week 15: de komma

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

De komma

DEZE LES

1.  Het schrijfdossier

2. Theorie over de komma + Kahoot

3. Het tweede lesuur 

4. De volgende les

Lesdoelen

- je weet waarvoor het schrijfdossier dient

- je weet wanneer je een komma plaatst

1. SCHRIJFDOSSIER

NB: door het schrijfdossier wordt beoordeeld of je mee mag/kunt doen aan het schrijfexamen Nederlands. 

Deadline gehele schrijfdossier: dinsdag 9 mei, 12:00 uur. 

Opdracht 1: cv

Opdracht 2: sollicitatiebrief via e-mail

Opdracht 3: persbericht

In het schrijfdossier vind je de uitgangspunten van elke opdracht.

ZOEK DE FOUT!

ZOEK DE FOUT!

Waar ontbreekt de komma?

 

Wat doet dit met de betekenis van de zin? 

De komma ontbreekt in de titel. Het zou moeten zijn: 'Schiet op, Griekenland!'

 In de huidige vorm (zonder komma) betekent de zin eigenlijk dat je 15 jaar lang beschikbaar zou moeten zijn.

Bron: http://www.upcoming.nl/rick/657/16-hilarische-zinnen-met-vergeten-leestekens

ZOEK DE FOUT

Waar ontbreekt de komma?

Wat doet dit met de betekenis van de zin?

De komma ontbreekt in de volgende zin:

'Ben je minimaal 15 jaar beschikbaar op twee avonden en op zaterdag.'

 

De komma moet achter '15 jaar'. Zo dus: Ben je minimaal 15 jaar, beschikbaar op twee avonden en op zaterdag?

 In de huidige vorm (zonder komma) betekent de zin eigenlijk dat je 15 jaar lang beschikbaar zou moeten zijn.

2. THEORIE OVER DE KOMMA + KAHOOT

Op de volgende slide krijg je eerst een vraag over jouw voorkennis. Wat weet je nog over de komma? 

Daarna behandelen we de theorie. 

WANNEER PLAATS JE EEN KOMMA? (meer dan één antwoord mogelijk)

WANNEER EEN KOMMA? (1/5)

Als je een korte pauze hoort in een zin. 

Mieke, Henks zusje, gaat volgende week weer naar school.

TIP: lees je geschreven zin over in je hoofd of hardop. Waar je een adempauze neemt, zet je een komma.

WANNEER EEN KOMMA? (2/5)

Tussen de delen van een opsomming in een zin. 

Wil je koffie, thee, iets anders?

WANNEER EEN KOMMA? (3/5)

Tussen twee persoonsvormen in één zin. Dat zijn dus twee zinnen.

Als het goed is, komt zij zo binnen.

TIP: let altijd op bij twee of meer werkwoorden die naast elkaar staan. Zit er een persoonsvorm tussen? 

WANNEER EEN KOMMA? (4/5)

Als iemand met zijn naam wordt aangesproken. Na de naam komt dan een komma.

Henk, kom je ook hierheen? 

WANNEER EEN KOMMA? (5/5)

Tussen een hoofdzin en een bijzin. Je kunt ook zeggen: vóór een signaalwoord.

Ik sta morgen vroeg op, als ik goed slaap.

NB: 'als' kan ook een vergelijking zijn, bijvoorbeeld in de zin Hij is zo gek als een deur. Dan is het géén signaalwoord en zet je geen komma! Truc: kan je 'als' vervangen door 'mits'? 

UITZONDERING 

Regel

Als je twee zinnen verbindt met 'en' / 'of', schrijf je géén komma.

Wil je koffie, thee of iets anders?

Regel

Als de zin heel kort is, dan hoeft er geen komma in. Truc: lees de zin over. Is er sprake van een adempauze? Zet dan wél een komma. Zo niet, dan zet je geen komma. 

KAHOOT

Over wáár je in de zin een komma plaatst en waarom.

Vorm een team met jouw tafelgenoot. 

Let op: je moet goed lezen. Je krijgt een halve minuut voor het beantwoorden van elke vraag én je krijgt meer punten voor een goed antwoord.

create.kahoot.it

3. HET TWEEDE LESUUR

Steek je hand op: 

• als je nog een cv moet schrijven;
• als je nog een sollicitatiebrief via e-mail moet schrijven;
• als je nog een persbericht moet schrijven;
• als je deze opdrachten afhebt. 

 Je kunt daar dit uur mee aan de slag. Doe dit wel, nu heb je een docent tot je beschikking, thuis niet. 

3. HET TWEEDE LESUUR

Degenen die alles afhebben, krijgen een tekst uitgedeeld met daarop de opdracht. Kort gezegd: je moet interpunctie aanbrengen. 

4. DE VOLGENDE KEER

... behandelen we opdracht 4: de klachtenbrief. 

EINDE VAN DE LES

Tot volgende week!