Mediawijsheid les II - Veiligheid & privacy

• Mediawijsheid
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Mediawijsheid

Les I

Les II

Deze periode:

Les 1: Intro, mediawijsheid & geschiedenis & computertaal

Les 2: Veiligheid & Privacy

Les 3: 

Les 4: 

Les 5:

Les 6: Proefwerk (a.d.h.v Learnbeat, jouw aantekeningen, én uitgevoerde opdrachten in de les)

Planning van vandaag

1. Introductie veiligheid & privacy + Quiz
2. Zelfstandig werken in Learnbeat (H 3 -> 3.2, 3.3, 3.4)
3. Maak de opdrachten (A lezen, B maken)
4. Af? Kom het opdrachtenblad halen
5. Aantekeningen tonen & bespreken

Lesdoelen (Veiligheid & Privacy)

• Weet je welke vormen van diefstal er zijn en hoe jij jezelf kunt beschermen tegen digitale diefstal.
• Weet je waarom het belangrijk is dat je computer goed beveiligd is
• Ken je de verschillende soorten bescherming die er zijn;
  - Heb je geleerd wat een firewall is
  - weet je wat het verschil tussen een virus en malware is
  - Ken je het belang van updates.
• De voor - en nadelen van online betalingen

Introductie: veiligheid & privacy

Bedenk eens voor jezelf wat je meest gebruikte wachtwoord is!

Deze ga je uiteraard niet delen met anderen...

Houd dit in je hoofd terwijl we de video kijken...

Introductie: veiligheid & privacy

Klopt het dat jij ook een Wachtwoord hebt die eigenlijk simpel door hackers te achterhalen is....?

Zo nee, goed! 

Zo ja, misschien handig om deze eens te veranderen!

Tip: Gebruik hoofdletters, cijfers, tekens om het lastig te maken

Introductie: veiligheid & privacy

- Naast wachtwoorden...

Waar denk jij nog meer aan bij Veiligheid & Privacy? 

- Tip: denk in het verband
           met Mediawijsheid !

voorbeelden

Updates uitvoeren

firewall installeren

niet zomaar op links klikken

spam en phising mails (of gebeld worden)

Wachtwoorden 

Cookies en voorwaarden accepteren

Nep websites/betalingen

Open wifi netwerken

Gratis apps downloaden (gegevens doorverkopen)

Wat weet je al over het beschermen van je privacy en veiligheid?

Wat is privacy?

Privacy is het recht om persoonlijke informatie geheim te houden. 

Het omvat zaken zoals je naam, adres, geboortedatum en andere persoonlijke gegevens.

Hoe bescherm je je privacy?

Bescherm je privacy door sterke wachtwoorden te gebruiken, voorzichtig te zijn met het delen van persoonlijke informatie online, je privacy instellingen op sociale media te controleren en regelmatig je apparaten en accounts te updaten.

Wat is online veiligheid?

Online veiligheid verwijst naar het nemen van maatregelen om jezelf te beschermen tegen cybercriminaliteit, zoals virussen, malware, phishing en hackers.

Deze begrippen leer je straks via de learbeat lessen en bespreken we na afloop.

Hoe zorg je voor online veiligheid?

Zorg voor online veiligheid (maatregelen die je persoonlijke gegevens kunnen beschermen) door antivirussoftware te gebruiken, verdachte e-mails en links te vermijden, regelmatig back-ups te maken van je gegevens (opslaan!)  en je privacy instellingen te controleren.

Veiligheid & privacy

QUIZ!

Wat weet jij al?

Pak je laptop en log in!

Wat is een Hacker?

1. Iemand die je computer kan overnemen en persoonlijke gegevens steelt
2. Iemand die je aanspreekt op straat en vraagt naar je wachtwoord
3. Een software die je kan instellen om back-ups te maken
4. Iemand die je helpt bij het instellen van Anti virus software

Wat gebeurt er als ik inlog op een openbaar wifi-netwerk inlog?

1. Dan heb ik wifi en geen problemen
2. Dan heb ik wifi, maar kunnen hackers toegang krijgen tot je apparaat en daardoor tot je persoonlijke gegevens.
3. Dan heb ik wifi, maar kan ik ook mogelijk een virus krijgen
4. Dan heb ik wifi, maar kan de plek waar de wifi vandaan komt wel onbeperkt alles in mijn telefoon zien

Wat zou 'Malware' kunnen betekenen?

1. Malware is een systeem om je te helpen tegen virussen
2. Malware zijn vormen van virussen, wormen en spyware
3. zo noem je een persoon die je neppe linkjes stuurt via de mail of berichten.
4. staat voor 'malicious software' (schadelijke/kwaadaardige software), om computers te infecteren

Wat betekent Phising?

1. Mensen oplichten door ze bepaalde handelingen te laten verrichten op het internet.
2. Iemand die probeert geld/info van je probeert te bemachtigen door neppe SMS-berichten
3. Iemand die probeert geld/info van je probeert te bemachtigen door betaalverzoekjes
4. Iemand die probeert geld/persoonlijke info van je te bemachtigen door Email berichten

Wat betekent skimmen?

