Personen- en Familierecht, H5

• Handel
• MBO
• Studiejaar 1

Personen- en Familierecht, H5

terugblik H4

• huwelijk
• geregistreerd partnerschap 
• samenwonen

Wat is het verschil tussen huwelijk en geregistreerd partnerschap?

verschil huwelijk en geregistreerd partnerschap

• Je hoeft bij een geregistreerd partnerschap niet het jawoord te zeggen.
• De ontbinding van een geregistreerd partnerschap verloopt iets anders dan de ontbinding van een huwelijk. 

leerdoelen hoofdstuk 5

Na dit hoofdstuk kun je:

• uitleggen hoe een huwelijk of een geregistreerd partnerschap eindigt;
• de procedure voor een echtscheiding beschrijven;
• uitleggen wat de gevolgen zijn van een echtscheiding en in dit verband de betekenis van       voorlopige voorzieningen en nevenvoorzieningen uitleggen;
• beschrijven hoe een geregistreerd partnerschap eindigt;
• uitleggen hoe samenwonen eindigt.

Einde van het huwelijk

Het huwelijk eindigt volgens art. 1:149 BW door:

• de dood van een echtgenoot
• vermissing na rechtsvermoeden van overlijden (art. 1:413 BW)
• echtscheiding
• door ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed (art. 1:169 BW)

Scheiding van tafel en bed (art. 1:169 BW)

Het huwelijk blijft op papier in stand, maar feitelijk leven de echtgenoten niet meer samen. Zo is er bijvoorbeeld geen gezamenlijke boedel meer. 

Waarom is deze mogelijkheid er?

Einde van het geregistreerd partnerschap

Het geregistreerd partnerschap eindigt volgens art. 1:80c BW:

• door de dood van een partner
• door vermissing na rechtsvermoeden van overlijden (art. 1:413 BW)
  
• met wederzijds goedvinden van de partners door inschrijving van een verklaring door de ambtenaar van de burgerlijke stand
• door ontbinding van de rechter op verzoek van een of beide partners
• door omzetting van het partnerschap in een huwelijk (1:80g BW)

Wat is de enige (juridische) reden in Nederland voor een echtscheiding?

1. duurzame ontwrichting
2. mishandeling
3. vreemdgaan
4. niet bij elkaar wonen

art.1:151 BW

Regels voor echtscheiding

Titel 9: ontbinding van het huwelijk vanaf art. 1:150 BW​

art. 1:151 BW, duurzame ontwrichting (d.w.z. grondig en langdurig verstoord)

 

Procesregels  staan in het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering vanaf art. 798 

​

verzoekschrift

De procedure begint met het indienen van een verzoekschrift. Dat is een officieel stuk dat door een advocaat wordt opgesteld op verzoek van :

• een van de echtgenoten (de 'verzoeker')
• beiden

Met dit verzoekschrift wordt aan de rechter gevraagd om het huwelijk te ontbinden. 

gemeenschappelijk verzoek

• De procedure begint met een gezamenlijk verzoekschrift van partijen gezamenlijk met één advocaat.
• Hierin is de echtscheidingsovereenkomst (convenant) opgenomen (alimentatie, gebruik van het huis).
• Bij kinderen verplicht: een ouderschapsplan over omgang, opvoeding en de kosten.
• De rechter beslist in de vorm van een 'beschikking'.
• Inschrijving van de beschikking in de registers van de burgerlijke stand, art. 1:163 lid 1 BW (moet binnen 6 maanden).

Vanaf welke leeftijd zouden kinderen inspraak
moeten hebben over een
omgangsregeling?

Op verzoek van één van de echtgenoten

• De advocaat van één van de echtgenoten dient een verzoekschrift in bij de rechtbank.
  
• De deurwaarder betekent het verzoekschrift bij de andere echtgenoot (levert het daar af).
• De advocaat van de andere echtgenoot kan met een verweerschrift inhoudelijk reageren op het verzoekschrift. Hij/zij kan ook 'verstek' laten gaan, d.w.z. dat hij/zij niets van zich laat horen tijdens de echtscheidingsprocedure.
• Tijdens een zitting kunnen de advocaten de standpunten toelichten.
• De rechter doet uitspraak in de vorm van een 'beschikking'.
• De advocaat laat deze beschikking inschrijven bij de registers van de burgerlijke stand, art.   1:163 lid 1 BW (moet binnen 6 maanden).
  

