1.4 Elektriciteit en veiligheid 3k 23/24

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Nask1

Wat gaan we doen vandaag?

• Herhalen huisinstallatie, draden, kortsluiting en overbelasting
• Uitleg elektriciteit en veiligheid en opdrachten maken.

Huisinstallatie en draden

Hoofdleiding

Kilowattuurmeter

Aardlekschakelaar

Groepen met groepsschakelaar en zekering

Sleep de onderdelen naar de juiste plaats in de meterkast.

Zekering

Aardlekschakelaar

kWh-meter

groepenkast

Overbelasting en kortsluiting

Bij kortsluiting........

1. zijn er teveel apparaten op dezelfde groep aangesloten
2. gaat de stroom direct van + naar -, zonder apparaat ertussen
3. Is de stroomdraad te kort om goed te kunnen geleiden
4. is de stroomkring een heel korte tijd gesloten

Kortsluiting krijg je door

1. overbelasting
2. brand
3. direct contact tussen de fase en nuldraad
4. te kleine stromen

Kortsluiting of overbelasting?

1. Kortsluiting
2. Overbelasting

Welke twee bewering over overbelasting is waar?

1. De stroom wordt te groot, doordat blote draden elkaar raken
2. De stroom ondervindt vrijwel geen weerstand meer
3. Er treedt kortsluiting in een apparaat op
4. Er zijn te veel apparaten op één groep aangesloten.

Kortsluiting of overbelasting?

1. Kortsluiting
2. Overbelasting

Wat is het gevaar bij zowel kortsluiting als overbelasting?

1. Een hoge spanning kan voor een schok zorgen.
2. Een grote stroom kan voor een schok zorgen.
3. Een hoge spanning kan voor brand zorgen.
4. Een grote stroom kan voor brand zorgen.

Bij welke stroomsterkte is er sprake van overbelasting?

1. 14 A
2. 15 A
3. 16 A
4. 17 A

1.4 Elektriciteit en veiligheid

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven welke twee gevaren het gebruik van elektriciteit met zich meebrengt;
• Je kunt uitleggen waarom je in vochtige ruimtes extra voorzichtig moet zijn met elektriciteit;
• Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met enkele- en dubbele isolatie;
• Je kunt zekeringen, aardlekschakelaars en randaarde beschrijven en herkennen. 

Gevaren

1) Brand bij kortsluiting of 

overbelasting.

2) Schok.

Hoeveel stroom je lichaam te verwerken heeft hangt af van de weerstand die de stroom ondervindt.

Lichaamsweerstand en contactweerstand

Contactweerstand is 
de weerstand waar de stroom
het lichaam in gaat.

Lichaamsweerstand is de
weerstand door je hele lichaam
heen.

Lichaamsweerstand en contactweerstand

Hoe groot de stroom is hangt af van twee dingen:

1 - Hoe groot de spanning is

2 - Hoe groot de weerstand in je lichaam is

Totale weerstand is lichaamsweerstand en contactweerstand

Droge huid = hoge contact weerstand en natte huid =lage contactweerstand

Enkele/dubbele isolatie

Om de draden van een apparaat zit altijd isolatie, zodat de draden geen kortsluiting veroorzaken. Dit heet enkele isolatie.

Sommige apparaten zijn, om een schok te voorkomen, ook van buiten van een materiaal gemaakt dat geen stroom geleid. Dit heet dubbele isolatie. 

Zekering

Zekeringen

Een zekering is er om te voorkomen dat de stroomsterkte niet te hoog wordt. De zekering schakelt de stroom dan namelijk uit.

Deze zekeringen voorkomen dus dat er overbelasting ontstaat.

Vaak worden installatieautomaten gebruikt. Dit zijn hefboompjes die omklappen

Zekering - smeltveiligheid

Aardlekschakelaar en randaarde

Aardlekschakelaar en randaarde

De lekstroom gaat via de aardedraad naar de meterkast door de aardlekschakelaar en dan de grond in. 

Wanneer er stroom door de aardlekschakelaar gaat, gaat de elektriciteit uit.

Randaarde

Randaarde

Randaarde bij een stopcontact

Randaarde

Randaarde bij een stekker.

Zonder randaarde                          Met randaarde

Elektriciteit kan gevaarlijk zijn.
De gevaren zijn:

1. brand - geen stroom meer
2. brand - schok
3. kortsluiting - ontploffing
4. schok - kortsluiting

Een groepszekering beveiligt tegen

1. Elektrische schokken
2. Te hoge stroom
3. Lekstroom
4. Dubbele isolatie

Dit is het symbool van

1. enkele isolatie
2. elektriciteitssnoer
3. dubbele isolatie
4. meterkast

wat zie je hier?

1. randaarde
2. zekering
3. dubbele isolatie
4. aardlekschakelaar

Welke elektrische beveiliging
heeft dit nachtlampje
volgens het typeplaatje?

1. aardlekschakelaar
2. dubbele isolatie
3. randaarde
4. groepszekering

Wat bedoelen ze met 'dubbele' isolatie bij snoeren?

1. koperdraad en het plastic vormen en dubbele laag. Dat zorg dat het koper beter geleidend is.
2. Er zit twee plastic laagjes rond om het koperdraad voor bescherming.
3. Het geel/groene draad is een speciaal dubbel isolerend draad
4. Eigenlijk is het een driedubbele isolatie, want je hebt bruin, blauw en geel/groen isolatie rond het koper.

Welke van de twee maakt elektriciteit gevaarlijk?

1. de hoeveelheid spanning
2. de hoeveelheid stroom

Welke beveiliging sluit de stroom af?

1. De aardlekschakelaar
2. De dubbele isolatie
3. Het blijft aan, er is niks aan de hand.
4. De groepsszekering

wat is dit?

1. randaarde
2. zekering
3. dubbele isolatie
4. aardlekschakelaar