grammatica naamwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Lesdoel

Ik kan/weet:

• het naamwoordelijk gezegde in een zin herkennen.

Verdeel de zinnen in twee groepen: een groep waar het onderwerp iets doet en een waar het onderwerp iets is.

1. Mama lief

2. Opa slaapt

3. Snoepje lekker

4. Hondje blaft

5. Jantje huilt

6. Ik moe

Doen

Zijn

Opdracht

- maak tweetallen

- bedenk 5 tweewoordzinnen die "iets doen" en 5 tweewoordzinnen die "iets zijn". (niet de zinnen die al geweest zijn)

- schrijf de 10 zinnen op.

Na 5 minuten bespreken we jullie antwoorden.

Naamwoordelijk gezegde (ng/nwg)

Een naamwoordelijk gezegde (nwg) zegt dat iemand of iets is of wordt.

Het naamwoordelijk deel geeft een eigenschap aan van het onderwerp van de zin. 

Matthias / wordt / later / zeer waarschijnlijk / wiskundeleraar.

 ng = wordt [wiskundeleraar]

Het naamwoordelijk gezegde bestaat uit een werkwoordelijk deel en een naamwoordelijk deel.

Het werkwoordelijk deel (ww.deel) bevat alle werkwoorden uit de zin. Een van die werkwoorden is een koppelwerkwoord (kww): zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen.

Het naamwoordelijk deel (nw.deel) bevat een bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord dat een eigenschap (wiskundeleraar) van het onderwerp (Matthias) geeft. Het koppelwerkwoord (wordt) koppelt de eigenschap aan het onderwerp.

Hoe vind je het naamwoordelijk gezegde?

- Is /wordt het onderwerp iets?

- Is er een koppelwerkwoord in de zin?

- Als het onderwerp iets is/wordt, stel de vraag: Wat + pv + ond + overige ww?

Naamwoordelijk gezegde =

pv + nw.deel + overige werkwoorden

Stappenplan ng:

In zinnen met een naamwoordelijk gezegde zit nooit een lijdend voorwerp!

Naamwoordelijk gezegde

Wat is het naamwoordelijk gezegde in de volgende zin? Benoem de delen en schrijf op in je schrift.

De docent is ziek.

Naamwoordelijk gezegde

Wat is het naamwoordelijk gezegde in de volgende zin? Benoem de delen.

De docent is ziek.

• is ziek = naamwoordelijk gezegde
• is = werkwoordelijk deel
• ziek = naamwoordelijk deel

Opdracht

We maken de opdrachten die uitgedeeld worden en kijken deze na 10 minuten samen na.

Sommige leerlingen zijn daarom boos.

1. Naamwoordelijk gezegde
2. Werkwoordelijk gezegde

Mijn zus is vervelend.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hij gaat naar huis.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Mijn vriend was gisteren ineens ziek geworden.

1. Werkwoordelijk gezegde
2. Naamwoordelijk gezegde

Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd een koppelwerkwoord

1. juist
2. onjuist