Hoofdstuk 3 paragraaf 3

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Wat gaan we doen vandaag?

• Leerdoelen 3.3/3.4
• uitleg en leerdoelen 3.3/3.4
• Zelfstandig aan het werk.
• Leerdoelen controleren

Wat bedoelen we met de arbeidsproductiviteit?

Hoe kan die verbeteren?

Wat bedoelen we met de productiecapaciteit?

Hoe kan die verbeteren?

Is het gelukt met het huiswerk?

Hoofdstuk 3

Ben jij ondernemend?

3.1 (K) & 3.1(B) Wat zijn de kosten? 

3.2 (K) & 3.2(B) Winst of verlies?

3.3(K) & 3.4(B) Wat levert meer productie op?

3.4(K)Hoe sterk sta jij op de markt?

3.3(B) Wat wordt de prijs?

Leerdoelen voor vandaag:

1. berekeningen maken met de arbeidsproductiviteit
   
2. hoe de arbeidsproductiviteit kan stijgen en welk voordeel dat heeft
   
3. waar de productiecapaciteit van een bedrijf van afhangt
   
4. voorbeelden van maatschappelijke kosten en opbrengsten van productie

Kan het sneller?

Björn, Osman en Tjerk zijn pakketbezorgers.

Ze brengen de pakjes lopend weg. 

Dat doen ze voor de gezelligheid met hun drieën samen.

 Dat kost hun heel veel tijd.

Ze willen op één dag meer pakjes wegbrengen. Dan verdienen ze meer.

Wat kunnen ze doen?

Kan het sneller?

Bijvoorbeeld:

• Ze kunnen het werk verdelen: ieder zijn eigen wijk.
• Ze kunnen een fietskar of een bestelwagen gebruiken.

• Dan stijgt hun arbeidsproductiviteit.
• Arbeidsproductiviteit = productie per persoon in een bepaalde tijd

Meer productie per persoon

Arbeidsproductiviteit = productie per persoon in een bepaalde

tijd.

Berekening arbeidsproductiviteit:

Voorbeeld

Björn, Osman en Tjerk bezorgen nu samen per week 2.400 pakketjes. Ze werken alle drie dagen per week.

• In een week is de arbeidsproductiviteit:
  
• 2.400 ÷ 3 = 800 pakketjes per persoon.
  
• Per dag is de arbeidsproductiviteit:
  
• 2.400 ÷ 3 ÷ 5 = 160 pakketjes per persoon per dag.
  

Meer productie per persoon

Arbeidsproductiviteit kan toenemen door:

• technologische ontwikkelingen (automatisering en mechanisering)
  
• betere arbeidsverdeling (ieder zijn eigen specialisatie)
  
• scholing
  
• prestatiebeloning
  
• betere arbeidsomstandigheden
  

Denk aan de fietskar of de bestelwagen

Elke pakketbezorger zijn eigen wijk.

(ieder zijn eigen taak)

Als je voor iets geleerd hebt, kun je het beter

Dan ga je harder werken.

Dan wil je meer je best doen

Meer productie per persoon

Als de arbeidsproductiviteit stijgt, dan produceert één persoon in dezelfde tijd méér.

Dat betekent voor het bedrijf:

Meer productie

Evenveel loonkosten       (Loon)kosten per product worden lager        

Grenzen aan productie

Productiecapaciteit = de maximale hoeveelheid producten die een bedrijf kan maken.

De productiecapaciteit hangt af van:

• het aantal mensen dat in het bedrijf werkt
• het aantal uren dat zij werken
• de kapitaalgoederen die gebruikt worden

Grenzen aan productie

Productiecapaciteit = de maximale hoeveelheid producten die een bedrijf kan maken.

• 100% productiecapaciteit benut =
• alle mensen + kapitaalgoederen (machines) volledig ingezet

Voordelen van productie voor iedereen?

Voordelen van productie voor de samenleving noem je maatschappelijke opbrengsten.

Bijvoorbeeld:

• bijdrage aan mooie omgeving
  
• meer werkgelegenheid
  
• meer welvaart
  

Nadelen van productie voor iedereen?

Negatieve gevolgen van productie voor de samenleving noem je maatschappelijke kosten.

Bijvoorbeeld:

• energieverbruik en CO2-uitstoot
  
• milieuvervuiling
  
• geluidsoverlast
  

Ga zelf aan de slag!

Gebruik de rest van de les om 3.3(KB) of 3.4(BB) af te maken 

Ben je eerder klaar? Ga dan verder met het voorbereiden voor het SE-economie. Maak bijvoorbeeld een mindmap of samenvatting per paragraaf.

Leerdoelen voor vandaag:

1. berekeningen maken met de arbeidsproductiviteit
   
2. hoe de arbeidsproductiviteit kan stijgen en welk voordeel dat heeft
   
3. waar de productiecapaciteit van een bedrijf van afhangt
   
4. voorbeelden van maatschappelijke kosten en opbrengsten van productie