Hoe zat het ook al weer met... HC China?

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

Hoe zat het ook al weer met... HC China 1842- 2001

DC1

Einde van een regionale grootmacht
(1842-1911)

sterk centrale gezag

Oorzaken

vanaf 1644 Qing-dynastie

- sterke keizer regeerde vanuit zomerpaleis

Gevolgen:

- sterk ambtenarenapparaat met moeilijk examen

In bronnen:

macht keizer

elite

lokale elite die regeerde voor de keizers

confusianisme:

menselijke relaties, positie keizer, gedragsvormen.

afname centrale gezag

Oorzaken

- toenemende corruptie:

lokale heerser eisten meer en staken het in eigen zak

- Modern imperialisme:

Europese landen wilden desnoods met geweld gebieden/ handel in China overheersen

Gevolg:

- hongersnoden door afstaan : boerenopstanden

-  China zag zichzelf als het Rijk van het midden

- opiumoorlogen

- ongelijke verdragen

Bronnen

handel door West-Europese landen

Europese interventie in China

contacten en wensen kolonisatie door Europese landen

KA: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met
 industrialisatie

opiumoorlogen 1842-1860

Oorzaken:

- Europese landen en VS en Japan wilden

handelen met China/ gebiedsuitbreiden in China

- China wilde alleen buitenlandse handel in Kanton en verder niet

- Engelsen begonnen het na een verbod te smokkelen

-directe oorzaak:

Het in beslag nemen en vernieteging van 1,5 milj. kilo

Gevolgen

- Chinezen konden het niet winnen van de moderne oorlogsuitrusting van de Engelsen

- China verloor belangrijke havens Shanghai en Kanton en het eiland

- Westen kreeg steeds meer macht: kreeg rechtspraak en invoerrechten in handen

Bronnen

machtsverhoudingen in Hongkong

Ongelijke verdragen

slecht materiaal van de Chinezen

onvrede bij Chinezen,

macht en gezag van de keizer neemt af.

KA: De moderne vorm van imperialisme die verband hield met
 industrialisatie

Taiping en Nian Opstanden 1851

Oorzaak

- conservatieven aan het hof hielden de  benodigde moderniseringen tegen.

waardoor Buitenlanders nog meer macht in China kregen

-Boeren werden ontevreden: eisen

afschaffing van het confucianisme
Afstand van particulier bezit
Gelijkstelling van vrouwen aan mannen
Opheffing van de Ongelijke Verdragen
Opheffing van de rechten van de buitenlanders-

Gevolgen

- De opstanden werden neergeslagen en de boeren moesten zich weer onderwerpen aan de centrale macht maar onvrede bleef

Bronnen:

-  opstandige boeren

-de verschillende eisen van de boeren

- buitenlandse inmenging, leger nodig om het neer te slaan (taiping opstand)

- Nian opstand: hongersnood

KA: de opkomst van emancipatiebewegingen

zelfversterkingsbeweging 1861-1895

Oorzaak

- noodzaak tot modernisering om het bestaan van China als een natie te rechtvaardigen

- militaire, industriële en bestuurlijke moderniseringen naar westers en Japans voorbeeld.

- bestuurlijk kleine modernisering

Gevolgen

- scholen voor westerse talen

- aanleg spoorwegen

- het leger werd een beetje gemoderniseerd.

- Het was allemaal te weinig omdat ze kapitaal te kort kwamen

- modernisering leidde tot onvrede bij conservatieven

Bronnen:

-  bouwen stoomschepen

-  geldgebrek voor uitvindingen

- moderne westerse bedrijfsvoering die niet uitgevoerd kon worden door chinese tradities en corruptie

Bokseropstand 1900

Oorzaak

- landloze jonge boeren hadden genoeg van de zwakte van de eigen regering/ het centrale gezag t.o.v. de buitenlandse aanwezigheid.

-

Gevolgen

- Keizerin  weduwe en de conservatieven aan het hof

kozen de kant  van de bokser

bokserprotocol:

betalen van schadevergoeding
De toezegging de voornaamste aanhangers ter dood te verdelen
Het verbod tot invoer van wapens gedurende twee jaar
Het oprichten van monumenten ter herdenking van het neerslaan van de opstand.
onbedoeld gevolg: keizerin Cixi ziet dat er hervormt moet worden:

afschaffen ambtenaren examen

opstellen grondwet

Bronnen:

- opstand jonge boeren tegen eigen regering

-keizerin Cixi

-doden van onschuldige buitenlanders en christelijke chinezen.

- groot buitenlands leger slaat bokser neer

- afschaffing ambtenarenexamens

- opstellen grondwet

KA: Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme

DC2

Het ontstaan van de Volksrepubliek China (1912-1949)

groeiende onvrede en nationalisme

Oorzaken

- Chinese jongeren gingen in andere landen studeren en kwamen in aanraking met ideeën van democratie en zelfbeschikking

Zij wilden:
Een totale verandering van de Chinese maatschappij:
Er moest een modern China ontstaan naar Westers voorbeeld.
2. Door deze hervormingen/ veranderingen kon China een grotere rol spelen in de wereld.

