Examenstof recap M4 Nederland van 1848 tot 1914

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Examenstof herhaling mavo 4

Nederland van 1848 tot 1914

De tijd van burgers en stoommachines

De tijd van wereldoorlogen

De tijd van televisie en computer

Doelen

• Herhaling van de leerstof en vaardigheden volgens de syllabus op examenblad.nl 
• Oefenen met de leerstof en vaardigheden

Leerstof

Hoe wordt Nederland bestuurd?

Het parlement is ...

1. De regering
2. De koning en de ministers
3. Een monarchie
4. De Eerste Kamer en de Tweede Kamer

Wat hoort er bij een dictatuur?

Nederland is een parlementaire democratie

Het staatshoofd van Nederland is Willem Alexander. Nederland is dus een monarchie. Nederland heeft een parlement: Eerste en Tweede Kamer, onder leiding van een minister-president vanuit de regering. Nederland is ook een democratie. 

Nederland is een constitutionele monarchie. Wat betekent dit?

De trias politica is de scheiding der machten.
Welke drie machten worden er gescheiden?

Het regering is ...

1. Het parlement
2. De koning en de ministers
3. Een monarchie
4. De Eerste Kamer en de Tweede Kamer

De Tweede Kamer heeft het recht van amendement en het recht van initiatief. De Eerste Kamer mag dit ook.

1. Waar
2. Niet waar

De Eerste en Tweede Kamer hebben het recht van budget.

1. Waar
2. Niet waar

De Kamers kunnen ministers en staatssecretarissen uitleg laten geven over hun beslissingen: recht van enquête heet dat.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de juiste volgorde voor een wetsvoorstel?

1. minister, voorstel, Tweede Kamer, Eerste Kamer, koning
2. koning, Eerste Kamer, Tweede Kamer, voorstel, minister
3. voorstel, minister, Eerste kamer, Tweede Kamer, koning
4. Tweede Kamer, voorstel, minister, Eerste Kamer, koning

Willem I

Willem II

Willem III

Wilhelmina

Juliana

Beatrix

Noem een voorbeeld van een KLASSIEK grondrecht

Noem een voorbeeld van een SOCIALR grondrecht

Klassieke grondrechten 

Bescherming tegen de overheid - vrijheidsrechten

Vanaf 1848 in de grondwet

Voorbeelden: 
- vrijheid van godsdienst
- vrijheid van meningsuiting

- vrijheid van onderwijs

Sociale grondrechten

Burgers worden beschermd door de overheid
Vanaf 1983 in de grondwet 

Voorbeelden: 
- recht op gezondheidszorg

- recht op bewoonbaarheid

- recht op onderwijs

In 1815 werd Nederland een koninkrijk. Wie was hiervoor de leider van Nederland?

1. Willem I
2. Willem II
3. Napoleon
4. Filips II

In 1815 kreeg de koning alle macht. Ministers waren dienaren en er was geen echte volksvertegenwoordiging.

1. Waar
2. Niet waar

Wat hoort er bij het liberalisme?

1. Godsdienst
2. vrijheden
3. gelijkheid
4. vrouwenemancipatie

In welk jaar werd de grondwet gewijzigd olv Thorbecke?

Wat betekent de zin: ' De koning is onschendbaar, de ministers zijn verantwoordelijk' ? Leg dit uit in je eigen woorden.

Hieronder staan drie vormen van kiesrecht.

Zet deze drie vormen in de juiste tijdsvolgorde (van vroeger naar later)

1. Algemeen mannenkiesrecht --> Algemeen mannenkiesrecht --> Censuskiesrecht
2. Censuskiesrecht --> Algemeen vrouwenkiesrecht --> Algemeen mannenkiesrecht
3. Algemeen mannenkiesrecht--> Censuskiesrecht --> Algemeen vrouwenkiesrecht
4. Censuskiesrecht --> Algemeen mannenkiesrecht --> Algemeen vrouwenkiesrecht

Parlement

Controleert

Volk

Gemeenteraad

Provinciale Staten

Eerste Kamer

Tweede Kamer

Regering

Het indienen van een wetsvoorstel.

1. Recht van amendement
2. Recht van Interpellatie
3. Recht van initiatief
4. Recht van motie

Welke politieke stroming streefde naar een oplossing van de schoolstrijd?

1. Communisten
2. Liberalen
3. Socialisten
4. Confessionelen

Welke drie kwesties wilden de burgers van Nederland opgelost hebben.

