6.1: Licht op de middeleeuwen (oriëntatie)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Twee uitspraken:

1. Het Romeinse Rijk viel in het jaar 476. Dit is dus in de 4e / 5e eeuw na Chr. 

2. Een oorzaak / gevolg van de val van Rome is het wegvallen van veel voorzieningen als wegen, bescherming en een betaalmiddel. 

1. 1 = 4e 2 = oorzaak
2. 1 = 4e 2 = gevolg
3. 1 = 5e 2 = oorzaak
4. 1 = 5e 2 = gevolg

Eerste stand

Tweede stand

Derde stand

geestelijkheid

adel

boeren

6.1: Oriëntatie

H6: Licht op de Middeleeuwen

Leerdoelen

1.  Je kunt aangeven welke jaartallen bij de vroege middeleeuwen horen.

2. Je kunt de middeleeuwse standensamenleving uitleggen.

3. Je kunt je oriënteren op de tijd van Monniken en Ridders

Wat weet je eigenlijk
van de middeleeuwen?

3. Monniken en Ridders

Tijd van Monniken en Ridders

500 - 1000

De middeleeuwen zijn opgedeeld in 2 perioden, omdat het zo'n lange tijd is. 

• De Vroege Middeleeuwen (500 - 1000) heet ook wel de tijd van Monniken en Ridders. 
• De Late Middeleeuwen (1000 - 1500) heet ook wel de tijd van Steden en Staten. 

De middeleeuwen duren dus zo'n 1000 jaar! 

Tot 3000 v.C.

3000 v.C. tot 500 n.C.

500 - 1000 n.C.

1000 - 1500 n.C..

Tijd van jagers en boeren

Tijd van Grieken en Romeinen

Tijd van Monniken en ridders

Tijd van Steden en Staten

Middeleeuwen

Prehistorie

Oudheid

Stap terug

Na de val van het Romeinse Rijk deed Europa een stap terug in de tijd. Steden vervielen, wegen werden niet meer onderhouden, geld verdween en de bescherming van de Romeinen was er niet meer. 

Verschillende Germaanse stammen maakten voortaan de dienst uit! 

Na de val van het Romeinse Rijk was men niet meer in staat om op dezelfde manier te bouwen omdat: 

1. Kennis ging verloren: veel technieken waren er niet meer 
   
2. Minder geld: Na de val van het rijk was er minder geld 
   
3. Veel kleine rijkjes: Het grote Romeinse Rijk viel uiteen in kleine koninkrijken die vaak met elkaar vochten.
   
4. Andere behoeften: Na de val van Rome veranderden de dingen waar mensen behoefte aan hadden. De christelijke kerk werd heel belangrijk, en mensen begonnen vooral kerken te bouwen in plaats van de soort gebouwen die de Romeinen bouwden.
5. Andere materialen: Mensen gingen dingen gebruiken die ze makkelijk konden vinden, zoals hout en gewone steen.

Standensamenleving

Wat hetzelfde bleef, was de ongelijkheid tussen mensen. In de middeleeuwen ontstond er een standensamenleving. 

• Bovenaan stonden geestelijken die voor de kerk werkten
• In het midden stond de adel, rijke en machtige families
• Onderin stonden de boeren. Later kwamen daar de burgers uit de steden bij. In de vroege middeleeuwen waren er nog niet echt steden. 

Twee uitspraken over de middeleeuwse standensamenleving: 

1. 'Net als bij de Romeinen was er sprake van ongelijkheid'. Deze zin is een voorbeeld van continuïteit / verandering. 

2. 'Later werden de burgers toegevoegd aan de tweede / derde stand'. 

 

1. 1 = continuïteit 2 = tweede
2. 1 = continuïteit 2 = derde
3. 1 = verandering 2 = tweede
4. 1 = verandering 2 = derde

Continuïteit/ verandering 

Continuïteit betekent dat iets blijft doorgaan, dat het niet stopt. Als we het hebben over continuïteit in de geschiedenis, praten we over dingen die hetzelfde blijven door de tijd heen, zelfs als er veel andere dingen veranderen.

• Wegen
  
• Geloof - Christendom
  
• Rechtssysteem
  
• Landbouwtechnieken

Werktijd

STAP 1

STAP 2

Volgende keer:

Maak 6.1: Historische Oriëntatie

Wat: 

Opgave 3a, 3b, 5, 6 

Hoe?

• Zelfstandig werken
• Vraag? Steek je vinger op!
• Klaar? --> stap 2

Maak 6.1: Actuele oriëntatie

Maak invulsamenvatting 

6.5 het gedeelte over 6.1 

bespreken huiswerk. 

Herhalen 6.1

Start 6.2

hetklokhuis.ntr.nl