2.3 Ontleding

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

2.3 - Ontleding

Benodigheden

- Schrift

- Pen, potlood

- Laptop

LessonUp: 

JA!

Telefoons in de telefoontas!

Planning

Week	Les 1:	Les 2:	Opmerking
Week 47	§2.1 - uitleg les	§2.2 - uitleg les
Week 48	§2.2 - practicumles	§2.2 - opdrachten maken
Week 49	§2.3 - uitleg les	§2.3 - opdrachten maken
Week 50

"Ga jij ze vandaag allemaal beheersen?"

Leerdoelen

11

Ik kan uitleggen en voorbeelden noemen wat de energie-effecten exotherm en endotherm zijn.

L2

12

Ik ken de drie ontledingsreacties: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.

L2

13

Ik kan uitleggen op micro- en macroniveau wat er gebeurt bij een ontledingsreactie.

L2

14

Ik kan een reactieschema opstellen. 

L2

Kom energie vrij

Kost energie

Energie-effect bij een reactie

Endotherm

Exotherm

Exotherm

Endotherm

natriumhydroxide

calciumsulfaat

natriumhydroxide

calciumsulfaat

1. Pak twee reageerbuizen, een reageerbuisrekje en een spuitflesje gedestilleerd water.

2. Doe in buis 1 een goede schep natriumhydroxide.

3. Doe in buis 2 een goede schep calciumsulfaat.

4. Neem de buizen naar tafel.

5. !!!Wacht op verdere instructie!!!

exotherm of endotherm

energie-effect

Exotherm

Endotherm

energie-effect

Verbranding van aardgas is dat een exotherm of endotherm proces?

1. exotherm
2. endotherm

Het smelten van boter in een pan is dat een exotherm of endotherm proces?

1. exotherm
2. endotherm

IJzer reageert met zuurstof is dat een exotherm of endotherm proces?

1. exotherm
2. endotherm

ontleden

Suiker (s) → Water (l) + Koolstof (s)

Water (l) → Waterstof (g) + Zuurstof (g)

Suiker (s) → Water (l) + Koolstof (s)

Water (l) → Waterstof (g) + Zuurstof (g)

Ontledingsreacties

Één beginstof en meerdere reactieproducten

Thermolyse (ontleden door warmte)

Elektrolyse (ontleden door elektriciteit)

Fotolyse (ontleden door licht)

Ontleding

Hier apparaat van hofman laten zien en horen. Later in hoofdstuk pas gebruiken voor rekenen.

Sleep de juiste omschrijving naar de juiste ontleding.

Thermolyse

Fotolyse

Elektrolyse

Ontleding met behulp van licht

Ontleding met behulp van warmte

Ontleding met behulp van elektriciteit

Reactieschema

• Een chemische reactie geef je kort en bondig weer in een reactieschema. 
• Eerst noteer je de beginstof(fen).
• Na de pijl volgen namen van de reactieproducten. 
• Achter de naam van elke stof schrijf je tussen haakjes de fase van de stof. 

Fasen

• (s) -  solid - vast
• (l) - liquid - vloeibaar
• (g) - gas - gas
• (aq) - aqua - opgelost in water

Reactieschema

water (l) → waterstof (g) + zuurstof (g)

A → B + C

+

+

Reactieschema van de fotosynthese

Glucose

Water

Licht

Koolstofdioxide

zuurstof

Wat ben je "vergeten" bij de vorige vraag over het reactieschema van de fotosynthese?

Fotolyse is ontleding door:

1. licht
2. elektriciteit
3. warmte

Ontleding m.b.v. stroom noem je:

1. fotolyse
2. elektrolyse
3. thermolyse

Welke manieren van ontleden zijn er?

1. thermolyse - elektrolyse - destilleren
2. thermolyse - electrolyse - fotolyse
3. thermolyse - fotolyse - extraheren
4. thermolyse - elektrolyse - indampen

Het ontleden van suiker is ....

1. Endotherm
2. Exotherm

Aluminium reageert met zuurstof en hierbij ontstaat aluminiumoxide (s). Geef dit weer in een reactieschema.

Noem een voorbeeld van het energie-effecten van een endotherme reactie.

Wat zijn de drie type ontledingsreacties?

Leg uit wat er op microniveau gebeurd met de moleculen tijdens een reactie. Je mag het ook tekenen.

Leerdoelen

11

Ik kan uitleggen en voorbeelden noemen wat de energie-effecten exotherm en endotherm zijn.

L2

"Ga jij ze vandaag allemaal beheersen?"

12

Ik ken de drie ontledingsreacties: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.

L2

13

Ik kan uitleggen op micro- en macroniveau wat er gebeurt bij een ontledingsreactie.

L2

14

Ik kan een reactieschema opstellen. 

L2

Ik beheer ... van de 4 leerdoelen van §2.3

11

Ik kan uitleggen en voorbeelden noemen wat de energie-effecten exotherm en endotherm zijn.

L2

12

Ik ken de drie ontledingsreacties: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.

L2

12

Ik ken de drie ontledingsreacties: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.

L2

12

Ik ken de drie ontledingsreacties: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.

L2

12

Ik ken de drie ontledingsreacties: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.

L2

12

Ik ken de drie ontledingsreacties: thermolyse, elektrolyse en fotolyse.

L2

13

Ik kan uitleggen op micro- en macroniveau wat er gebeurt bij een ontledingsreactie.

L2

14

Ik kan een reactieschema opstellen. 

L2

1. 0 of 1
2. 2
3. 3
4. 4

Huiswerk

Volgende les

• Maken en nakijken §2.3
• Opdracht 26 t/m 35