Tijdvak 4 Christelijk Europa en de buitenwereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H4 De tijd van steden en staten

4.5 Christelijk Europa en de buitenwereld

Wat gaan we doen?

1. Herhalen 4.4

2. Uitleg 4.5

3. Examentraining

Waardoor lukte het in Duitsland niet om tot staatsvorming en centralisatie te komen? Gebruik het woord investituurstrijd in je antwoord.

In 1425 werd in Leuven de eerste universiteit in de Lage Landen opgericht. De Bourgondische hertog Filips de Goede steunde deze oprichting, omdat deze kon helpen bij het uitvoeren van zijn centralisatiepolitiek.
2p 10 Leg dit uit.

Leg uit waarom Hendrik IV naar Canossa reisde.

Leg in je eigen woorden de tweezwaardenleer uit

Wat zijn: Kruistochten

1. Oorlog tegen de aanhangers van Islam.
2. Tocht langs een kruispunt.
3. Gelovigen die lopend kruisen gingen verspreiden.
4. Een tocht naar een verboden gebied.

Europese expansie

Zoek in je boek een religieuze oorzaak van de kruistochten.

Zoek in je boek een politieke oorzaak van de kruistochten.

Contact tussen christenen en moslims

• Het contact is meestal vreedzaam: handel

• Dit verandert als de Seldjoeken, een Turks volk, Jeruzalem veroveren en de Heilige Grafkerk verwoesten 

Problemen in het Byzantijnse Rijk

• De keizer van het Byzantijnse Rijk voelt zich bedreigd.
• Seldjoeken hebben Jeruzalem in hun macht en zijn dichtbij zijn Rijk.
• De keizer vraagt de paus om hulp.

Oorzaken kruistochten:

1. De heilige grafkerk werd vernietigd.

2. Christelijke pelgrims werden aangevallen en waren niet meer welkom in Jeruzalem.
3. Het Byzantijnse Rijk werd aangevallen door moslims --> de keizer vraagt paus Urbanus II om hulp --> Oproep kruistochten. 

Een Heilige Oorlog

• In 1095 roept paus Urbanus II op tot een heilige oorlog, een kruistocht.
• Doel 1: Bevrijden van het Heilig Land Palestina van de moslims
• Doel 2: Terugdringen van de Turkse invallen in het Byzantijnse rijk

Paus Urbanus:

Waarom zou je meevechten?

• de Heilige stad bevrijden.
• Hun zonden konden vergeven worden door de kruistocht, dus als straf.
• Een avontuur waar je rijk van kon worden en grond innemen.
• Ridders kunnen eigen koninkrijken stichting

Jeruzalem heroverd

1099

• Jeruzalem wordt door de kruisridders heroverd op de moslims.
• In Jeruzalem slachtten de kruisvaarders de moslims af, bijzonder aangezien christenen, joden en moslims daar juist vreedzaam naast elkaar leven.

Saladin vecht terug

• De Arabieren, die Jeruzalem ook als een Heilige stad zien, vechten terug.
• De bekendste strijd is die tussen Richard Leeuwenhart & Saladin (1187).
• Saladin herovert de stad.
• Maar ook bij andere steden en langs de route vindt veel geweld plaats.
• De eerste Kruistocht was nog enigszins succesvol, de latere (2e t/m de 9e) niet meer.

Gevolgen kruistochten:

1. Er werden kruisvaardersstaten gesticht in het veroverde gebied.
2. Europa krijgt veel nieuwe kennis uit de Arabische wereld. Over bv. ziektes, routekaarten, wiskunde.
   
3. Meer handel tussen Europa en het Midden-Oosten in specerijen en zijde.

Lees de christelijke expansie in Zuid en Oost-Europa

1. Scandinavië en Oost-Europa werden christelijk, door boeren die verder trokken op zoek naar landbouwgrond.

2.Duitse edelen veroverden de Baltische Staten en de inwoners werden christelijk gemaakt.

3. Christelijke expansie van havensteden op de Middellandse zee

4. De reconquista: in 1492 wordt Spanje veroverd op de Moren

Wat is Reconquista?

1. Overwinning op de Islamieten
2. Overwinning op de Spanjaarden
3. Overwinning op de Indianen
4. Overwinning op Columbus

Voor de reconquista:

Reconquista = Herovering van Spanje op de Islam

• Spanje: Islamitische meerderheid. 
  

• Christenen willen de Moren terugdrijven naar Afrika.
• 
  
• 1212-1247 veroveren de Christenen bijna heel Zuid-Spanje

leg uit waarom het begrip 'reconquista' een westers perspectief vertegenwoordigt

Zijn er nog vragen over 4.5?

Aan de slag

Maken examentraining bladzijde 72 WB