Eénzijdig / gemeenschappelijk

Eénzijdig verzoek:​

- eigen advocaat​ 

- duurt lang (al snel 1 / 1,5 jaar)​ 

- zitting bij de rechtbank (je moet naar de rechtbank toe)​

- vechtscheiding​

​

Gemeenschappelijk verzoek:​

- 1 advocaat voor allebei​

- kan binnen 6-8 weken​

- geen zitting bij de rechtbank​

gemeenschap van goederen

De gemeenschap van goederen die echtgenoten hebben wordt al ontbonden op het moment dat het verzoekschrift is ingediend!

Het huwelijk zelf eindigt pas na inschrijving van de rechterlijke uitspraak.

John en Ingrid gaan scheiden. Ze willen allebei de antieke klok die ze enkele jaren geleden samen hebben gekocht. Ze komen er niet uit. Wie beslist?

1. John
2. Ingrid
3. de rechter
4. de advocaat

Als je er niet uitkomt, kun je zelf van tevoren best loten. De rechter doet dat (officieel) niet.

Mediation

rechter: nevenvoorzieningen (art. 827 Rv)

Als de echtgenoten geen goede afspraken kunnen maken in het convenant kan de rechter een knoop doorhakken (art. 827 Rv). Dat kan gaan over:

• de kinderalimentatie (bijdrage in de kosten van het levensonderhoud) voor de kinderen 
• partneralimentatie (onlangs gewijzigd: duur 1/2 huwelijk max. 5 jaar)
• boedelscheiding;
• het gezag, de zorg, de opvoeding en de verblijfsplaats van de kinderen;
• het huurrecht van de woning.

rechter: voorlopige voorzieningen (art. 821 Rv)

Wanneer is de scheiding een feit?

Soms is het tijdens de echtscheidingsprocedure nodig om afspraken te maken (in afwachting van de definitieve beschikking van de rechter). 

beroep en cassatie

- Tegen de voorlopige voorziening van de rechter staat geen rechtsmiddel open.

- Tegen de uitspraak van de rechter (de beschikking) wel: hoger beroep bij het gerechtshof en daarna is eventueel nog cassatie mogelijk bij de Hoge Raad.

Het beëindigen van geregistreerd partnerschap

 Zie art. 1:80c en 1:80d BW:

• Partners kunnen met een advocaat of een notaris samen een ontbindingsovereenkomst opstellen. Deze wordt door hen beiden en door de advocaat of notaris ondertekend en daarna binnen drie maanden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand (kan alleen als er geen kinderen zijn).
• Als een van beiden de ontbinding wil dan is de procedure gelijk aan die van een echtscheiding (848 Rv).
• Het is mogelijk om het partnerschap om te zetten in een huwelijk (dan zijn de partners dus getrouwd!). Daarvoor gaan ze naar een ambtenaar van de burgerlijke stand die een akte van omzetting opstelt.

Hoe eindigt een relatie in het geval van samenwonen?

1. De partners moeten in dat geval naar de ambtenaar van de burgerlijke stand.
2. Mediation is nu verplicht.
3. Als de partners een samenlevingscontract hebben dan volgen ze de regels van het contract. Anders regelen ze het zelf.
4. Ze zullen een advocaat of een notaris moeten inschakelen.

leerdoelen hoofdstuk 5

Na dit hoofdstuk kun je:

• uitleggen hoe een huwelijk of een geregistreerd partnerschap eindigt;
• de procedure voor een echtscheiding beschrijven;
• uitleggen wat de gevolgen zijn van een echtscheiding en in dit verband de betekenis van       voorlopige voorzieningen en nevenvoorzieningen uitleggen;
• beschrijven hoe een geregistreerd partnerschap eindigt;
• uitleggen hoe samenwonen eindigt.

Huiswerk

• Maak de opdrachten die horen bij hoofdstuk 5. 

Volgende les

De juridische ouders van een kind