8.1 Geluid maken en horen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

8.1 Geluid maken en horen

Programma

Activiteit	Doel	Tijdsduur
-Huiswerk nakijken	Reflecteren op vorige leerdoelen	10 min
-Formatieve check		10 min
-Geluid	Nieuwe leerdoelen introduceren	20 min
-Praktische opdracht		20 min
-Oefenen	Nieuwe leerdoelen verwerken	20 min

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Reflecteren op vorige leerdoelen

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Reflectie op 5.3 Versneld-eenparig-vertraagd + 5.4 Remmen en botsen

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt een aantal voorbeelden noemen van geluidsbronnen.
  
• Je kunt uitleggen hoe het geluid van een geluidsbron zich verspreidt tot je oren het geluid horen.
• Je kunt beschrijven wat een tussenstof is.
  
• Je kunt de geluidssnelheid in lucht van 20 °C noemen.
  
• Je kunt berekeningen maken met de geluidssnelheid in verschillende tussenstoffen.

Noem 3 voorbeelden van een geluidsbron.

Geluidsbron

Een geluidsbron is een voorwerp dat geluid maakt.

Geluid ontstaat door een geluidsbron die trillingen maakt, denk aan:

• Je stembanden
• De snaren van een gitaar
• De conus van een speaker

Wat denk je dat een tussenstof is?

Tussenstof

De trillingen die een geluidsbron maakt komen niet zomaar bij jouw oren terecht.

Die trillingen moeten vaak eerst door de lucht reizen.

Lucht is dan een tussenstof.

Hoeveel m/s reist geluid door lucht?

Geluidssnelheid

Hoe snel trillingen door een tussenstof reizen heet de geluidssnelheid.

In water reizen trillingen dus sneller dan in lucht!

Hoor jij buiten opeens meer geluid dan normaal is, betekent het dat er regen op komst is.

De geluidssnelheid is dus ook de reden dat je pas later de knal van bliksem hoort.

Stof	Geluidssnelheid (m/s)
Vaste stoffen
Beton	4300
Glas	4000-4500
Kurk	500
Rubber	50
Staal	5100
Vloeistoffen
Alcohol	1170
Water	1480
Zeewater	1510
Gassen
Helium	965
Koolstofdioxide	259
Lucht	343

Afstand berekenen

Je kunt geluid gebruiken om de afstand te berekenen tussen de bron en de ontvanger. Hiervoor moet je wel de geluidssnelheid weten van de tussenstof.

Formule:

s = v x t

s = afstand in meter (m)

v = geluidssnelheid in meter per seconde (m/s)

t = tijd in seconde (t)

Je ziet in de verte een bliksemschicht ontstaan. Je telt om te kijken hoe ver weg de bliksem is. Na 12 seconden hoor je de knal. Bereken de afstand van de bliksemschicht in kilometers!

Geluidssnelheid lucht = 343 m/s
s = v x t

Trillingen omzetten

Hoe zet jouw oor trillingen om in nuttig geluid?

1. De trilling komt aan bij je trommelvlies.
2. De trommelvlies trilt mee met de trilling.
3. De gehoorbeentjes brengen de trilling over op
   de vloeistof in het slakkenhuis.
4. Het slakkenhuis zet de trillingen om in
   elektrische signalen.
5. De elektrische signalen gaan naar je hersenen
   en je krijgt geluid.

De praktische opdracht

De komende 3 lessen gaan jullie zelfstandig aan de slag met 2 grote praktische opdrachten.

1. Een zonnewijzer bouwen
2. Een poster maken

Een zonnewijzer bouwen

Je gaat zelf een zonnewijzer maken en aflezen.
Daarna schrijf je er een verslag over.

Dit doe je in groepjes van 3 á 4.

Poster maken

Met hetzelfde groepje ga je een poster maken over 1 van de paragrafen uit boek B. (vrije keuze).

Wat moet erin?

• Elk leerdoel moet uitgewerkt staan.
  
• Elke blauwe term moet beschreven staan.
  
• Maak gebruik van plaatjes.
  
• Punten voor creativiteit en werkhouding.

Oefeningen

Wie?	Zelfstandig of duo's in rust.
Wat?
Hoe?	Uit het boek
Hulp?	Docent
Tijd?	Tot 5 minuten voor eindtijd.
Uitkomst?	Je beheerst de gestelde leerdoelen.
Klaar?	Beginnen aan de praktische opdracht

Hoofdstuk 8 Paragraaf 1:

1 t/m 11

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je kunt een aantal voorbeelden noemen van geluidsbronnen.

Je kunt beschrijven wat een tussenstof is.

Je kunt berekeningen maken met de geluidssnelheid in verschillende tussenstoffen.

Je kunt uitleggen hoe het geluid van een geluidsbron zich verspreidt tot je oren het geluid horen.

Je kunt de geluidssnelheid in lucht van 20 °C noemen.