AFPG-D-6 Ziektebeelden infectieziekten

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ziektebeelden

Infectieziekten

opfrissen, wat weet je nog van vorige week

Eczeem = jeukende huiduitslag

Furunkel = steenpuist

Melanoom = kwaadaardige moedervlek

Acne vulgaris = jeugdpuistjes

Herpes simplex = koortslip

Intertrigo= smetten

Scabies = schurft

Leerdoelen

• Je kunt van ziektebeelden benoemen wat de naamsverklaring, oorzaken, symptomen, behandelingen en complicaties zijn
• Je kunt de definitie van de medische terminologie beschrijven.

Infectieziekten, termen

Besmetting: overgang van de smetstof van het ene lichaam / voorwerp op een ander lichaam / voorwerp

Infectie: niet-lichaamseigen infectieuze agentia (bv micro-organismen) zijn het lichaam binnengedrongen en hebben zich vermenigvuldigd

Ontsteking: de reactie van weefsel op een schadelijke prikkel

Infectieziekten, termen

Antigeen: stof die door het afweersysteem als lichaamsvreemd wordt beschouwd en aanleiding geeft tot de productie van antistoffen

Antistof = antilichaam: stof die aanwezig is in het lichaam en zich richt tegen het antigeen. Wordt gemaakt na contact met antigeen

Infectieziekten, afweer

Afweer:

Aspecifieke afweer: afweer van het lichaam tegen alle mogelijke ziekteverwekkers

Specifieke afweer: afweer tegen een specifieke pathogeen of ziekteverwekker, immuunsysteem  immuniteit

Aspecifieke afweer, eerste linie

• huid laat weinig door
  
• zweet en talg zijn een beetje zuur (te zuur voor bacteriën)
  
• speeksel, traanvocht, slijm bevatten antibacterieel enzym
  
• slijm op trilharen van het slijmvlies vangt veel weg
  
• maagslijmvlies maakt zoutzuur, te zuur voor veel ziekteverwekkers
  
• slijm van vagina is beetje zuur
  
• urine spoelt urinewegen schoon
  
• slijmvlies en huid bevatten ‘goede bacteriën’ die beschermen tegen ziekteverwekkers (scheiden stofjes uit)
  

Aspecifieke afweer, tweede linie

Granulocyten: zijn witte bloedcel, worden aangetrokken door alarmstoffen van beschadigde lichaamscellen en afvalstoffen van ziekteverwekkers, kunnen door wanden van bloedvaten kruipen naar het weefsel toe, fagocyteren ziekteverwekkers

Macrofagen: zijn grote witte bloedcellen, in het bindweefsel overal in het lichaam, ruimen ziekteverwekkers op

Aspecifieke afweer, tweede linie

Killercellen: zijn witte bloedcellen gemaakt door zwezerik, vernietigen de aangetaste lichaamscellen, maar ook abnormale lichaamscellen (bv tumorcellen)

Interferonen: zijn eiwitten die lichaamscellen maken als ze worden aangevallen, zijn alarmstoffen die granulocyten aantrekken

Infectieziekten

Specifieke afweer

Antigenen: stoffen gevormd door ziekteverwekkers, of eiwitten die aan buitenzijde van lichaamsvreemde stoffen zitten.

Antigenen lokken een afweerreactie van het immuunsysteem uit door lymfocyten te mobiliseren.

Er zijn 2 soorten lymfocyten:

• B-lymfocyten
  
• T-lymfocyten
  

Specifieke afweer

B-lymfocyten: vermeerderen bij nieuw antigeen, maken antistoffen, antistof maakt ziekteverwekker onschadelijk, na verloop van tijd verdwijnen de meeste antistoffen maar de B-lymfocyt onthoudt wel het antigeen

T-lymfocyten: vermeerderen bij nieuw antigeen, deze cellen vallen de besmette of abnormale lichaamscellen aan, maakt T-geheugencellen voor de volgende besmetting en T-helpercellen die de B en T-lymfocyten ondersteunen

Specifieke afweer

• Immunisatie: opbouwen van immuniteit
  
• Gaat vaak op natuurlijke manier, ‘spelen in zandbak’
  
• Ook door vaccinatie, inbrengen van verzwakte ziekteverwekker (actieve immunisatie), tetanus, hepatitis-B, hersenvliesontsteking
  