Gevolgen:

- verschillende pogingen tot een staatsgreep die mislukten

- Sun Yat Sen richtte Revolutionaire Alliantie op die in het buitenland kennis, steun en kapitaal op te doen om een echte staatsgreep te kunnen plegen

Bronnen

- jongeren die buitenland studeren

- nationalisme

- Sun Yat Sen probeert geld bij elkaar te sprokkelen in buitenland

-onderschikking aan centrale gezag

KA : Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme

 begin Republiek China 1913

Oorzaken

- onvrede leidt tot Xinhairevolutie (1911)

- het centrale gezag neemt Yuan Shikai in diens om de opstand neer te slaan maar die heeft een eigen agenda en wil leider van China worden

Gevolgen

- Einde Qingdynastie

-China wordt een republiek met  in 1913  verkiezingen

Sun Yat Sen wordt eerst president :

Hij stelde een politieke programma op:
Terugdringen buitenlandse invloed (nationalisme)
Invloed voor alle burgers op de politiek (democratie)
Bevorderen van de welvaart voor ALLE burgers (socialisme)

- Lokale warlords aan de macht

- na 1915 dood Yuan Shikai neemt sun de macht weer over

Bronnen

- Sun Yat sen in opstand

- Yuan Shikai dubbelspel

- overname

-Chinese verkiezingen (enige keer)

- warlords tijdens yuan shikai

ontstaan 4 mei beweging 1919

Oorzaken

- China had tijdens WOI de geallieerden geholpen tegen

Duitsland en verwachtte gebieden terug te krijgen na het verdrag van versailles. Dit gebeurde echter niet

eisen:

bestuurlijke modernisering

culturele modernisering

culturele modernisering

Gevolgen

- het ontstaan van de CCP

Bronnen

- Jongeren met ideeën  van Marx

- verdrag van versailles

- opkomst Mao Zedong

KA : De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen:

liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme

KA: De rol van moderne propaganda en communicatiemiddelen en
vormen van massaorganisatie

GMD (KMT) en CCP

Nationalisten

- leider:

Sun Yat Sen (tot 1925)

Chiang Kaishek

einde ongelijke verdragen

industrialisatie

verbetering infrastructuur

bestrijden de japanners die

 eerst Mantsjoerije bezetten

Krijgen steun van de VS

Communisten

- leider:

Mao Zedong

lange mars (33-34)

maakte  tijdens de mars veel

vrienden en aanhangers

en daarna verder de macht

willen uitbreiden in China

krijgen steun van de SU

Strijden:

- samen tegen lokale warlords

- tegen opvolgens yuan shikai (centrale macht)

krijgen steun van  SU

- Na Noordelijke Veldtocht grijpt Chiang de macht en strijden ze tegen elkaar. Communisten werd hard tegen opgetreden

samen tegen de Japanse bezetters

burgeroorlog gaat weer verder

1919-1927

1927-1937

1937-1945

1945-1949

In 1945 werden de Verenigde Naties opgericht. In november 1949 eiste
Mao de zetel van China hierin op voor de Volksrepubliek, maar deze eis werd met een ruime meerderheid verworpen door verschillende landen,waaronder de Verenigde Staten.
3p Licht deze gebeurtenis toe door:
aan te geven welke boodschap Mao met zijn eis wilde overbrengen aan Chiang Kaishek en
de beslissing van de Verenigde Staten om deze eis te verwerpen uit teleggen, waarbij je je antwoord ondersteunt met een kenmerkend aspect van de twintigste eeuw.

DC3

De Volsrepubliek wordt een wereldmacht (1949-2001)

landbouwhervorming 1950-1952

oorzaken:

- Mao wil een klasseloze samenleving

gevolgen:

- tribunalen

- massabijeenkomsten die ervoor zorgden dat

rijke grootgrondbezitters

gestraft werden

- nationalisering grond-

gebied

Grote Sprong Voorwaarts 1958

Oorzaken

- Mao wilde de achterstanden op industrieel gebied aanpakken.

Gevolgen

- collectivisatie van landbouwbedrijven met het plaatsen van ijzerovens op het platteland

-hongersnood

Bronnen

- ijzerovens op het platteland.

- hongersnood

- Russische theorieën oogst

- slechte kwaliteit staal

- boeren houden zich bezig met industrie en landbouw tegelijkertijd

KA: Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaal socialisme

De behandeling van de Russische adviseurs zoals die uit de bron blijkt,
heeft bedoelde en onbedoelde gevolgen voor China.
3p Toon dit aan door:
uit te leggen welk politiek gevolg door de regering van Mao wordt nagestreefd met de
beschreven behandeling van de Russische adviseurs en aan te geven welk Chinees economisch beleid in die tijd hieronder heeft geleden.

De Grote Proletarische culturele revolutie 1966

Oorzaken

- Na het mislukken van de Grote Sprong Voorwaarts

moet Mao zijn reputatie opkrikken

Gevolgen

-  persoonscultus Mao

-veel doden

- oprichting rode Gardisten die veel te ver gaan

- anti-traditionele, xenofobe en anti-intellectuele menigte

Bronnen

- rode gardisten

-studenten die hun docenten martelen

- rode boekje

- weghalen van alles wat bourgeois is

- hoge communisten naar heropvoedingskampen

- politieke zuiveringen

KA: De rol van moderne propaganda en communicatiemiddelen en

vormen van massaorganisatie

KA: Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaal socialisme

Een van de effecten van de Culturele Revolutie is het ontstaan van een
persoonscultus rondom Mao.
2p Leg uit dat de boodschap van deze poster hieraan bijdraagt.

verplichte jaartallen

1966

1949

1958

1927

1937

1900

bokseropstand

China communistisch

grote sprong voorwaarts

bezetting Mantsjoerije

Noordelijke Veldtocht

culturele revolutie