De oude grieken 2.0

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

De Oude Grieken

Lesdoel

Waarom is de oude Griekse cultuur belangrijk voor onze samenleving nu?

De tijd van de Grieken en Romeinen

3000 v. Chr. – 500 na Chr.

De Oude Grieken

Welke Griekse woorden gebruiken we nog steeds in het Nederlands?

mysterie	(onopgelost) raadsel. Afkomstig van het Griekse woord mysterion (μυστήριον).
alfabet	de opeenvolging van letters van een schrift. Het woord alfabet is samengesteld uit de letters alfa en beta: de eerste twee letters van het Griekse alfabet.
paniek	hevige angst, schrik. Dit woord is een eponiem en ontleend aan de Griekse herdersgod Pan, net als het woord panfluit. De god Pan maakte mensen en nimfen met zijn enge geluiden zo bang dat ze ‘pānikós’ werden, oftewel paniekerig.
narcisme	een ziekelijke bewondering voor jezelf hebben, naar Narcissus uit de Griekse mythologie, die verliefd werd op zichzelf.
school	woord voor een instantie die onderwijs verzorgt. Afkomstig van het Griekse σχολή (skolè), dat – hoe vreemd dat ook klinkt voor hedendaagse scholieren – vrije tijd of ontspanning betekent.
mentor	raadgever, iemand die op grond van zijn levenservaring anderen ondersteunt. Het personage Mentor (of mentoor) komt als held in verscheidene verhalen uit de Griekse mythologie voor. Onder andere de historicus Homerus haalde hem aan als raadgever en goede vriend van Odysseus.
politiek	afgeleid van het Griekse polis (πόλις), wat ‘versterkte burcht’ betekende. Binnen de polis konden de mensen zich bij gevaar terugtrekken en vonden ook de politieke samenkomsten plaats.

Griekse invloed op onze cultuur?

De bewondering voor de Griekse (en later ook de Romeinse) kunst is altijd blijven bestaan en ging soms erg ver. De gevel van het Paleis op de Dam in Amsterdam is bijna een kopie van het Parthenon in Athene.

Veel dingen van de Oude Grieken vinden we nu nog belangrijk:

- Democratie: bestuursvorm waarin volk meebeslist

- Wetenschappelijk onderzoek

- Stad: Theater, station

Olympia

Eerste Olympische spelen:

776 v. Chr. 

tussendoor: offers brengen

Traditie bleef bestaan, ook toen Griekenland onderdeel van het Romeinse Rijk was.

Alle Grieken samen

 Olympische spelen: festival (1x in de 4 jaar) in Olympia.

- harloopwedstrijd

- boksen

- paardrennen

- verspringen

- discuswerpen

- speerwerpen

-worstelen

Kolonies buiten Griekenland (1)

• Een kolonie is een gebied van een land buiten dat land

• Griekenland is door het droge klimaat en de rotsachtige grond erg onvruchtbaar (slechts 20% is geschikt voor landbouw)

• Een mislukte oogst betekende al snel een hongersnood

Veel Grieken vestigen zich op plaatsen langs Middelandse zee.

Koning: Alexander de Grote veroverde gebieden tot aan India.

Zo raakte de Griekse ideeen, taal en kunst verspreid.

Griekenland: honderden kleine staatjes, die vaak oorlog voerden met elkaar.

Toch: 1 Volk, 1 taal, dezelfde goden.

sport bracht Grieken samen

Waarom is de geschiedenis van de Grieken belangrijk?

Olympische spelen: sport verbroedert.

1896 nieuw leven ingeblazen.

Winnaars: helden in hun land