13.3 Veranderende hormoonconcentraties

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

13.3 Hormoonconcentraties

Leerdoelen:

* Een aantal functies van Ca2+ in het lichaam kunnen

   benoemen.

* De verschillende hormonen kunnen benoemen die bij de
   botgroei en botafbraak betrokken zijn.

Wat is de functie van hormonen?

1. De puberteit in gang zetten
2. Communicatie tussen organismen
3. Communicatie tussen weefsels/cellen
4. Transport van andere stoffen

Hormonen

In verschillende soorten cellen zijn andere eiwitten actief.

Een hormoon kan op verschillende soorten cellen daarom verschillende effecten hebben. De hormoonreceptoren hebben de zelfde vorm maar de reactie van de cel op het hormoon is verschillend. 

Adrenaline

Cel reactie op adrenaline : 

* Lever: Glycogeen --> Glucose 

* Bloedvaten spieren --> Verwijden

* Bloedvaten  spijsverteringsstelsel --> Vernauwen 

Hoe werken eiwithormonen?

1. Ze binden aan een receptor op het celmembraan met als gevolg een actie van de cel
2. Om binnen te komen en te binden aan een receptor in het cytoplasma, binden ze aan een transporteiwit
3. Ze binden dan aan een receptor in het cytoplasma. Het gevormde complex heeft effect op het DNA.

Hoe werken steroïdhormonen?

1. Ze binden aan een receptor op het celmembraan met als gevolg een actie van de cel
2. Ze werken als hulpstoffen, die hun buurcellen tot actie prikkelen.
3. Ze binden dan aan een receptor in het cytoplasma. Het gevormde complex heeft effect op het DNA.

Nectar vwo 5

H13 Hormonen

Pak je boek erbij!

blz. 149 e.v.

Schildklier

Schildklier zit in de hals

Maakt hormonen om de concentratie van 

Ca²⁺ te reguleren

Taken van calcium

* Activeren enzymen

* In stand houden van structuur en permeabiliteit van
    membranen

* Regelen van reacties van de cel op prikkels

* Helpen bij bloedstolling

* Stevigheid botten

* Goede werking spieren

Let op: Rechts onderin 

bron 7 moet PTH staan!!!

Ca2+ receptor in membraan. 

Laag Ca²⁺ 

Bijschildklier maakt PTH

Hoog Ca²⁺ 

Schildklier maakt calcitonine

Calcitonine en parathormoon (PTH) werken als antagonisten (effectoren met een tegengestelde werking).

Welk hormoon hoort waar?

1. 1= calcitonine 2= PTH
2. 1= PTH 2= calcitonine
3. 1= calcitonine 2= calcitonine
4. 1= PTH 2= PTH

Hoe zorgt parathormoon voor een verhoogde Ca²⁺ resorptie in de darmen?

Effect PTH

Door PTH komt vitamine D
vrij uit de nieren

Vitamine D zorgt onder andere voor meer Ca2+ resorptie
in de darmen

4 vd 6 zijn goed!

PTH

Calcitonine

Remt

Stimuleert

Stijgende Ca2+

Dalende

Ca2+

Botweefsel

Osteoblasten

Aanmaken bot

Osteoclasten

Afbreken bot

Clast=afbreken     Blast=opbouwen

testosteron en oestrogenen remmen osteoclasten

=> osteoporose  (botontkalking)

Welke cellen bouwen nieuw botweefsel op?

1. osteoblast
2. osteoclast

Op welke manier zorgt PTH voor botafbraak; Is dit direct of indirect

1. PTH stimuleert de activiteit van osteoclasten; direct
2. PTH stimuleert de activiteit van osteoclasten; indirect
3. PTH remt de activiteit van osteoblasten; direct
4. PTH remt de activiteit van osteoblasten; indirect