Week 9 3GT3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Planning:

• Theorie personages 
• Lezen - lezen - lezen..... 

Analyse elementen op een rij

1.  Titel
2. Personages
3. Ruimte (omgeving, sfeer)
4. Tijd
5. Plot / verhaallijn
6. Thema (onderwerp) 
7. Motieven  

Theorie: Personages

Hoofdpersonen &  bijfiguren

Karakterisering: dit zijn alle uiterlijke en innerlijke kenmerken van een personage.

Hierin onderscheiden we Rond karakter (round character) en Vlak karakter (flat character).

Rond karakter: we leren veel van het personage kennen. Het personage maakt een ontwikkeling door in het verhaal.  Je leert zijn binnenwereld kennen (gedachten, gevoelens).  

Vlak karakter:  Van dit personage leren we niet zoveel kennen. Er is geen karakterontwikkeling tijdens het verhaal. We leren de binnenwereld niet kennen. Het heeft wel een aantal specifieke (goede of slechte) kenmerken en eigenschappen, die gedurende het hele verhaal gelijk blijven. 

Samen lezen 

Ruimte (omgeving, sfeer)

* Ruimte kan een sfeer ondersteunen, benadrukken of oproepen.

Bijv. dreigend onweer bij een relatie die op barsten staat.  Een horrorverhaal start in de kerkers van een verlaten kasteel, bij volle maan, terwijl het regent en bliksemt.

* De ruimte kan ook een personage karakteriseren

* Ruimte kan ook symbolisch zijn: 

Ondergrondse kelder kan symbool staan 

voor de onderwereld of het onderbewustzijn. 

Ruimte (omgeving, sfeer)

Tijd

Historische tijd: in welke tijd speelt het verhaal zich af

Tijdsduur: de vertelde tijd

(Een verhaal speelt zich gedurende  uren, dagen of jaren af)

Tijdsvolgorde: chronologisch of spelen met tijdsvolgorde door bijvoorbeeld flashbacks of flashforwards

Tijd / AB OVO of niet

Als een verhaal in chronologische volgorde  wordt verteld noemen we dit: Ab   Ovo 

Latijnse uitdrukking: vanaf het ei 

Ovo = ei 

Denk aan ovaal  = eivormig

Ovulatie = eisprong

Thema (onderwerp)

Een aantal voorbeelden van thema's:

 liefde,  gelijkwaardigheid, religie, gezondheid, culturen, cultuurverschillen, onvervulde verlangens, racisme, discriminatie, vriendschap,  loyaliteit, rivaliteit,  ouderdom,  verveling, afgunst, kinderwens, vrouwenrechten, familiesystemen, marketing, management, klimaatproblematiek, drugs,  psychologie, literatuur, specifieke werkvelden, pesten, mantelzorg, spiritualiteit, financiën, oorlog… etc.

Plot / verhaallijn

Plot/ verhaallijn = een reeks gebeurtenissen en acties die zich ontvouwen in een verhaal. 

Er zijn boeken met 1 verhaallijn maar ook met meer verhaallijnen door elkaar. 

Je kunt verhaallijnen herkennen door:

Meer hoofdpersonen met een eigen perspectief

Het verhaal kan zich afspelen in verschillende tijden

Het verhaal kan zich afspelen op verschillende plaatsen 

Motieven (neventhema's) & symboliek

Motieven zijn in een verhaal steeds terugkerende gebeurtenissen of elementen.  Een gebeurtenis die maar één keer plaatsvindt in een verhaal is dus geen motief. Motieven zorgen ervoor dat het verhaal een eenheid wordt. (bijv. een voorwerp, een lied, een kleur, een bepaalde handeling, een gevoel). Herhaling is essentieel.

Symbolische motieven zijn subtiel. Hier moet je echt naar speuren! 

Deze terugkerende verhaalelementen geven een diepgaandere (symbolische) betekenis aan het verhaal.