ET15 Kockelkoren

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

ET15 Kockelkoren

Aan de slag

Vandaag

• terugblik: interface, dynamische apparaten en cyborgs
• Techniek en de zintuiglijke ervaring
• Kockelkoren over decentreren en recentreren

Herkenbaar?

Wat vertelt dit over de zintuiglijke ervaring? 

Kwestie 2
In hoeverre verandert het wezen van de mens door onze omgang met techniek?

Clark: het wezen verandert niet we zijn altijd al 

technologische wezens geweest

 

Verbeek: omgang met techniek verandert ons 

moreel oordeelsvermogen

Kockelkoren: omgang met techniek verandert ons 

wel, namelijk de zintuiglijke ervaring

De Mul: omgang met techniek verandert de 

menselijke identiteit

Wezen als bestaans-ervaring

Wezen als essentie

Aan de slag

ET15

Ik kan uitleggen en evalueren dat volgens Kockelkoren de omgang met techniek de zintuiglijke ervaring verandert.

Daarbij kan ik betrekken:

• Kockelkorens historische benadering van de technische bemiddeling van de ervaring;
• de begrippen ‘decentreren’ en ‘recentreren’;
• een uitleg met tekstfragment 8 van Kockelkorens argument dat techniek mensen een nieuwe blik geeft en de zintuigen de techniek inlijven

Aan de slag

De omgang met techniek verandert onze zintuiglijke ervaring

Maar eerst...over techniek. Wie timmert, richt zich niet op de hamer zelf, maar via de hamer op de spijker.  

• Techniek dus staat niet tegenover de mens,                      maar vaak tussen de mens en wereld
• Techniek is geen object, maar maakt de ervaring mogelijk
• Dus niet per se vervreemding

Aan de slag

De omgang met techniek verandert onze zintuiglijke ervaring

Het bepaalt wat we zien en hoe we het zien. Techniek bemiddelt onze ervaring

Techniek bepaalt hoe die ervaring en praktijken vorm krijgen 

= niet neutraal!

Aan de slag

Aan de slag

• Lees 8.3
• Onderstreep de belangrijkste zin(nen)
• Noteer de betekenis van de begrippen decentreren en recentreren
• Geef een voorbeeld van een techniek waarbij je zelf decentrering en recentrering hebt ervaren

Aan de slag

De omgang met techniek verandert onze zintuiglijke ervaring

Kockelkoren:

Inlijvingsrelatie verloopt via het proces van decentreren > recentreren.

Decentreren: je raakt door nieuwe techniek vervreemd van je vertrouwde manier van waarnemen.

Recentreren: je raakt gewend aan nieuwe techniek en nieuwe manier van waarnemen. Nieuwe bemiddelde relatie met de wereld.

Aan de slag

De omgang met techniek verandert onze zintuiglijke ervaring

Kockelkoren:

• Let op: inlijving/recentreren niet alleen lichamelijk, maar ook cultureel.
  

• Bijv. trein: verschillende zintuigen lopen uiteen (wat je ziet is anders dan wat je ruikt)

Aan de slag

Aan de slag

• Lees PT8, techniek, kunst kermis en theater
• Leg uit met het voorbeeld van de trein dat 'zintuiglijkheid door en door historisch is bepaald' (p.181)
• Wat bedoelt Kockelkoren met het idee dat kunst (kermis en theater) werken als culturele 'normaliseringsmachines'? 
• Kun je een voorbeeld geven van kunst als normaliseringsmachine vandaag de dag?