8.4 Hoe vrij ben jij?

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

8.4 Hoe vrij ben jij?

deel 1

Herhaling vorige les

Rechter

Officier van Justitie

Verdachte

Griffier

Advocaat

Rechtspraak over strafbare feiten.

Rechtspraak tegen de overheid.

Rechtspraak tussen burgers en bedrijven.

Strafrecht.

Bestuursrecht.

Burgerlijk recht.

stap 1

stap 2

stap 3

stap 4

de rechter

de arrestatie

de gevangenis

de misdaad

Een rechtszaak over het stelen bij de supermarkt hoort bij:

1. Strafrecht
2. Burgerlijk recht
3. Bestuursrecht

Een rechtszaak over de aanleg van windmolens voor groene energie hoort bij:

1. Strafrecht
2. Burgerlijk recht
3. Bestuursrecht

Een rechtszaak over een verkeersongeluk hoort bij:

1. Strafrecht
2. Burgerlijk recht
3. Bestuursrecht

Klassieke grondrechten

• Om mensen te beschermen, zijn er klassieke grondrechten. Daarbij horen het recht op vrijheid, gelijkheid en privacy.
• Klassieke grondrechten zorgen ervoor dat de overheid iedereen eerlijk behandelt.

Sociale grondrechten

• In sociale grondrechten staat hoe de overheid voor burgers moet zorgen. 
• Daarin staat bijvoorbeeld dat mensen recht hebben op onderwijs en zorg en een inkomen als ze ziek, oud of werkeloos zijn.

Sociale grondrechten

• Deze sociale grondrechten kosten veel geld. 
• Daarom moeten mensen eerst zelf zorgen voor dingen die ze nodig hebben. Dat heet Participatie. 
• Bijvoorbeeld als je ouders ziek zijn dat je ze gaat helpen. 

Vrijheid van meningsuiting

Controle en vrijheid

Individuele vrijheid is de vrijheid die je zelf hebt om te doen wat je wilt. Volledige individuele vrijheid heb je nooit: je hebt altijd met regels en met anderen te maken. 

Mensen die daar weinig of geen rekening mee houden, zijn asociaal.

Controle en vrijheid

De overheid controleert of mensen zich aan de regels houden. Maar mensen controleren ook elkaar. Ze letten op het gedrag van anderen. Dat heet sociale controle.

Afsluiting

Wat is geen klassiek grondrecht maar een sociaal grondrecht?

1. vrijheid van meningsuiting
2. recht op woongelegenheid
3. vrijheid van godsdienst
4. vrijheid van onderwijs

Wat is geen sociaal grondrecht, maar een klassiek grondrecht

1. recht op bewoonbaarheid
2. recht op bestaanszekerheid
3. recht op gezondheidszorg
4. vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van meningsuiting is een:

1. Klassiek grondrecht
2. Grondwet
3. Kiesrecht
4. Grondrecht

Participatie is:

1. Eerst voor elkaar zorgen dan pas de overheid.
2. Familie zorgt voor elkaar, niet de overheid.
3. Overheid zorgt nooit voor mensen.
4. Overheid zorgt altijd voor mensen.

Mensen houden geen rekening met anderen

Je mag zelf doen wat je wilt

Mensen letten op elkaar en spreken elkaar aan

Sociale controle

individuele vrijheid

Asociaal

Er zitten grenzen aan

Dat komt omdat jouw gedrag invloed heeft op anderen. Anderen letten daarom ook op wat jij doet. 

Dat heet 

Mensen die zich daar niets van aantrekken zijn

 

sociale controle

asociaal

individuele vrijheid

8.4 Hoe vrij ben jij?

deel 2

Vrijheid van meningsuiting

• Je mag bijvoorbeeld geen leugens over iemand verspreiden. 
• Je mag ook geen discriminerende dingen schrijven of zeggen. 
• Bij de vrijheid van meningsuiting moet je dus nadenken over wat woorden en beelden met anderen kunnen doen. Daar moet je rekening mee houden.

Vrijheid van meningsuiting

•  Verantwoordelijkheid: rekening houden met de grens van een ander. 

Zijn we nu gelijk?

• Grondwet gelijke rechten. 
• Vrouwen lager salaris.
• Vrouwenquotum: minimaal aantal vrouwen voor een bepaalde functie.
• Emancipatie: als iedereen dezelfde rechten en kansen krijgt. 

Discriminatie

• migratie-achtergrond
• vrouwen
• gehandicapten 
• homoseksuelen

Afsluiting

Wat is Emancipatie?

1. Het krijgen van gelijke kansen
2. Het krijgen van gelijke rechten
3. Het krijgen van gelijke kansen en rechten
4. Het eisen van gelijke kansen en rechten

Wat houdt de term 'Vrouwenquotum' in?

1. Vrouwen moeten evenveel verdienen als mannen in dezelfde functie
2. Er worden steeds meer vrouwen dan mannen geboren in Nederland
3. Dat is een minimum aantal (top-) functies dat door vrouwen binnen een bedrijf of organisatie moet worden bekleed

Discriminatie?
De directeur van het Almende College wijst een sollicitant voor "leraar Nederlands" af omdat hij 63 jaar is

geen discriminatie

wel discriminatie

Discriminatie?
De directeur van het Almende College wijst een sollicitant voor "leraar Nederlands" af omdat zij een vrouw is

geen discriminatie

wel discriminatie