H16 Fosforkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

16.3 Fosforkringloop

Poster fosforkringloop (per tafel)

Bevat ten minste:

- 3 mogelijkheden van fosfor als bouwstof

- Op welke manieren nemen planten fosfor op (+uitleg)

- Menselijke invloed op P-kringloop

- Terugwinning van fosfaat

- Hoe kun je schade zichtbaar maken?

Noem een mogelijk bron van stikstofaanvoer van buitenaf

Fosfor als bouwstof

DNA, ATP en fosfolipiden

Forfor voor planten

Planten nemen fosfor op uit de bodem. Dit is lastig omdat fosfor gebonden zit aan bodemdeeltjes.

In de rhizosfeer (directe omgeving van de wortels) hulp van:

• Bacteriën: 
  
• Schimmels (mycorrhiza, complex van schimmels en wortels) 
  

Bacterie

Bacterie geeft zuur af.

Fosfor lost op in bodemwater.

Plant voorziet de bacterie van organisme stoffen.

Symbiose

Micorrhiza (schimmel en plant)

Schimmel pompt eerst

H+ ionen naar buiten.

Daarna via transport-

eiwit H en P samen naar

binnen.

Symbiose

Menselijke invloed op P-kringloop

Tot 2011 was het in de EU toegestaan om fosfaat toe te voegen aan wasmiddelen. Dit zorgde voor een overschot aan fosfaten in het oppervlaktewater 

(eutrofiëring!)

Menselijke invloed op P-kringloop

Kunstmest bevat naast stikstofverbindingen ook fosfaat verbindinden, uit fosfaat mijnen in de VS, China en Marocco.

Er is maar weinig winbare fosfaat beschikbaar en er dreigen tekorten.

Fosfaat terugwinnen

milieuwinst/ schade zichtbaar maken

Indicatorsoorten: organismen die onder specifieke omstandigheden groeien

Wel/niet voorkomen --> indicator voor abiotische factor (P)

16.4 Ecosystemen kantelen

Hoofdstuk 16

16.1 Koolstofkringloop en klimaat

16.2 Stikstofkringloop

16.3 Fosforkringloop

16.4 Ecosystemen kantelen - zelf doorlezen