1. censuskiesrecht, kiesrecht voor vrouwen, algemeen kiesrecht, de schoolstrijd.
2. kiesrecht voor vrouwen, financiële gelijkstelling, de schoolstrijd.
3. kiesrecht voor vrouwen, algemeen kiesrecht, de emancipatiebeweging.
4. kiesrecht voor vrouwen, algemeen kiesrecht, de schoolstrijd.

Wanneer werd de Schoolstrijd opgelost?

1. 1917
2. 1925
3. 1914
4. 1919

Een ruzie tussen koning en parlement in 1866-1867. Na deze kwestie moest de koning accepteren dat het parlement echt de baas was geworden in Nederland.

1. Brabantse kwestie
2. Rotterdamse kwestie
3. Utrechtse kwestie
4. Luxemburgse kwestie

Wie was er vorst ten tijde van de Luxemburgse Kwestie?

1. Willem I
2. Willem II
3. Willem III
4. Wilhelmina

Caoutchouc artikel werd ingevoerd in:

1. 1848
2. 1887
3. 1914
4. 1918

Caoutchouc artikel heeft als gevolg dat:

1. Iedereen mag stemmen
2. Alle mannen mogen stemmen
3. De kiesdrempel steeds lager wordt
4. Er rubber ingevoerd wordt vanuit Indie

Welke 2 politieke partijen zijn confessioneel?

1. ARP en RKSP
2. SDAP en ARP
3. Liberale Unie en ARP
4. SDAP en RKSP

Welke partij wilde algemeen kiesrecht voor mannen?

1. ARP
2. SDB
3. SDAP
4. liberale Unie

Hoe heet streven naar koloniën om de industrie te ondersteunen?

1. Kolonialisme
2. Modern Kolonialisme
3. Imperialisme
4. Modern Imperialisme

De vele problemen van de arbeiders in Nederland noemen we ook wel ..

1. Revolutiejaar
2. Grondwet
3. Sociale Probleem
4. Sociale Kwestie

Wat richten de arbeiders op om hun belangen te behartigen?

1. Voetbalclub
2. Klaverjasvereniging
3. Vakbond
4. Regering

Sociale wetten zijn ...

1. Wetten die de leef- en werkomstandigheden van arbeiders verbeteren.
2. Wetten die er voor zorgen dat arbeiders beter samenwerken.
3. Wetten die zorgen dat fabriekseigenaren meer rechten krijgen.
4. Wetten die de relatie tussen overheid en arbeiders vastleggen.

Wat was de eerste sociale wet?

1. Algemene Ouderdoms Wet
2. Bijstandswet
3. Kinderwetje van Van Houten
4. Armenwet

Welk strijdpunt past niet bij de Eerste Feministische Golf?

1. Stemrecht
2. Toegang tot Universiteit
3. Abortus
4. Gelijke rechten

Vaardigheden

Wat voor soort vraag is dit?
'Hoe ziet een dictatuur eruit?'

1. Beschrijvende vraag
2. Verklarende vraag
3. Waarderende vraag
4. Geen van hierboven

Wat voor soort vraag is dit?
'Wie was de beste feministische leider: Aletta Jacobs of Wilhelmina Drucker?'

1. Beschrijvende vraag
2. Verklarende vraag
3. Waarderende vraag
4. Geen van hierboven

Wat voor soort vraag is dit?
'Wat zijn de oorzaken van de industrialisatie?'

1. Beschrijvende vraag
2. Verklarende vraag
3. Waarderende vraag
4. Geen van hierboven

Soorten vragen

• Beschrijvende vraag:  het antwoord geeft je inzichten op hoe iets eruit ziet of hoe het er aan toe gaat. Het antwoord is toetsbaar.
• Verklarende vraag: je geeft een verklaring waarom iets zo zit. Het antwoord is toetsbaar en vaak is oorzaak/gevolg belangrijk.
• Waarderende vraag: je geeft een mening en is dus een persoonlijk antwoord

Stel, je doet onderzoek naar socialistische bijeenkomsten rond 1900 en je vindt deze bron. Je twijfelt of de bron betrouwbaar is of niet.
->Geef één argument waaruit blijkt, dat dit een betrouwbare bron kan zijn voor jouw onderzoek.
-> Geef één argument waaruit blijkt, dat dit een onbetrouwbare bron kan zijn voor jouw onderzoek.

correctievoorschrift

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• betrouwbaar, want de journalist is een ooggetuige / een tijdgenoot / bij het congres aanwezig 

• onbetrouwbaar, want de journalist geeft (als journalist van een

protestantse krant/als tegenstander van de socialisten) een gekleurd verslag van de bijeenkomst / hij bekijkt het vanuit zijn eigen (protestantse) perspectief