4sk 8.3 8.4 ijzer en aluminium

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

examenvraag

examen 2013: 84 p / 120 min

rode modder: 7p / 10 min

wat klopt er niet aan deze afbeelding van het vrijheidsbeeld?

Koper(II)hydroxide is het hydroxide van het metaal koper, met als formule Cu(OH)₂. Het is een blauw tot blauwgroene vaste stof die onoplosbaar is in water. Het komt in de natuur voor als bestanddeel van de groene patina op koper die aan vochtige lucht is blootgesteld. Wikipedia

Aantasting

Koper, aluminium, tin, chroom en zink reageren wel met stoffen uit de lucht.

Er wordt een beschermlaagje geproduceerd waardoor het metaal wordt afgesloten voor verdere corrosie.

Nergens op de wereld zit het metaal aluminium in de bodem.

Hoe komen we dan aan zoveel aluminium?

8,5 % van de aardkorst bestaat uit aluminiumerts (bauxiet). Hiernaast zie je een bauxietmijn in Suriname.

Je gaat nu de productie van aluminium uit bauxiet in een blokschema weergeven.

Eerst even twee herhalingsvragen over een blokschema ...

Wat kan een blok in een blokschema niet voorstellen?

1. mengen
2. reageren
3. scheiden
4. stofstroom

Wat stelt een pijl tussen de blokken voor?

1. transport van stoffen
2. gevolg (van een oorzaak)
3. chemische reactie

Blokschema voor de productie van aluminium

• print handout
  
• gebruik 8.4 uit je tekstboek als hulpmiddel
  
• Zet nu in blok 1 en 2 de naam van een scheidingsmethode.
• Zet in blok 3 de naam van een proces.
• Zet bij de letter a t/m e de naam van een stofstroom.

geef het reactieschema van:

1. het roesten van ijzer, waarbij ijzer(III)oxide ontstaat
   
2. het met zoutzuur etsen van zink, waarbij zinkionen en waterstof ontstaan
   
3. het ontleden van alumininiumoxide:
4. en het bereiden van ijzer uit  ijzer(III)oxide mbv cokes

geef de reactievergelijking van:

1.     ijzer + zuurstof → ijzer(III)oxide
2.     zink + H⁺ionen → zinkionen + waterstof
3.  aluminiumoxide → aluminium + oxide
4. ijzererts + cokes → ijzer + koolstofdioxide

van deze soorten reacties moet je zelf de kloppende vergelijking kunnen opstellen!!!

1.   4 Fe  +  O_{2   →}   2 Fe₂O₃
2.   Zn  +  2 H⁺   →   Zn²⁺  +  H₂
   
3.    2 Al₂O₃   →  4 Al  +  3 O₂  
   
4.   2 Fe₂O₃  +  3 C  →  4 Fe  +  3 CO₂
   

practicum

marmer + zoutzuur

aansteken

afschenken in kalkwater

zwenken

aardgas opvangen
afschenken in kalkwater
zwenken
aansteken

magnesiumlint + zoutzuur

marmer

2 erlenmeyers
2 reageerbuis

wit kopersulfaat