Les 3 - benaderingen van filosofie, Socrates en Plato
Wat is filosofie?
Les 3: benaderingen van filosofie en Socrates
Periode 3
vwo-4
1 / 20
next
Slide 1: Slide
LevensbeschouwingMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4
This lesson contains 20 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.
Lesson duration is: 30 min
Items in this lesson
Wat is filosofie?
Les 3: benaderingen van filosofie en Socrates
Periode 3
vwo-4
Slide 1 - Slide
Lesdoelen en lesopbouw
Kennen: verschillende deelgebieden van filosofie, Socratische methode
Kunnen: meedoen met quiz- en open vragen
Uitleg: deelgebieden filosofie
Pre-Scoraten + Socrates
Socrates & Plato: video + vragen
Uitleg: Socrates + Plato
Socratische vragen
Reflectie: wat weten we nu?
Slide 2 - Slide
Deelgebieden filosofie
Filosofie kan over van alles gaan. Ze omvat de hele werkelijkheid.
Toch kunnen we enkele deelgebieden onderscheiden:
Filosofische antropologie - nadenken over het wezen van de mens
Ethiek - nadenken over normen en waarden
Sociale en politieke filosofie - nadenken over de samenleving als geheel
Metafysica - vragen over de diepste structuren van de werkelijkheid
Kennistheorie - vragen over zekere kennis
Logica en argumentatieleer - vragen over geldige redeneringen
Slide 3 - Slide
Pre-Socratische filosofie
De Westerse filosofie is niet zozeer begonnen bij Socrates.
Voor Socrates waren er ook al filosofen, maar destijds stond filosofie voor iets veel breders dan nu: streven naar kennis!
Pre-Socratische filosofen (zoals Thales, Heraclitus, Parmenides, Pythagoras, etc.) hadden gemeen dat ze onderzoekers waren. Ze wilden allemaal met het verstand begrijpen/verklaren hoe de natuur werkte (logos).
Slide 4 - Slide
Slide 5 - Video
01:21
Hoe heette de techniek die Socrates toepaste?
A
Vroedvrouwtechniek
B
Gewetenstechniek
C
Gestapo-techniek
D
Detective-techniek
Slide 6 - Quiz
02:12
Waar werd Socrates niet van beschuldigd?
A
Niet erkennen van Atheense goden
B
Bederven van de jeugd
C
Misleiden van de jeugd
D
Diefstal van Atheense leiders
Slide 7 - Quiz
Slide 8 - Video
00:34
Volgens Plato is nadenken over ideaalbeelden nuttig.
A
Waar
B
Niet waar
Slide 9 - Quiz
01:31
Plato vergelijkt de ideale 'vormen' achter de zichtbare werkelijkheid met een houten voorbeeld dat beeldhouwers gebruiken.
A
Waar
B
Niet waar
Slide 10 - Quiz
was de leraar van..
was de leraar van..
Opdracht: vul de openstaande vakken juist in!
Aristoteles
Plato
Socrates
Slide 11 - Drag question
Socrates en Plato
Socrates (469 v. Chr. – 399 v. Chr.) is de bekendste
Griekse filosoof
Socrates heeft zelf niets geschreven
Alle informatie over hem is van anderen afkomstig
Plato (427 v. Chr. – 347 v. Chr.) was zijn belangrijkste leerling
Schreef dialogen (filosofische gesprekken), met Socrates vaak als belangrijk personage
Slide 12 - Slide
Plato's dialogen
Plato’s dialogen draaien vaak om een ‘wat is …?’-vraag.
Op de puntjes wordt dan meestal een goede karaktertrek (deugd) ingevuld:
- Rechtvaardigheid
- Moedigheid - Zelfbeheersing
Het doel van de dialoog is om tot een definitie (betekenis) te komen die door iedereen geaccepteerd wordt.
Slide 13 - Slide
Socratische methode
De gesprekstechniek om tot de definitie van zo’n karaktertrek te komen, wordt de Socratische methode genoemd
Verloopt via een vast patroon
Het is een soort kruisverhoor
Socrates laat zijn gesprekspartner steevast in de val lopen
Slide 14 - Slide
Socratische methode
Socrates’ gesprekspartner lanceert zijn originele stelling: “Moedigheid is […]” Deze stelling beschouwt Socrates stiekem als onwaar; hij gaat hem nader onderzoeken.
Socrates probeert z’n gesprekspartner uit te horen (stelt veel vragen) en laat diegene aanvullende stellingen accepteren.
Socrates argumenteert vervolgens dat de aanvullende stellingen juist de originele stelling van zijn gesprekspartner onderuit halen.
Socrates claimt afsluitend dat hij heeft laten zien dat de originele stelling van zijn gesprekspartner een tegenspraak bevat (hij is dus onwaar).
Slide 15 - Slide
Drie vragen
Bedenk een kort antwoord op de volgende vragen:
Wanneer ben je een eerlijk mens? Een eerlijk mens ben je wanneer je..
Diefstal (stelen) is altijd slecht. Klopt dit?
Moedig zijn betekent altijd de strijd aan gaan.
timer
5:00
Slide 16 - Slide
Wanneer ben je een eerlijk mens? Dat ben je wanneer je..
Slide 17 - Open question
Diefstal (stelen) is altijd slecht. Klopt dit?
Slide 18 - Open question
Moedig zijn betekent altijd de strijd aan gaan.
Slide 19 - Open question
Reflectie: wat weten we nu?
We weten nu dat..
de filosofie bestaat uit verschillende deelgebieden ('benaderingen')
Socrates de leraar was van Plato, Plato de leraar van Aristoteles
Socrates niets heeft opgeschreven, veel wat we van hem weten komt via Plato
In Plato's dialogen Socrates een grote rol speelt, en daar de Socratische methode toepast (gesprekstechniek om tot algemeen geaccepteerde definities te komen)