2.3 Een nieuw Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

De Eerste Wereldoorlog

2.3 Een nieuw Europa

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Eerste Wereldoorlog eindigde en welke afspraken na de oorlog werden gemaakt.

Wapenstilstand

11-11-1918, 11 uur

De vrede met de Russen had er niet voor gezorgd dat de Duitsers

de oorlog het Westfront konden winnen.

Uiteindelijk zorgt de komst van de Amerikanen voor de doorslag:

na vier jaar is het voorbij voor Duitsland

Gevolgen WO 1

• 9 miljoen dode soldaten
  
• 7 miljoen invaliden 
  
• 15 miljoen soldaten ernstig gewond 
  

Waar waren deze mannen voor gestorven?

 Zou de oorlog ook werkelijk een einde maken aan alle oorlogen?

Was er een blijvende vrede maakbaar?

Gevolgen WO 1

Wie is de schuldige?

• Hoe moeten de verslagen landen gestraft worden?
• Hoe moet de wereld verdeeld gaan worden?

Vredesonderhandelingen 

in Parijs

1919

Een wapenstilstand is nog geen vrede. Hierover werd 

tussen januari en juni 1919 onderhandeld in Versailles (bij Parijs)

Welke landen?

• Engeland (Lloyd George)
• Frankrijk (Clemenceau)
• Verenigde Staten (Wilson)
• Italië (Orlando)

• Duitsland mocht als verliezer niet meepraten

• Rusland, dat zijn bondgenoten in de steek had gelaten, was ook niet uitgenodigd

Wat vinden de Verenigde Staten?

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Wereld veilig maken, voorkomen nieuwe oorlog (14 punten van Wilson, oa oprichting Volkenbond)

Wat vindt Groot-Brittannië?

• Duitsland straffen
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Kan niet al te vriendelijk zijn: het volk zit vol wraak.

Wat vindt Frankrijk?

• Duitsland zwaar straffen.
• Duitsland economisch verzwakken.
• Duitsland militair verzwakken.
• Grondgebied terugpakken (Elzas-Lotharingen)

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen, 269 miljard mark in 42 jaar!

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben

• Duitsland moet Polen doorgang geven naar de Oostzee (Poolse Corridor)

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Vrede van Versailles

28 juni 1919

Exact 5 jaar na de aanslag op Franz-Ferdinand 

door Gavrilo Princip is de oorlog voorbij.

Verdrag?! Dictaat!

Duitsland krijgt de schuld van de oorlog!

In Duitsland is grote onvrede en spreekt men

liever van het Dictaat van Versailles

Gevolgen van de wapenstilstand en de vrede

• Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland)
  

• Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië, Tjechoslowakije, Estland, Letland, Litouwen).

• Verenigde Staten trekken zich terug uit de wereldpolitiek
  

Vóór...

...na

Gevolgen - lange termijn

• Opkomst van Hitler: hij speelt in op de Duitse onvrede over het Verdrag van Versailles

• Uiteindelijk ook de Tweede Wereldoolog, waarbij Hitler er alles aan zou doen om de gevolgen van het Verdrag van Versailles te vernietingen...en daarin ook slaagt. 

Begrippen uit deze les

• wapenstilstand
• Vrede van Versailles/Dictaat van Versailles
• herstelbetalingen
• Republiek van Weimar

Personen uit deze les

• David Lloyd George
• Vittorio Orlando
• Georges Clemenceau 
• Woodrow Wilson
• Adolf Hitler

Jaartallen uit deze les

• 1918: Duitse Keizer vlucht naar Nederland
  
• 1918: Wapenstilstand
  

• 1918: Oprichting van de Republiek van Weimar
• 1919: Vrede van Versailles

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen