Tussen de wereldoorlogen

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs

Je kunt herkennen en uitleggen welke gevolgen de economische ontwikkelingen tussen de twee wereldoorlogen hadden voor de VS en andere landen

Verenigde Staten en Duitsland na de grote oorlog, Weimar Republiek, Hyper inflatie

Maken opdrachten blz 106 t/m 109 opdr: 

Opdrachten af? geen huiswerk!

Leerboek  blz 82 t/m 84

Werkboek blz 104 t/m 107

Nodig deze les

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke gevolgen de economische ontwikkelingen tussen de twee wereldoorlogen hadden voor de VS en andere landen

Tussen de Wereloorlogen

5.1 Een nieuwe wereldorde na Versailles

Return to normalcy

• Nieuwe president, Harding, wil terug naar de 'normale' situatie vóór de oorlog
  
• Met de belofte "Return to normalcy" was hij in 1920 gekozen
• Einde aan inmening van de economie door de overheid, zoals tijdens de oorlog
• Isolationisme: afzijdig blijven bij conflicten in het buitenland

Fabulous, gay and 

roaring twenties

• Eerste deel van de jaren '20 sterke economische groei in de VS
  
• The age of prosperity (Tijdperk van welvaart)
• Vernieuwingen op sociaal, economisch en cultureel gebied
• Daarnaast ook een sterk behoudende (conservatieve) stroming

Consumptiemaatschappij

• Toename van consumptie-artikelen, zoals de auto
• 'Status' door bezit en kopen van steeds weer nieuwe spullen.
• Meer welvaart en daardoor ook vrije tijd
• Andere invulling van vrije tijd: bioscoop, (jazz-)muziek

5.1 De roaring twenties

tekst

Grote veranderingen in Duitsland

- Politiek gebied: van keizerrijk naar parlementaire democratie

 

- Economisch gebied: de enorme herstelbetalingen van Versailles

- Maatschappelijk: grote onvrede over Versailles

Republiek van Weimar

• 1870 tot 1918 een keizerrijk
• Vanaf 1918 tot 1933 heet dit de Republiek van Weimar
• De Republiek van Weimar is niet populair onder het volk
• Veel onrust en gevechten op straat

HYPERINFLATIE

dieptepunt

ellende

Versailles

Dawesplan

                                     Interbellum

Lesdoel: Welke gevolgen hadden economische ontwikkelingen tussen de twee wereldoorlogen voor de VS en andere landen?

Verenigde Staten en Duitsland na de grote oorlog, Weimar Republiek, Hyper inflatie

Je kunt herkennen en uitleggen wat de posities van minderheden in de V.S waren per groep

V.S. in de jaren twintig, positie minderheden 

maken opdr: 25

Maken opdrachten Havo:  blz 107 t/m 112 opdr: 21, 22, 27, 29 en 31

Vwo blz 117 t/m 122 opdracht 31, 32, 36 en 37 

Opdrachten af? geen huiswerk!

Leerboek havo blz 85 t/m 87 vwo blz blz. 93 t/m 97

Werkboek havo blz 107 t/m 112 vwo 117 t/m 122

Nodig deze les

V.S. jaren 20

• groeiende bevolking(immigratie en laag sterfte cijfer)
• sterke economische groei
• consumptiemaatschappij 
• ontwikkeling filmindustrie en ander vermaak (jazz-muziek)

Vanaf welk moment wordt de VS een Industrieel - urbane samenleving?

Tekst

Industrieel urbane samenleving 

Maatschappij waarin de industrie het belangrijkste middel van bestaan is en de meeste mensen in de stad wonen.

In de bron kan je het idee van vrije markt economie terug vinden. Gebruik de bron in je antwoord!!

Positie van minderheden V.S.

Afro-amerikanen:

Zuiden Jim Crow wetten segregatie --> Great migration

weinig verbetering en toekomstperspectief

Indiaanse Amerikanen

meer burgerrechten vanaf 1924 

moesten vooral 'gewoon' aanpassen

• Tijdens WO1 veranderd er veel 
• Actief in oorlogsindustrie en dienstensector
• werken buitenshuis 'normaal' 
• dragen bij aan ontwikkeling consumptiemaatschappij

Vrouwen in V.S 20'er jaren

Aan de slag!

maken opdracht blz 107 t/m 112 opdr: 21, 22, 27, 29 en 31

V.S. in de jaren twintig, positie minderheden 

Je kunt herkennen en uitleggen hoe de economische crisis van de jaren 20 ontstond en wat Hoover deed om deze op te lossen

voortekenen en oorzaken crisis, beurskrach, Hoovers economische politiek

opdracht 32 feiten en meningen.

Maken opdrachten blz 109 t/m 113 opdr: 32, 38, 42, 46 en 47

Opdrachten af? geen huiswerk!

