6.1/6.2 Rivieren en watergebruik Midden-Oosten en China

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Belangrijke rivieren in Midden-Oosten en China

§6.1

Leerdoelen

• Je weet wat de belangrijkste stroomgebieden en waterwegen in het Midden-Oosten en China zijn.
  
• Je begrijpt dat er verschillen en overeenkomsten tussen de verschillende stroomgebieden zijn wat betreft waterafvoer.
  
• Je kunt het belang van de rivieren voor het leven en de economie met behulp van de atlas uitleggen.
  

Midden-Oosten

4 rivieren belangrijk om te leren:

- Eufraat > bron: hooggebergte Turkije

- Tigris > bron: hooggebergte Turkije

- Jordaan > bron: in Libanon

- Nijl > bronnen: in Ethiopië en in Uganda

Weet je welke van de vier rivieren de langste is?

• de Nijl
  

China

Haalt net als Midden-Oosten water uit rivieren:

- Huang He (Gele Rivier) > bron: Himalaya

- Chang Jiang (Blauwe Rivier / Jangtsekiang) > bron: Himalaya

- Xi Jiang (Parelrivier) > bron: op de grens met Noord-Vietnam

China

Hoe komt de Huang He aan zijn bijnaam de ‘Gele Rivier’?

• In de middenloop is een gebied met löss. Löss stroomt bij regenval vanaf hellingen in de rivier en zorgt voor de gele kleur.

China

Waardoor stroomt er steeds meer löss de hellingen af?

• Door overbegrazing en ontbossing kan de neerslag minder snel de bodem inzakken (infiltratie) en stroomt het water met de löss over het oppervlak naar de rivieren (afstroming).

China

Waarin verschilt China van het Midden-Oosten als je kijkt naar het transport over rivieren?

• In China zijn drie rivieren belangrijk voor de scheepvaart. Namelijk: de Huang He, de Chang Jiang en de Xi Jiang
• In het Midden-Oosten alleen de Nijl

§6.2 Watergebruik

Steeds meer water nodig in Midden-Oosten en China

bevolkingsgroei: er is meer water nodig voor drinken, eten, wassen

welvaartsgroei: de mensen zijn rijker geworden en gebruiken meer water. Denk aan wasmachines, vaatwassers, zwembaden en tuinen;

landbouw: die is met 70 procent van al het water de grootste waterverbruiker. Er wordt rivier- en grondwater gebruikt voor irrigatie

industrie: die gebruikt 20 procent van al het water voor het maken van producten. 

Waar halen ze water vandaan?

Neerslag:

 in dit gebied valt weinig neerslag. Als het regent lopen de wadi’s (droge rivierbeddingen) vol water

Stuwmeren in rivieren:

 Het water wordt voor een stuwdam opgevangen en gebruikt als er een tekort is.

Waterbronnen: oppervlaktewater

 dit is water uit rivieren en meren. De Eufraat, de Tigris en de Nijl krijgen in de bovenloop voldoende water. Het water van de Jordaan wordt voor een groot deel opgeslagen in het Meer van Kinneret. 

In China wordt ook veel oppervlaktewater gebruikt.

Grondwater:

In beide regio's belangrijk:

met pompen wordt het water omhoog gehaald, waardoor de grondwaterspiegel steeds verder daalt.

Gevolg: aquifers (watervoerende laag in de bodem) raken leeg 

Zeewater: 

van zeewater zoet water maken noem je ontzilten. Deze techniek kost veel energie omdat het water verwarmd wordt. Het (zoete) water verdampt en het zout blijft achter. 

Voorbeelden: Saudi-Arabië en Israël

Neerslag en fossiel water

Neerslag

Infiltratie

Grondwater

Aquifer (in poreus gesteente)

Ondoorlaatbare laag

Aquifer: waterhoudende laag in de ondergrond.