Recensie schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

RECENSIE

Voorkennis + voorbereiding

De recensie

www.vandale.nl: 

"re·cen·sie (de; v; meervoud: recensies)

beoordeling, kritische beschouwing van een boek, voorstelling, film enz. in een dagblad of tijdschrift."

Voorkennis ophalen.

Eventuele vragen: 

Lees je weleens een recensie voordat je bijvoorbeeld naar een film gaat? 

Heb je weleens bedacht dat je een bepaalde film wilde zien, maar dat je er vanaf zag nadat je een recensie erover gelezen had? 

Of ging je juist naar die film, omdat de recensie zo positief was?

Lees jij wel eens een recensie van een boek of een film o.i.d.?

1. ja
2. soms
3. nee

Wat staat in recensie?

De inhoud van een recensie

Een recensie is de bespreking van een boek, film of andere uitvoering. In een recensie kan een schrijver positieve en/of negatieve commentaren leveren, maar altijd goed onderbouwd. 

Het is altijd meer dan alleen een beoordeling, er wordt ook inhoudelijk over het werk verteld en geanalyseerd.

Opdracht: zoek op internet een recensie van een boek/film

maak een screenshot

Individueel

Plak hier een screenshot van de recensie

Onderdelen van een recensie

Een recensie bestaat uit:

1. Informatie over het boek (informatie over de inhoud en de belangrijkste personages).
2. Een analyse van het verhaal, wat wil de schrijver er eigenlijk mee vertellen, heeft het een boodschap, diepere betekenis.
3. Een waardeoordeel: de recensent geeft aan wat volgens hem de kwaliteit of het belang van het boek is.

Welke onderdelen zie je in de gevonden recensie?

Noteer

Individueel

Bespreek in tweetallen: Goede of slechte recensie?

Welke recensie van de twee is de beste volgens jullie?

Noteer waarom je dit vindt, met een concreet voorbeeld uit de tekst. 

Tweetallen

Recensie Inktaap:

• Je gaat zo aan de slag met je eigen recensie van de Inktaap-boeken. Verzamel hiervoor eerst de informatie over je boek. 
• Vergeetachtig? Niet genoteerd? Ga dan eerst naar litlab.nl en kies de leesclubvragen uit die bij jouw boek horen. 
• Maak deze leesclub-vragen eerst, voordat je verder gaat. 

De recensie schrijven

Recensie is een vorm van een ... tekst.

Wat denk jij?

1. overtuigende
2. opiniërende
3. informerende
4. beschouwende

De bedoeling van een recensie is:

1. Om de lezer uit te leggen waar het over gaat
2. Om de lezer te overtuigen iets te kopen
3. Om de lezer een oordeel te laten vormen over een bepaald werk
4. Om de lezer op de hoogte brengen van nieuwe boeken of films

Wat is de belangrijkste taak van een recensent?

1. Hij geeft zijn mening over een bepaald werk (film, game, boek etc.)
2. Hij beoordeelt een bepaald werk (film, game, boek etc.)
3. Hij geeft informatie over een bepaald werk (film, game, boek etc.)
4. Hij overtuigt een lezer om een bepaald werk te lezen, kijken of kopen.

In een goede recensie kan een recensent een lezer soms ook overtuigen of activeren om een film, boek of game te gaan kopen.

1. Ja
2. Nee

Het nut van recensies?

Voorbeeld 1

The Lion King (film)

Luister goed hoe de presentator een recensie geeft; start, wat vindt hij van de film, einde

Waarmee start de recensent zijn recensie?

1. Hij stelt een vraag
2. Hij introduceert het onderwerp
3. Hij geeft een samenvatting
4. Hij geeft zijn mening

Wat vindt de recensent van de film?
Noem één pluspunt en één minpunt.

Hoe eindigt de recensie?

1. Met de conclusie: het is een goede film
2. Met de conclusie: het is een slechte film
3. Met een samenvatting
4. Er is geen slot

Voorbeeld 2

Once upon a time in Hollywood

1. Geeft hij een duidelijk beeld van de film? Hoe doet hij dat?

2. Hoor je een duidelijke mening van de recensent? Wat zegt hij?

Ter introductie een korte recensie over 'One upon a time in Hollywood'. 

Duur: 2.26 minuten.

Eventuele extra vragen die gesteld kunnen worden:

Je hebt een recensie over een film gezien/je gaat een recensie van een film zien.

Bespreek met een klasgenoot wat jij vindt van deze recensie:

Geeft hij een duidelijk beeld van de film? Op wat voor een manier doet hij dat?

Hoor je een duidelijke mening van de recensent? Wat zegt hij? 

Kijk het filmpje eventueel nog een keer.

Once upon a time in Hollywood

Je hebt net een filmpje gezien van Marco Weijers. Hij is recensent bij De Telegraaf.

Bedenk de antwoorden op de volgende twee vragen: 

1. Geeft hij een duidelijk beeld van de film? Hoe doet hij dat?

2. Hoor je een duidelijke mening van de recensent? Wat zegt hij?

1. Geeft hij een duidelijk beeld van de film? Hoe doet hij dat?
2. Hoor je een duidelijke mening van de recensent? Wat zegt hij?

