14.1 Je invloed op de aarde

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Duurzaamheid

Duurzaamheid

Komende periode

• H14: duurzaamheid (toets in toetsweek)

• Duurzaamheids-portfolio voor bonuspunt op de toets!

Deze les

• Het milieu-dillemaspel
• Waar denken jullie aan bij duurzaamheid?
• Uitleg
• Opdracht ecologische voetafdruk

Milieu-dilemmaspel

1. Knip per tweetal één werkblad 2: dilemmakaarten uit. Deze staat achter in je boek.
2. Kies telkens één dilemma uit.
3. Wat is het beste of minst slecht voor het milieu? Leg het samen uit.
4. Speel dit met de rest van de kaartjes.

Waar denk je aan bij duurzaamheid?

Programma

Duurzaamheid

=

“met de natuur omgaan zodat de aarde nog bruikbaar is voor de toekomst”

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je:

• Uitleggen wat primaire en secundaire levensbehoeften zijn en voorbeelden noemen.
• Aan de hand van een voorbeeld benoemen hoe de mens de aarde gebruikt (energie, voedsel, water, grondstoffen en afval).
• Aan de hand van een productievoorbeeld uitleggen op welke manieren het milieu beïnvloed wordt.
• Uitleggen wat de ecologische voetafdruk is.
• De ecologische voetafdruk van Nederland vergelijken met die van andere landen en de verschillen uitleggen.

Levensbehoeften

Primaire levensbehoeften: om in leven te blijven.

Secundaire levensbehoeften: om je leven 

prettiger te maken.

Je hebt hiervoor het milieu nodig: de lucht, 

het water en de bodem. Bijv. voor drinkwater 

of grondstoffen.

Gebruik van de aarde

We gebruiken de aarde op vier manieren:

• energie
• voedsel/water
• grondstoffen
• afval

Ecologische voetafdruk

Ecologische voetafdruk = hoeveelheid van aarde (in hectare) die bewoners in verschillende landen gebruiken. Is afhankelijk van leefgewoonten van een land. 

Voor ieder mens op aarde is er 1,7 hectare aardoppervlakte.

Opdracht 1 portfolio

1. Doe de ecologische voetafdruk test (zie volgende slide of link in de planner)

2. Zet je resultaten in een word-bestand (d.m.v. screenshot/foto)

3. Schrijf een persoonlijk plan om je eigen voetafdruk te verkleinen.

4. Ontwerp een duurzaam huis: maak een schets.

5. Beschrijf de aanpassingen van het huis.

Maak de ecologische voetafdruk test (http://voetafdruktest.wnf.nl) 

Maak de ecologische voetafdruk test voedingscentrum.nl/nl/duurzaam-eten/voedselafdruk.aspx (alleen voeding)

(van WWF gaat over gehele levensstijl)

Deze les

• Uitleg over 14.1 deel 2
• Opdracht duurzaamheidsportfolio

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je:

• De groepen organismen in de kringloop van stoffen beschrijven (producenten, consumenten, afvaleters en reducenten).
  
• Uitleggen wat duurzaamheid is.

Wereldbevolking

Meer mensen --> meer uitputting

van de aarde.

Tenzij... We teruggegeven wat we

pakken: een kringloop.

www.worldometers.info

Weet je nog?

Wat is fotosynthese?

Wat is verbranding?

Koolstofkringloop

In de natuur wordt wordt alles wat gebruikt wordt, ook weer aangevuld: een kringloop.

In de koolstofkringloop zit een koolstofdeeltje afwisselend in koolstofdioxide en in glucose.

Voedselkringloop

Gesloten kringloop kan oneindig doorgaan: stoffen die verbruikt zijn, worden weer aangevuld.

Compost = tuinafval dat je bewaart. Door het

terug te gooien in de tuin, maak je een gesloten

kringloop. Met kunstmest is dat niet zo.

Oud papier en glas recyclen 

zijn ook voorbeelden

van een kringloop

Wij halen hier vaak iets uit, en stoppen er iets in! Dan is de kringloop niet meer gesloten.

Opdrachten 14.1

Maak: 9, 10 en 11 van 14.1

Ga daarna aan de slag met het duurzaamheidsportfolio.

Duurzaamheidsportfolio (opdracht 2)

• Kies een (natuur)gebied uit: bv. de Veluwe, Grand Canyon, Krügerpark of de Waddenzee.
• Probeer in dit gebied uit iedere groep minstens één soort te vinden: een consument, afvaleter, reducent en een producent.
• Maak een voedselkringloop (tekenen of online) en voeg die toe.
• Beschrijf in ong. 150 woorden hoe de verschillende soorten een rol hebben en elkaar beïnvloeden.