14.4 Veiligheid in het verkeer

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

14.4 Veiligheid in het verkeer

14.4.1 Je kunt de stopafstand van een rijdend voertuig berekenen.

14.4.2 Je kunt een aantal situaties benoemen die belangrijk zijn bij de keuze van een veilige snelheid.

14.4.3 Je kunt de werking van een aantal constructies in voertuigen beschrijven die de negatieve effecten van een botsing verminderen.

Terugblik

1. Je kunt aandrijfkrachten en tegenwerkende krachten op een bewegend voorwerp onderscheiden.
   
2. Je kunt de nettokracht samenstellen van krachten die langs een lijn werken.
   
3. Je kunt de soort beweging van een voorwerp beredeneren aan de hand van de nettokracht die op dat voorwerp werkt.
   
4. Je kunt het begrip traagheid beschrijven.

14.4 Leerdoelen

1. Je kunt de stopafstand van een rijdend voertuig berekenen.
   
2. Je kunt een aantal situaties benoemen die belangrijk zijn bij de keuze van een veilige snelheid.
   
3. Je kunt de werking van een aantal constructies in voertuigen beschrijven die de negatieve effecten van een botsing verminderen.

De stopafstand berekenen

Reactieafstand: de afstand die je aflegt tijdens het reageren op gevaar

Reactietijd: tijd tussen het zien van gevaar en je reactie

• Moeheid, medicijnen, drugs, alcohol, gezondheid
  

Remweg: Afstand die een auto aflegt vanaf het intrappen van de rem totdat hij stilstaat. 

• hoge snelheid
  
• slechte banden
  
• versleten remmen
  
• nat wegdek
  
• ijzel of vuil op het wegdek
  
• de massa van het voertuig: Hoe groter de massa, hoe langer de remweg.

De reactieafstand en de remweg samen noem je de stopafstand.

STOPAFSTAND= REACTIEAFSTAND + REMWEG  

afbeelding 1 De stopafstand is groter als de snelheid groter is.

Voorbeeldopdracht

In afbeelding 2 zie je het (v,t)-diagram van een auto die met 54 km/h een zebrapad nadert. 

Op t = 0 s ziet de bestuurder iemand het zebrapad oplopen. Op t = 0,8 s begint hij te remmen en op t = 3,8 s komt hij tot stilstand.

Bereken de stopafstand.

1 Bereken de reactie-afstand:

• 1 Bereken de reactie-afstand:
• gegevens
• v = 15 m/s
  
• t = 0,8 s
  
• gevraagd
  
• s = ? m
  
• uitwerking
  
• s = v ∙ t = 15 × 0,8 = 12 m
  
• 
  
• 2 Bereken de remweg:
• gegevens
• vb = 15 m/s
  
• ve = 0 m/s
  
• t = 3,8 – 0,8 = 3,0 s
• gevraagd
  
• s = ? m

• uitwerking
  
• vgem= (vb+ve)/2= (15+0)/2=
•  = 7,5 m/s
  
• s = vgem ∙ t = 7,5 × 3,0 = 22,5 m
  
• 
  
• 3 Bereken de stopafstand:
  
• gegevens
• reactie-afstand = 12 m
  
• remweg = 22,5 m
  
• gevraagd
  
• stopafstand = ? m
  
• uitwerking: 
• stopafstand = reactie-afstand + remweg = 12 + 22,5 = 34,5 m
• De auto komt na 34,5 m tot stilstand.

Veiligheid in het verkeer

Waar dien je allemaal rekening mee te houden?

• Een veilige snelheid kiezen
• Het soort weg
• Het overige verkeer
• Het weer
• Bijzondere omstandigheden

Kreukelzone

Bij een botsing wordt als eerste de kreukelzone ingedeukt.

Dit kost veel kracht en remt daarom het voorwerp af.

Kreukelzone en botsen

Door de kreukelzone krijg je een langere remweg.

Daardoor duurt de botsing langer 

De kooiconstructie

Voorkomt dat de hele auto in elkaar kreukelt

Kooiconstructie en kreukelzone

Veiligheidsgordels en airbags

• Veel auto’s zijn voorzien van airbags. 
• Dit zijn   kussens die bij een botsing   automatisch worden opgeblazen. 
• Zo’n airbag heeft dezelfde functie als een   veiligheidsgordel. 
• Hij moet de inzittenden zo geleidelijk   mogelijk afremmen en de afremmende   krachten zo goed mogelijk over het lichaam   verdelen.
• Een airbag is daar erg geschikt voor, omdat   hij groot is en meegeeft.

Veiligheidshelm en hoofdsteun

• Het hoofd en de nek moeten extra worden   beschermd. Daarom draag je een   veiligheidshelm als je op een scooter of een   motor rijdt.
• De binnenkant van de helm is gemaakt van een   zacht, schokdempend materiaal. Dit materiaal   heeft dezelfde functie als de kreukelzone van   een auto.
• In auto’s zit een hoofdsteun. Deze beschermt je   hoofd en je nek als je van achteren wordt   aangereden. Zonder hoofdsteun zou je hoofd   hard naar achteren klappen.