Domeinen, prokaryoten en eukaryoten, 4,2 4,3

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Domeinen, Prokaryoten en Eukaryoten

Ordening

DOMEINEN

domeinen

de eerste grote groepen die bij het indelen ontstaan zijn domeinen.

bacterie, archaea en eukaryoten zijn de 3 domeinen

bacterie en archaea kan je ook samen indelen bij de prokaryoten.

Virussen

Domein: -

Rijk: -

Domeinen: 

• Bacterien
  
• Archaea
  
• Eukaryoten
  

Prokaryoten

Rijken (onder andere)

• Planten 
• Dieren
• Schimmels

Domeinen & Rijken

Binas 92A: "Afstamming"

Verschil domeinen

De domeinen  van de Bacteriën en Archaea zijn altijd prokaryoot (geen celkern) en eencellig

Tot het domein van de eukaryoten (met celkern) behoren de schimmels, planten en dieren. 

Ordening

taxonomie

Indeling van het leven

Domeinen: Prokaryoten en Eukaryoten

Op basis van kenmerken wordt het leven ingedeeld.

Cellen zonder celkern: Prokaryoten

Cellen met celkern:

Eukaryoten

Belangrijke Celkenmerken van prokaryoten

Alle prokaryoten

hebben:

• Geen celkern
• Celwand

Prokaryoten

Leven vaak onder extreme omstandigheden --> zoutmeren, extreme hitte bronnen..

prokaryoten

bacterie  zijn eencellig en hebben geen celkern. wel een celwand.

ze planten zich voort doormiddeln van delingen.

Voortplanting bij prokaryoten

ongeslachtelijk

mitotische celdelingen

wel: DNA replicatie

niet: vorming van een spoelfiguur

onder optimale condities zeer hoge delingssnelheid: om de 20 minuten

Alternatieve wijzen van voortplanting bij bacteriën

Conjugatie

• uitwisseling van plasmiden tussen soortgenoten

Transformatie

• opnemen van plasmiden

Snel en handig genetische informatie uitwisselen: plasmiden

Extrachromosomaal

Circulair

Dubbelstrengs

Nuttige genen die snel selectievoordeel opleveren

Eukaryoten

Aan de slag

Maak opdracht 23 t/m 34

Eukaryoten

Welkom

Stukje herhaling.

Vragen bespreken (t/m 25, 17 t/m 20 niet).

Basisstof 4.3, eukaryoten.

Welke drie domeinen kennen we?

1. Bacteriën
2.  Archaea
3. Eukaryoten

Prokaryoten bevatten een celkern

.

1. Waar
2. Niet waar

Eukaryoten bevatten organellen

• Waar
• Niet waar 

Eukaryoten

Volgens de endosymbiosetheorie  zijn mitochondriën ooit vrij levende bacteriën geweest.

Waar

Niet waar

Leerdoel

• Je kunt kenmerken van een eukaryoot noemen.
• Bestuderen domein van de eukaryoten. 

Eukaryoten

Eukaryoten

• rijken:  schimmels, planten, dieren, eencellige eukaryoten
• wel een celkern en organellen
• met een celwand: schimmels en planten
• zonder celwand: dieren en eencellige eukaryoten
• autotroof of heterotroof

planten

• autotroof (chloroplasten)
  
• cellulose
  
• Indeling groepen op basis van:

- aantal cellen

- voortplanting

- intern transport

Dieren

• geen celwand
  
• heterotroof (geen chlorofyl)
  
• (bijna) allemaal diploïd
  
• criteria indeling gebeurd op basis van:
  

- een of meercelligheid

- symmetrie

 - soort skelet

- resultaten moleculair onderzoek

1. Eencelligen
   
2. Sponzen
   
3. Holtedieren
   
4. Platwormen
   
5.  Rondwormen
   
6. Ringwormen
   
7. Weekdieren
   
8. Geleedpotigen
   
9. Stekelhuidigen
   
10. Gewervelden

Dit mogen jullie zelf bestuderen.

Maak vraag 40 t/m 46