1. Mensen oplichten door ze bepaalde handelingen te laten verrichten op het internet.
2. Aflezen van een pinpas (code) via de pinautomaat
3. Skimmen is een manier om geld te stelen uit iemands tas
4. oplichters die valse webwinkels of nepadvertenties gebruiken

Waarom zou je nooit zomaar cookies moeten accepteren?

1. Dankzij cookies kan een website zien waar je op klikt, en waarvoor je dus kennelijk belangstelling hebt
2. Omdat je van teveel cookies ongezond wordt ;)
3. Ze kunnen op deze manier zien waar je woont
4. Het beïnvloed vervolgens je online gedrag

Wat is een Firewall?

1. Een hele grote muur van vuur
2. Een bepaald internetnetwerk om vanuit overal op de wereld verbinding te hebben
3. Een virussoftware
4. een systeem dat de middelen van een netwerk of computer kan beschermen tegen misbruik van buitenaf

Wat is een mogelijk slim/goed wachtwoord voor Jan een HLZ leerling?

1. hlZ_1678!@
2. JanHLZleerling
3. Jan2008
4. Jan03-12-2008

Waar help ik mijn computer mee om mijn persoonsgegevens te beschermen?

1. Firewall
2. Ad- blocker (reclame blokker/niet zomaar elke internet site kunnen openen)
3. Een goed en ingewikkeld wachtwoord te hebben geïnstalleerd
4. regelmatig updates uitvoeren en backups maken

Aan de slag!

1. Ga naar https://inloggen.learnbeat.nl
2. Maak les  3.2, 3.3, 3.4
3. Lees altijd A (theorie) en Maak B (opdrachten)
4. is 100 % af  ? (dan kan je jezelf nakijken)
   
   
5. Vergeet niet: Aantekeningen maken !
   Dit check ik in je schrift aan het einde van de les

                                 Learnbeat af? Kom bij mij de opdracht halen.

Wie deelt koptelefoons uit?

De opdracht is als volgt....

Tik in:  'Nubid geldtypetest' in je browser en doe de test! 

10 vragen (vink je eigen antwoord aan)

Ben jij een? 

Superspaarder , Big-spender, Rekenmaster, Geld-chaoot

Af? Kom het werkblad halen bij mij.

https://scholieren.nibud.nl/geldtypetest/ 

De opdracht - werkblad

Ben jij een?   -> Dit is het startpunt van jouw 'online veiligheid web'.
Vul deze in het midden in.

Superspaarder, Big-spender, Rekenmaster, Geld-chaoot

> Vul het werkblad verder in om een overzicht te krijgen van jouw online veiligheid

 
> Vul het woordweb aan volgens de vragen! Gebruik je laptop. 

https://scholieren.nibud.nl/geldtypetest/ 

Samenvattend

Wat is malfide?

Noem een vorm van Malware

Wat is een firewall?

Waar moet je op letten bij online betalingen? 

Wat is een cybercrimineel? 

Wat is Phising / online aankoop-fraude?

Wat is anonimiteit? 

Wie deelt koptelefoons uit?

voorbeelden:

 ransomware, spyware, phishing, rootkit, wormen, virus, keylogger, skimmen

deze is top voor de digitale voetafdruk les

Samenvattend..

• Wanneer is iemand verslaafd?
• Wat betekent FOMO?
  
• Wat betekent Nomofobie?
• Welke tip is er om telefoonverslaving te voorkomen?
• Wat betekent dopamine?
  
• Hoe proberen apps jouw dopamine te beïnvloeden?
  

Andere plek, push berichten uit, vliegtuigmodus, scherm zwart/wit

Documentaire & schrijfopdracht

We bekijken de documentaire Afgehaakt over Iris die een maand leeft zonder haar smartphone. 15min

Na de documentaire volgt er een schrijfopdracht, deze lever je in via Teams.

Schrijfopdracht in Forms

Beschrijf in 250 woorden jouw smartphone gedrag.

Geef voorbeelden of beschrijf jouw dag routine.

Voel jij je verslaafd of niet? Leg uit waarom!

Gebruik minstens 4 begrippen:

1.  250 woorden (of meer) smartphone gedrag
2.  Beschrijf je dag routine met voorbeelden
3.  voel jij je verslaafd of niet? Leg uit waarom wel of niet!
4. gebruik minstens 4 begrippen in je verhaal uit het rijtje hieronder: 

       FOMO, communiceren, probleem, dopamine, face-to-face,             beïnvloeden, generatie, concentratievermogen, slaap, nomofobie, lichamelijke verschijnselen, geestelijke verschijnselen, ontwenningsverschijnselen, discipline.

Nabespreken

Er volgen 5 stellingen, ben jij het eens of oneens?

Tegenwoordig is bijna iedereen wel verslaafd aan haar/zijn smartphone.

Eens

Oneens

Het is goed voor je geestelijke gezondheid om een maand lang helemaal niet bezig te houden met social media.

Eens

Oneens

Ik zou zonder grote problemen een week zonder smartphone kunnen leven.

Eens

Oneens

Omdat de online wereld zo interessant en prikkelend is, kijken we steeds minder om naar de echte wereld.

Eens

Oneens

Ik heb er last van dat ik niet meer zonder internet kan leven.

Eens

Oneens

Volgende week: Influencers