H3.1 De Verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 3

Politieke revoluties (en nieuwe ideeën) 

De Bataafse revolutie

De Franse revolutie

Kritisch denken

'De verlichting' 

www.google.nl

3.1 De Verlichting

Leerdoelen

• Je kunt een beschrijving geven van de standensamenleving in het ancien régime.

• Je kunt uitleggen dat de Verlichting een nieuwe manier van denken was.
  

• Je kunt met enkele voorbeelden uitleggen dat verlichte denkers nieuwe ideeën hadden over goed bestuur.

1e stand

2e stand

3e stand

Adel

Geestelijkheid

Boeren

Hoeveel % van de bevolking was lid van de 1e en 2e stand

1. 10%
2. 5%
3. 8%
4. 2%

1e en 2e stand

• Bijna al het land
• alle goede baantjes
• privileges

Ancien règime

Boeren

Burgers

3e stand

Verlicht denken

Lees: 

Verlicht denken (H3, P1)

Natuurrampen

Verlichting

Met behulp van het menselijk verstand de wereld verbeteren.

Religieuze tolerantie

Verdraagzaamheid

Nieuwe ideeën over goed bestuur

Radicale vooruitgang!

Absolute macht voor het volk

Scheiding van de machten

Wat vinden de absoluut vorsten?

Heiligschennis

Verraad 

Ondermijning

Censuur

Publiek debat

Huiswerk

05-12:

Hoofdstuk 3, paragraaf 1

Maken opdracht 1 t/m 12

Filmpje

Korte opfrisser

Let op wat er over de standen verteld wordt!

Voorrechten van de 1ste en 2de stand

De geestelijken en adel hebben veel meer macht

Dit komt met name doordat ze privileges hebben:

Eerste stand (geestelijken)

Veel land in bezit (welvaart)

Geen belasting betalen

Tweede stand (adel)

Veel land in bezit (welvaart)

Vrijwel geen belasting betalen

Belangrijke functies (bisschop, minister, officier, etc.)

Klachten van de 3de stand

Tegelijkertijd heeft de 3de stand juist veel te klagen

Hoge belastingen en weinig land zijn niet alle problemen:

Boeren

Verplichtingen aan hun heer (herendiensten)

Arme stedelingen

Lang, zwaar, ongezond en onveilig werk

Te lage lonen om van te kunnen leven

Rijke stedelingen (bourgeoisie)

Geen belangrijke functies

Hoge belastingen

Geen vrijheid van meningsuiting en drukpers

Onvrede en geldnood

Rond 1788 krijgt Frankrijk grote economische problemen

Maar de koning (Lodewijk XVI) heeft meer geld nodig
Oplossing?
Toch om meer geld vragen, dus de belasting omhoog

Schulden

Door vele oorlogen en een gigantisch dure hofhouding was de schatkist van Frankrijk leeg, maar er waren wel onbetaalbare schulden

Hongersnood

Door mislukte oogsten was er weinig voedsel. Het eten wat er was, was extreem duur

Reken mee:

Vandaag de dag:

Gemiddeld inkomen per dag: €130

Gemiddelde prijs brood: €1,20

Vlak voor Franse revolutie:

Gemiddeld inkomen per dag: 17,5 F

Gemiddelde prijs brood: 14 F

De Staten-Generaal

Deze belasting zou de adel moeten gaan betalen

Zij zijn hierop tegen en willen overleg in de Staten-Generaal

In deze vergadering heeft iedere stand één stem

De adel denkt dat de geestelijken hen wel zouden steunen

Een vergadering van alle standen bij elkaar (1ste, 2de en 3de)

Waarom moet de Staten-Generaal bij elkaar komen? (wat wordt besproken?)

Leg uit hoe in de Staten-Generaal gestemd wordt