opname, werking, omzetting, uitscheiding

• FPZ
• MBO
• Studiejaar 1

FPZ Startthema 

17-09-2023

maag

dikke darm

slokdarm

dunne darm

Na inname wat gebeurt er dan?

• Absorptie: Opname van werkzame stof in bloedbaan
• Distributie: Verdeling van werkzame stof door lichaam
  
• Metabolisme: Omzetting door het lichaam.
• Eliminatie/Excretie: 
  Uitscheiding van werkzame stof
   via urine (nieren) en ontlasting
   (lever en darmen)

Farmacokinetiek

Wat doet het geneesmiddel in het lichaam?

Opname (absorptie)

Verdeling (distributie)

Metabolisme (omzetting / werking)

Uitscheiding (excretie)

Absorptie: medicatie komt in de bloedbaan terecht. Absorptie wordt bepaald door de chemische eigenschappen van de stof zelf, maar ook door de toedieningswijze.

Inname met zuivel kan de opname beinvloeden (door de binding van de stof aan eiwitten of calcium). Het middel moet ook bestand zijn tegen het zure milieu in de maag. Sommige medicatie = in retard vorm geeft werkende stof vertraagd af.

Distributie: het bloed verdeeld na absorptie het medicijn door het gehele lichaam. Om het medicijn werkzaam te laten in het lichaam is MEC nodig = Minimale Effectieve Concentratie. Dit wordt ook wel plasmaspiegel genoemd. Dit is voor ieder medicijn weer verschillend. Sommige medicijnen is sprake van eiwitbinding medicijnen hechten zich aan dit eiwit, hierdoor blijft er weinig werkzame stof over. Van dit medicijn is een hogere dosis nodig.

Belangrijkste eiwit in de bloedbaan is Albumine uit de lever; dit bindt veel medicijnen aan zich. Daarom hebben mensen met een leveraandoening vaak een te laag albumine gehalte, waardoor ze snel een te hoge concentratie medicatie binnen krijgen = vergiftiging (toxische spiegel).

Halfwaardetijd= t ½ ; bepaalt het interval waarmee de medicijnen moet toedienen. Korte t ½ is vaker innemen. Het is de tijd die nodig is om een medicijn de helft van de oorspronkelijke plasmaconcentratie te laten bereiken.

Metabolisme = chemische en fysische processen die medicijnen in het lichaam ondergaan heet ‘metabolisme’. Vind voor het grootste gedeelte plaats in de lever en som in andere organen zoals nieren, darmen en longen.

Eliminatie; uitscheiding gebeurt langs verschillende wegen. De nieren is het belangrijkste orgaan uitscheiding/ eliminatie. Ook de lever heeft een aandeel hierin.

Medicijn in lichaam

Opname van medicatie kan worden ingedeeld in vier fases:

Absorptie = opnemen van medicatie in het lichaam

Distiributie = verdeling over het lichaam

Metabolisme = omzetten van medicatie in de lever

Eliminatie = uitscheiden medicatie

Tabletten dienen altijd heel doorgeslikt te worden

Ja, anders worden ze niet goed opgenomen in het bloed

Nee, je moet ze altijd uiteen laten vallen

soms, want een enkele keer dient de werking via het mondslijmvlies te worden opgenomen.

Er zijn medicijnen waarbij je altijd rechtop moet zitten of staan zodat je slokdarm niet beschadigt

ja

nee

Welke afkorting geeft aan dat een tablet een maagbeschermend laagje heeft

1. SR
2. EC
3. MGA
4. ZOC

Wat verstaan we onder biologische beschikbaarheid?

Wat betekent het begrip halfwaardetijd?