Grammatica 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Grammatica hoofdstuk 4

Doelen:

- Aan het einde van de les weet je weer hoe je de persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde, onderwerp en lijdend voorwerp moet vinden. 

- Aan het einde van de les weet je wat het meewerkend voorwerp is. 

Persoonsvorm

• De zin vragend te maken.
  Het eerste woord is de persoonsvorm.

Ik mag mijn jas aantrekken. 

• De zin in een andere tijd te zetten. 
  Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Jullie werken hard tijdens de les.

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

Wat is de persoonsvorm?

1. De persoonsvorm
2. is
3. altijd
4. een werkwoord

Wat is de persoonsvorm?

Het heeft niet zo kunnen zijn.

1. Het
2. zijn
3. kunnen
4. heeft

 Werkwoordelijk gezegde

• Het werkwoordelijk gezegde is een zinsdeel.
  
• Het werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin.
  
• De persoonsvorm is onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.
  
• Het werkwoordelijk gezegde zegt wat het onderwerp ‘doet’ of ‘overkomt’.
• Let op: het woordje te voor een heel werkwoord hoort ook bij het werkwoordelijk gezegde!
  

Ik heb veel te doen.

werkwoordelijk gezegde: heb te doen

Werkwoordelijk gezegde (wg)

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de zin:
Ik kan het werkwoordelijk gezegde benoemen.

1. ik
2. kan
3. benoemen
4. kan benoemen

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

werkwoordelijk gezegde

Alvaro

zit

met

zijn haar

te

spelen

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

werkwoordelijk gezegde

Senna

moet

hard

lachen

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

gekeken.

Het werkwoordelijk gezegde

We 

hebben

vanavond

een serie 

Het onderwerp

Je kunt het onderwerp vinden door de vraag:

Wie of wat + de persoonsvorm?

Het antwoord op deze vraag is het onderwerp.

De kinderen hebben een kaars aangestoken.

Wie is/zijn?

Antwoord: De kinderen

Wat is het onderwerp?

Marina legt het onderwerp uit.

1. Marina
2. legt
3. het onderwerp
4. uit

?

Wat is het onderwerp?

Het onderwerp

je

Ga

vaak

naar

de bioscoop

Wat is het onderwerp?

.

Het onderwerp

Mijn moeder

heeft

mijn brood

gesmeerd

Wat is het onderwerp?

.

Het onderwerp

Janneke

Heeft

haar werk

goed

gedaan

Het lijdend voorwerp

wie/wat + wwg + onderwerp = lijdend voorwerp. 

Let op! Niet iedere zin heeft een lijdend voorwerp!

Wie of wat

+

wwg

+

lijdend voorwerp

onderwerp

=

Wat is het lijdend voorwerp?

gekeken.

Het lijdend voorwerp

We 

hebben

een serie 

Mijn vader

leest

de krant.

Onderwerp

Persoonsvorm

Lijdend Voorwerp

Meewerkend voorwerp

Stappenplan meewerkend voorwerp

1	Persoonsvorm	Zin in een andere tijd zetten
2	Onderwerp	Wie of wat + persoonsvorm
3	Gezegde	Alle werkwoorden in de zin
4	Lijdend voorwerp	Wie + gezegde + onderwerp
5	Meewerkend voorwerp	Aan wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

Wat is het meewerkend voorwerp?

Wat is het meewerkend voorwerp?

Joris heeft mij de betekenis van het meewerkend voorwerp uitgelegd

1. Joris
2. de betekenis
3. het meewerkend voorwerp
4. mij

meewerkend voorwerp

Mijn iPad

heb

ik

het tweede uur

aan Joey

uitgeleend.

Moeder kookte een heerlijke maaltijd.

Ik zie haar.

Wij geven jullie een bos bloemen.

Heb je hun geschreven?

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Maken:

Basis blz. 166  opdracht 3 en 6

Kader blz. 170 opdracht 5 en 6