Voorbeeld 3

Titel: Alle bergen zijn mijn vrienden

Schrijver: Behrouz Boochani

Interactieve video: tussendoor krijg je vragen en zie je hoe een recensie is opgebouwd

Wat zegt de spreker in de samenvatting over
'Alleen de bergen zijn mijn vrienden'?

(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Achtergrondinformatie schrijver
2. Hoe het boek tot stand is gekomen
3. Waar het boek over gaat
4. De schrijfstijl van de auteur.

Wat bedoelt de spreker met 'Eigenlijk is het een simpel verhaal..... maar de zinnen zijn gebeeldhouwd'?

1. Simpel verhaal met stijve zinnen
2. Simpel verhaal, maar prachtig geschreven
3. Een simpel verhaal, prachtig geschreven, het is een pareltje.
4. Simpel verhaal, maar moeilijk te volgen.

Er is sprake van een tegenstelling: een simpel verhaal - metaforen om van te smullen. Waarom wordt deze tegenstelling gebruikt?

1. Een simpel verhaal moet ingewikkeld zijn.
2. Een simpel verhaal is nooit zomaar simpel, er zit meer achter de taal.
3. Een simpel verhaal is eigenlijk heel moeilijk te schrijven.
4. Een simpel verhaal krijgt diepgang door het taalgebruik.

Geeft de spreker een spoiler weg als haar gevraagd wordt een voorbeeld te geven van een gebeeldhouwde zin?

1. Ja
2. Nee

In 20 seconden weet de spreker zijn enthousiasme over te brengen.
Wat zegt hij over het boek?

Tot zover

Keuze: lees je boek uit

Maak een start met een mindmap/samenvatting

Een boekrecensie bevat:

1.  Informatie over de schrijver.
2. Informatie over de inhoud en de thematiek.
3. Informatie over verwante schrijvers/boeken.
4. Enkele citaten en voorbeelden uit het boek.
5. Een persoonlijk oordeel over het boek.
6. Argumenten om tot een oordeel te komen.
7. Een conclusie: hierin vind je de hoofdgedachte.
   

Opbouw recensie

• Gegevens van het boek: titel, auteur, uitgever, aantal pagina's. (Inleiding)
  
• Indruk van de inhoud van het boek: hoofdpersoon en zijn probleem, tijdsperiode, situatie waarbinnen het verhaal zich afspeelt. (Samenvatting)
  
• plus- en minpunten: inhoud van het verhaal, schrijfwijze, spanning, afloop, originaliteit. (Mening)
• Eindoordeel: cijfers of sterren. (Conclusie/ slot)
  

Tot slot

Het taalgebruik van je recensie is belangrijk. 

Hoe enthousiaster je over het boek kunt vertellen, hoe prettiger het voor de lezer is. 

Oordeel en argumenten

Het klinkt misschien gek: je schrijft een objectieve tekst, maar toch moet je in een recensie je eigen mening geven én argumenten die het standpunt ondersteunen. Het komt er dus op neer dat je je eigen mening weergeeft alsof het feitelijke informatie is. Dus niet: "Ik vind dat ...", maar: "Het is zo dat ..." 

Zorg dat je zinnen in begrijpelijk taal geformuleerd zijn. Doe je dat niet, dan wordt het voor de lezer onduidelijk wat je bedoelt. 

Soorten argumenten (1)

• Realistische argumenten: over de personages en gebeurtenissen in relatie tot de werkelijkheid. Is het verhaal geloofwaardig, komen de personages levensecht over, zijn de gebeurtenissen voorstelbaar?
• Emotieve argumenten: over de gevoelens die de tekst bij de lezer oproept. Raakt het verhaal je? Hoe komt de sfeer van het verhaal over? Je gebruikt in je argumentatie bijvoorbeeld woorden als beklemmend, meeslepend, fascinerend, aangrijpend, verrassend, ontroerend. 

Soorten argumenten (2)

• Morele argumenten: over normen en waarden. Wat is je oordeel over het standpunt dat of de houding die personages innemen? Hoe reageren personages op gebeurtenissen? Handelen zij goed/slecht? Keur je hun handelen goed of af, en waarom? Word je geïnspireerd na te denken over de normen en waarden van het verhaal?
• Structurele argumenten: over de opbouw van het verhaal. Wat vind je van de vorm/opbouw van het verhaal? Je gebruikt in je argumentatie woorden als: samenhangend, eenheid, uitgebalanceerd, complex.
  

Soorten argumenten (3)

• Stilistische of esthetische argumenten: over de stijl en formulering. Vind je het verhaal mooi, origineel, slap, of clichématig? Wat vind je van het literair taalgebruik: beeldspraak, stijlmiddelen, woordgebruik?

Tot slot

Het taalgebruik van je recensie is belangrijk. Hoe enthousiaster je over het boek kunt vertellen, hoe prettiger het voor de lezer is.

play.kahoot.it

Zelf aan de slag

• Maak duo's van lezers van hetzelfde Inktaap-boek (die je als laatste hebt gelezen)
• Schrijf eerst individueel een opzet van een recensie over jouw laatst gelezen boek
• Gebruik hiervoor de zojuist besproken soorten argumenten (realistisch, moreel, emotief, etc.)
• Bespreek daarna in duo's jullie recensie. Zijn jullie het eens? Waar wijkt jullie mening af? Waarom? 
• Kun je elkaar overtuigen om tot één recensie te komen?