Les 2: witte bloedcellen en bloedplaatjes

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Les 2: witte bloedcellen en bloedplaatjes

Leerdoelen

- Je kunt de functies van witte bloedcellen en bloedplaatjes benoemen
.

- Je kunt het bloedstollingproces uitleggen
.

Inhoud

-Herhalingsopgaven

-Extra uitleg

-Opgave witte bloedcellen en bloedplaatjes

-Flimpjes

Waaruit bestaat bloed?

Bloed bestaat voor 55% uit:

1. Rode bloedcellen
2. witte bloedcellen
3. bloedplasma
4. bloedplaatjes

Welk bestanddeel wordt aangeven met nummer 2? En nummer 4?

Witte bloedcellen en bloedplaatjes

Belangrijke schakels in de afweer en sluiten van wonden.

Witte bloedcellen

Je hebt vast wel eens een infectieziekte gehad. Gelukkig ben je daarna weer beter geworden. Daar had je de witte bloedcellen voor nodig. De functie van de witte bloedcellen is het lichaam verdedigen tegen ziektekiemen. 

Witte bloedcellen worden net als rode bloedcellen in het beenmerg gemaakt. Ze hebben wel een celkern en kunnen zo langer leven. Er zijn veel verschillende soorten witte bloedcellen. In één kubieke millimeter (1 mm3) bloed zitten ongeveer zevenduizend witte bloedcellen.

Witte bloedcellen

Een van de soorten is de macrofaag (= vreetcel). Hij kan van vorm veranderen en door de kleine openingen van de bloedvaatjes naar buiten kruipen. Hij eet de bacteriën en virussen die hij tegenkomt. 

Antistoffen

Andere soorten witte bloedcellen maken antistoffen tegen ziektekiemen. Door die antistoffen kleven bacteriën of virussen aan elkaar vast en kunnen ze het lichaam niet meer ziek maken. Vervolgens eten de macrofagen ze op. Vaak gaan die macrofagen daarna dood. Dode macrofagen en ziektekiemen samen zijn witachtig van kleur en vormen de pus bij sommige wondjes.

Bloedplaatjes en bloedstolling

De functie van de bloedplaatjes is dus bloedstolling. Bloedplaatjes worden net als de rode en witte bloedcellen in het beenmerg gemaakt.  De cellen waaruit ze ontstaan vallen echter vaak in duizenden kleine stukjes uit elkaar, ze hebben geen celkern.  Elk stukje is een bloedplaatje. Een bloedplaatje is dus heel klein. In een kubieke millimeter bloed zitten ongeveer 300 000 bloedplaatjes.

Als een bloedvat kapot gaat wordt vanuit de bloedplaatjes een netwerk van eiwitdraden 

(fibrine) gevormd. De rode bloedcellen blijven in dat netje hangen en vormen de korst

 waarmee de wond wordt afgesloten.

Verder lezen

Lees nog eens over de samenstelling van het bloed via deze link:

https://maken.wikiwijs.nl/140682#!page-5087457

	Rode bloedcellen	Witte bloed cellen	Bloedplaatjes
1. Hebben ze een celkern?
2. Wat is hun functie?
3. Hoeveel zitten er gemiddeld in 1 mm 3 bloed?

Vul de tabel in.

Sleep de stukjes tekst naar de juiste plaats.

Zuurtstoftransport

7000

Nee

Bloedstolling

5 miljoen

Ja

Ziekteverwekkers bestrijden

300 000

Nee

Hoe komt het dat witte bloedcellen hun functie ook buiten de bloedvaten kunnen vervullen?

Welke eigenschap hoort niet bij marcofagen?

1. Van vorm veranderen
2. Door bloedvaten heen kruipen
3. Antistoffen maken

Voor antistoffen geldt:

1. Ze laten zietekiemen aan elkaar kleven
2. Het zijn stoffen op de buitenkant van ziektekiemen
3. Ze eten ziektekiemen op

Welk bloedbestanddelen zorgen voor een kortste op de wond?

1. Rode bloedcellen
2. Bloedplaatjes
3. Witte bloedcellen

Wat gebeurt er wanneer het bloed gaat stollen?

Welk soort bloedbestanddelen heeft dezelfde taak als jodium?

Wat is Pus of etter?

1. Dode rode bloedcellen en ziekteverwekkers
2. Dode witte bloedcellen en dode rode bloedcellen
3. Dode witte bloedcellen en ziekteverwekkers
4. weefselvloeistof en lymfe

Witte bloedcellen kunnen zich door de wand van een bloedvat bewegen. Rode bloedcellen kunnen dit niet. Waarom kunnen witte bloedcellen dit wel?

1. Witte bloedcellen zijn kleiner
2. Witte bloedcellen hebben geen vaste vorm
3. Witte bloedcellen hebben geen celkern
4. Witte bloedcellen zorgen voor stolling

Wanneer iemand een blauwe plek heeft zijn bloedvaatjes beschadigd. Het bloed gaat dan stollen. Welke twee bestanddelen van bloed spelen een rol bij de bloedstolling?

Schrijf 2 dingen op die je deze les geleerd hebt.

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen