H12.1 koolhydraten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

5HAVO CHEMIE H10.2

H12.1

Leerdoelen

Na afloop van de les kan je:

• uitleggen wat koolhydraten zijn en enkele voorbeelden noemen;
• aangeven hoe en waar koolhydraten ontstaan en hoe ze afgebroken kunnen worden;
• een aantal functies van koolhydraten noemen.

CE-eis 

Koolhydraten

• De koolhydraten zijn de brandstoffen van ons lichaam.
  
• Soms ook wel versteviging (hout)
  
• Andere benaming: sachariden of suikers
• Gevormd bij de fotosynthese in planten 
  
  
• De algemene formule voor koolhydraten is Cn(H2O)m

Monosachariden

Binas 67F1

Zonder C-tjes en H-tjes

Met H-tjes

antwoord

In Binas67F1 zijn C- en H-atomen weggelaten: elk hoekpunt is een C (behalve de O, die is getekend) en elke hoek moet met 1H aangevuld worden zodat elke C vier bindingen heeft.
glucose = C₆H₁₂O₆

Disachariden

Twee moleculen glucose koppelen aan elkaar door het afsplitsen van water. Dit type reactie heet een condensatiereactie

Binas 67F2

glucose + fructose

glucose + glucose

ethergroep

Polysachariden

Door vele monosachariden aan elkaar te rijgen krijg je de polysachariden, er splitst steeds water af als glucosemoleculen aan elkaar koppelen. 

Binas 67F3

Vorming zetmeel

Ce-eis

Hydrolyse

Hydrolyse is de omgekeerde reactie van het vormen van disachariden: het molecuul water verbreekt de binding. Er ontstaan weer 2 2 OH-groepen en het molecuul breekt in 2 stukken

Hydrolyse

Polysachariden

• Polysachariden worden dus gemaakt uit monosachariden
  
• Deze komen weer uit de fotosynthese
  
• Polysachariden worden in ons lichaam afgebroken, opnieuw door een hydrolyse reactie en opnieuw door enzymen
  
• Cellulose (hout, plantaardig verstevigings- materiaal) kunnen wij mensen niet afbreken omdat wij de enzymen hiervoor missen
  

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

Leer HS12.1 (blz. 128-131)

Maak de vragen 1 t/m 8 (blz. 132-133)

Kijk de opdrachten goed na, wanneer je ze gemaakt hebt.

Maak een notitie van de vragen die je niet snapte of waarvan je meer uitleg wil hebben.

Stel deze vragen de volgende les.