• Antistoffen in het lichaam brengen (passieve immunisatie), bij mensen met lage weerstand, baby’s antistoffen via placenta
  

Meningitis

= hersenvliesontsteking

Oorzaak: virus of bacterie ( meestal erger)

Meningitis

Symptomen baby’s / peuters:

• stuiptrekkingen
• slecht drinken
• luierpijn, pijn bij aanraken
• klagelijk huilen, hoog schril huilgeluid
• nekstijfheid, alleen kunnen zitten met handen achter romp
• braken
• soms lage temperatuur

Meningitis

Symptomen oudere kinderen:

• hoge koorts
  
• nekstijfheid, hoofdpijn
  
• sufheid
  
• bij buigen van het hoofd worden de knieen gebogen
  
• rode, puntachtige vlekjes (petechiën)
  

Infectieziekten

Meningitis

Behandeling:

• directe ziekenhuisopname
  
• antibiotica
  

Complicaties:

• overlijden door sepsis (bloedvergiftiging)
  
• blijvend hersenletsel
  

Chlamydia

Oorzaak: bacterie die zich nestelt in de slijmvliezen van de geslachtsdelen

Symptomen:

Mannen: pijn bij het plassen, afscheiding uit de plasbuis

Vrouwen: afscheiding, pijn in de onderbuik, onregelmatig bloedverlies

Chlamydia

Behandeling: antibiotica

Complicaties:

• onvruchtbaarheid bij vrouwen (jaarlijks 1000)
  
• verhoogde kans op buitenbaarmoederlijke zwangerschap
  

Chlamydia, weetjes...

• is een soa
• onder jongeren de meest voorkomende soa
• de meeste vrouwen met deze soa merken het niet waardoor behandeling laat wordt begonnen
• test: via urine, uitstrijkje vagina of anus
• partners worden ook behandeld (website partnerwaarschuwing.nl)

Infectieziekten

Urethritis

Cervicitis

Buikgriep = gastro-enteritis

Is een acute ontsteking van het slijmvlies van maag en darmen door een infectie

Oorzaken:

• Virus: norovirus, rotavirus, astrovirus, norwalkvirus
  
• Bacteriën: salmonella, campylobacter, escherichia coli (E.coli)
  

Buikgriep = gastro-enteritis

Symptomen:

• misselijkheid en overgeven
  
• buikkrampen met diarree
  
• koorts, hoofdpijn
  

Symptomen verdwijnen meestal na 1 – 4 dagen

Complicaties:

Uitdroging met als gevolg overlijden (baby’s, ouderen, mensen met diabetes mellitus of nierziekte)

Buikgriep, 2 voorbeelden

Norovirus, zit in: ontlasting, braaksel (tot 3 weken)

Besmetting via: handen, wc-bril, spoelknop, kraan, deurklink, speelgoed, bestek, servies, eten, ook tijdens braken kan via de lucht het virus terecht komen op spullen, eten, servies, etc,

Salmonella, zit in: rauwe dierlijke levensmiddelen, pluimveevlees, kalfs en varkensvlees, eieren en zuivelproducten, groenten en fruit

Besmetting via: eten van bovenstaande

uitwerking ziektebeelden

Leerteam 1:  Bof, Kinkhoest, Mazelen, Waterpokken (Varicella), Tetanus

Leerteam 2: Hepatitis B, Aids, MRSA, Buikgriep (Gastro-enteritis), Norovirusinfectie

Leerteam 3: Chlamydia, Gonorroe, Syfilis (Lues), Ziekte van Pfeiffer

Leerteam 4: Trichomonas, Candida, Schurft (Scabiës), Meningitis

Leerteam 5: Influenza, Ziekte van Lyme, TBC, Q-koorts

 

Even oefenen

Antigeen = stof die door het lichaam als lichaamsvreemd wordt geschouwd

Antilichaam / antistof = maakt antigenen onschadelijk

Infectie = het binnendringen in een organisme en zich vermenigvuldigen van micro-organismen

Ontsteking = reactie van weefsel op een schadelijke prikkel

Immuunsysteem = afweersysteem

Even oefenen

Antigeen = 

Antilichaam / antistof = 

Infectie = 

Ontsteking = 

Immuunsysteem = 

Vragen?

• Ziektebeelden uitwerken, deze doorlezen
• Woorden opzoeken in Quizlet, deze oefenen met de opties kaarten en schrijven.