2 Licht en straling

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k, t
• Leerjaar 2

Licht en donker

Licht en donker

Hoe zien wij?

Kleur

Kleuren

Hoe onstaan kleuren?

Kleuren maken

Hoe ontstaan kleuren die we zien? 

met Verf

PCCL

een blauwe broek!

een gele auto?

een zwarte auto?

je ziet alleen voorwerpen die ....

1. .. licht geven
2. .. licht reflecteren
3. .. licht absorberen
4. .. licht geven of reflecteren

De primaire kleuren zijn ....

1. .. rood, geel en blauw
2. ... geel, groen en magenta
3. .. cyaan, magenta en rood
4. blauw, groen en rood

Magenta kun je maken met ..

1. rood en blauw
2. rood en groen
3. groen en blauw

Geel kun je maken met ..

1. rood en blauw
2. rood en groen
3. groen en blauw

Cyaan kun je maken met ..

1. rood en blauw
2. rood en groen
3. groen en blauw

Rood kun je maken met ..

1. geel en cyaan
2. cyaan en magenta
3. magenta en geel

Lichtstralen en bundels

• Hoe verplaatst licht zich?
  

• langs rechte lijnen

Schaduw

• Licht verplaatst zich langs kaarsrechte lijnen
  

dus

• klik hier

dus

• hoe teken je zelf een schaduw beeld
• klik hier

Licht verplaatst zich bijna altijd langs rechte lijnen

1. waar
2. niet waar

Een schaduw is een plaats waar géén licht komt

1. waar
2. niet waar

Hoe groter de lichtbron hoe vager de schaduw

1. waar
2. niet waar

Een puntvormige lichtbron veroorzaakt slag- of randschaduw

1. waar
2. niet waar

Een schaduw is in het centrum het donkerst

1. waar
2. niet waar

Verschillende lichtbundels

• Alle lichtstralen hebben dezelfde richting. 
• "Evenwijdige lichtbundel"
  Het licht van de zon geeft een evenwijdige bundel.
• De lichtstralen lopen steeds verder uit elkaar.
• "Divergente lichtbundel"
  De meeste kunstmatige lichtbronnen zoals lampen geven divergente bundels.
• De lichtstralen gaan naar één punt.
• "Convergente lichtbundel.
  Dit kom je in de praktijk bijna nooit tegen

Breking en lenzen

Breking

Licht verplaatst zich langs kaarsrechte lijnen maar .....

• klik hier (powerpoint)
• of hier (pccl)

Lenzen

• klik hier en hier
  

• Een (bolle of positieve) lens breekt de lichtstralen zo dat
• alle lichtstralen uit één punt ......
• ..... weer samenkomen in één punt

• Van ieder voorwerpspunt wordt een beeldpunt gemaakt

• Extra:
• Hoe construeer je een beeld
• Foto maken?:
• klik hier

We onderscheiden verschillende soorten lichtbundels:
evenwijdig, convergent en divergerend

1. waar
2. niet waar

Het licht van de zon is altijd een evenwijdige bundel

1. waar
2. niet waar

Lampen geven vrijwel altijd een divergente bundel

1. waar
2. niet waar

Licht verplaats zich altijd langs kaarsrechte lijnen

1. waar
2. niet waar

Licht kan van richting veranderen doordat het overgaat van de ene doorzichtige stof naar de andere doorzichtige stof

1. waar
2. niet waar

Als licht twee maal wordt gebroken worden de lichtstralen verschoven

1. waar
2. niet waar

Met een positieve lens maak je altijd een omgekeerd reëel beeld

1. waar
2. niet waar

Positieve lenzen vinden we in een microscoop, een sterrenkijker, een leesbril en een loep

1. waar
2. niet waar

Positieve lenzen vinden we in een microscoop, een sterrenkijker, een leesbril en een loep

1. waar
2. niet waar

Spiegelen

Licht kan op verschillende manieren worden gereflecteerd (teruggekaatst)

• Diffuus

• Spiegelend

Spiegelbeeld construeren

• en hier

• en hier

• Lachen

spiegelen twee manieren

Reflectie is hetzelfde als terugkaatsing

1. waar
2. niet waar

Bij diffuse reflectie krijg je een mooi spiegelbeeld

1. waar
2. niet waar

Een spiegelbeeld kun je construeren met de spiegelwet of met de voorwerp-beeld-methode

1. waar
2. niet waar

NIET SCHADELIJK

• radiogolven
  
• van verre sterren
• radio
• wifi
• magnetron (microgolven)

• infraroodstraling
• temperatuurafhankelijk

SCHADELIJK (ioniserend)

• ultravioletstraling
• voor een deel tegengehouden door de ozonlaag
• wordt je bruin van

• röntgenstraling
• groot doordringend vermogen

• gammastraling
• komt vrij bij kernsplijting

Het Elektromagnetisch spectrum

Toepassingen van EM-straling

Röntgen

Met een röntgenfoto kijk je in het lichaam.

bv. om een botbreuk te vinden of een vreemd voorwerp

Infrarood

Met een infrarood thermoscan kan de vijand of een wietplantage worden opgespoord

Bestraling

Gammastraling wordt gebruikt om tumoren te bestralen. Gammastraling is schadelijk, de tumorcellen worden op deze manier vernietigd. Ook omliggend weefsel kan hierdoor beschadigd worden

Het grootste deel van Elektromagnetische straling is zichtbaar licht

1. waar
2. niet waar

Röntgenstraling gaat dwars door je lichaam heen. (het heeft een groot doordringend vermogen)

1. waar
2. niet waar

Een röntgenlaborant staat tijdens het maken van de foto naast de patiënt

1. waar
2. niet waar

Radiogolven waren vroeger heel belangrijk voor de communicatie. Tegenwoordig is dat niet meer zo, nu hebben we internet en wifi.

1. waar
2. niet waar

Door het dunner worden van de ozon-laag komt huidkanker steeds meer voor

1. waar
2. niet waar

Gammastraling is in staat om kankercellen te genezen

1. waar
2. niet waar

Met IR-thermografie kan in kaart worden gebracht welke huizen slecht geïsoleerd zijn

1. waar
2. niet waar