Bijeenkomst 4 GS en JK

• Geschiedenis
• HBO
• Studiejaar 1

Bijeenkomst 4

Geschiedenisles aan het jonge kind

Marloes Nijman

[e-mail]

Les 3

Wat weet je nog?

Heb je al wat toegepast?

Een verhaal...

Over welk tijdvak en canonvenster ging dit?

Wat hebben de leerlingen n.a.v. dit verhaal geleerd?

Leerdoelen

• Aan het einde van de les heb je handvaten gekregen hoe je geschiedenis aan het jonge kind kan geven.
• Aan het einde van de les heb je kennis gemaakt met de kracht van verhalen.
• Aan het einde van de les heb je een eigen verhaal ontworpen vanuit een zelfgekozen canonvenster uit tijdvak 6, 7 of 8
• Aan het einde van de les heb je nagedacht over een geschiedenisactiviteit voor het jonge kind

Verhalen en het (Jonge) Kind

Kracht van verhalen

Een verhaal...

...verbindt losse anekdotes, feiten en gegevens in een betekenisvolle context

... verbindt nieuwe informatie, herinneringen, aanwezige kennis en verbeelding

... is een motiverende inspiratiebron

Hoe zit een verhaal in elkaar?

• Motiverende opening
• Je kan je inleven, beeldend geschreven
• Duidelijk personage
• Ondersteund met afbeelding(en)
• Realistisch, klopt met de historie 

Ontwerp je eigen verhaal

1. Kies een canonvenster (uit tijdvak 6, 7 of 8)
2. Schrijf 3 doelen op wat jij wilt dat de leerling moet horen in het verhaal, behorend bij het venster.
3. Bedenk een verhaallijn die deze punten aanhaalt.
4. Welke beeldvormers zet jij in?
   afbeeldingen, geluiden, voorwerpen, ...

www.canonvannederland.nl

JK/OK

Pauze

Geschiedenis en het Jonge Kind:
Wat komt er bij je op?

Geschiedenis, tijd en JK

• dagelijkse tijd: verloop van dagen, weken, seizoenen en jaren (cyclisch!)
  
• mythische tijd: verhalen over goden, scheppingsmythen, legenden, oude volksverhalen, etc. ('er was eens, heel heel lang geleden' )
  
• sociale tijd: geschiedenis van papa, mama en (over)grootouders (lineair!)
  
• historische tijd: eerste verkenning / thematisch werken rondom bijv. oertijd, Romeinen, ridders, de stoomtrein, eerste reis naar de maan, etc.
  

Geschiedenis en het jonge kind

• Ontwikkelen van tijdsbesef
• Ontwikkelen historische kennis
• Motiverende opening
• Fantasiewereld
• Ontdekkend leren, rollenspel

Geschiedenis in de kleuterklas

• Tijdbalk, tijdmachine
• Verhalen en prentenboeken 
• Geschiedenis-/ontdekhoek

Dino's, jagers en verzamelaars, Egyptenaren,

ridders, ontdekkingsreizigers, piraten, uitvinders, Rembrandt, het museum, de wereld van opa en oma...

Beeldvormingschema

A: De werkelijkheid

1. de schoolomgeving (dorp en stad, landschap, monument, straatmeubilair)

2. voorwerpen (museum)

B: Afbeeldingen

1. schilderij, prent, tekening, foto, ansichtkaart en karikatuur

2. dia, film, video/dvd, televisie/schooltelevisie, cd(-rom)

3. wandplaat, poster en bordtekening

4. prentenboek en strip

5. model en maquette

6. kaart (wandplaat en atlas)

C: Het gesproken woord

1. het verhaal: vertellen en voorlezen

2. de feiten: uitleggen, bespreken, verklaren en het gesprek

3. de gastspreker 

4. het interview

5. historisch en hedendaags geluid (radio)

D: Het geschreven/gedrukte woord

1. verhalende teksten

2. informatieve teksten

3. schema's, tabellen en grafieken

4. informatieve bronnen (archief)

E: Doen

1. leven als...

2. spelen als...

3. spelen met...

4. schrijven, spreken, dichten en zingen

5. tekenen, bouwen, experimenteren

6. muurkrant en tentoonstelling

7. herdenken en vieren

Ontwerp een activiteit voor de onderbouw rondom jouw canonvenster

Huiswerk

• Maak een tijdlijn van tijdvak 9 en 10 
• Zet de canonvensters erbij
• Maak de leerpaden op ITS

Vandaag leerde ik ...