Leerboek  havo blz 87 t/m 89 vwo  blz 97 t/m 101

Werkboek havo blz 107 t/m 112 vwo  blz 122 t/m 126

Nodig deze les

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe de economische crisis van de jaren 20 ontstond en wat Hoover deed om deze op te lossen

Voortekenen?

• Niet iedereen was rijk
• Kopen op krediet 
• Banken lenen veel geld uit
• Aandelen kopen met leningen

• boeren lenen geld voor machines
• overproductie --> minder winst
• leningen kunnen niet worden afbetaald

Beurskrach en crisis

• Zwarte Donderdag 24 oktober 1929: beurskrach
• 'Miljoenen aandelen zijn in één klap niets meer waard
• Bedrijven en banken gaan failliet: grote werkloosheid
• Daling van de handel zorgt voor een economische wereldcrisis

Armoede en ellende

• Veel mensen geen werkloosheidsuitkering
• Velen zijn dakloos geworden omdat ze hun huis niet meer konden afbetalen
• Daklozen eindigen in sloppenwijken die spottend Hoovervilles genoemd
• Opvatting Republikeinse president Hoover: wachten tot de economie zich hersteld, geen overheidsingrijpen.

Aan de slag!

Samen maken opdracht opdr: 32

Aan de slag!

maken opdracht blz 109 t/m 113 opdr: 38, 42, 46 en 47

Voortekenen en oorzaken crisis, beurskrach, Hoovers economische politiek

Je kunt herkennen en uitleggen hoe de crisis werd aangepakt in de V.S. en Duitsland en Nederland

Aanpak V.S,  Duitsland en Nederland

opdracht 75 

Maken opdr: 67, 70, 71, 73 en 75

Opdrachten af? geen huiswerk!

Leerboek  havo blz vwo blz 101 t/m 104

Werkboek havo  blz 107 t/m 112 vwo blz 126 t/m 131

Nodig deze les

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe de crisis werd aangepakt in de V.S., Duitsland en Nederland

President Herbert Hoover

• Niks doen! Overheid bemoeit zich niet met de economie
• Crisis gaat vanzelf over
• Aanpak werkte niet--> niet herkozen

For every pot a chicken'1928

New Deal (Roosevelt)

Crisisbestrijding:

• Bemoeien met de economie: meer uitgeven --> hogere belasting 
• Openbare werken (WPA)
• Subsidies
• Toezicht op banken

Crisisaanpak Duitsland

• overheid investeert in industrie --> sterke groei, geen werklozen --> ‘de gouden jaren’.
• Om arbeiders te motiveren, richtte de overheid Kraft durch Freude (Kracht door Vreugde) op.   Arbeidsprestaties beloond.
• Investeringen overheid --> enorme staatsschuld.                                                  Dui.  bijna bankroet(1939), begin WO2 voorkwam dit.

Crisisaanpak Nederland

• Aanpassingspolitiek  Colijn
• Uitgaven aanpassen aan de inkomsten --> geen verlies
• bezuinigen op o.a. uitkeringen

Opdracht 75

verschillen: Nl bezuinigde Du investeerde

overeenkomst Werkverschaffing streng optreden onrust

An die Arbeit!

maken opdracht: 67, 70, 71, 73 en 75

Jordaanoproer (1934)

Arbeiderswijk in Amsterdam

Protest tegen verlagen steun

Ingrijpen leger

Doden en gewonden

Verlaging steun gaat door

 

Je kunt herkennen en uitleggen hoe de crisis werd aangepakt in de V.S. en Duitsland en Nederland

Aanpak V.S,  Duitsland en Nederland

opdracht 75 

Maken opdr: 67, 70, 71, 73 en 75

Opdrachten af? geen huiswerk!

Leerboek havo  blz 91 t/m 94 vwo  blz 110 t/m 113

Werkboek havo blz 117 t/m 119 vwo blz 138 t/m 142

Nodig deze les

Leerdoel

Je kunt uitleggen wat fascisme  inhoudt 

Je kunt herkennen en uitleggen hoe Adolf Hitler aan de macht kwam.

Hitler:

• Op democratische wijze aan de macht gekomen > gelukt in 1933 (jan) door:
• - Beurskrach (1929) 
• - Onvrede over 'Versailles'
• - Angst voor communisme, zeker na Rijksdagbrand (feb. 1933)
•  maakte gebruik van noodtoestand en machtigingswet

Dolkstootlegende 

Continuïteit en verandering

Wat veranderd er in  Duitsland in de jaren 30 :

Politiek?

Voorbeeld: Hitler aan de macht; Alle politieke partijen werden verboden.

nog meer?

Sociaal/Economisch?

Voorbeeld: Hitler stopt met herstelbetalingen.

Cultureel?

Voorbeeld: censuur (controle op pers en boeken). 

Kenmerken totalitaire staat:

• Er is sprake van één staatsideologie,
• Er is één leider (een dictator),  een eenpartijstaat (persoonsverheerlijking)
• Geweld en intimidatie om  te onderdrukken (geheime politie)
• Alle communicatiemiddelen in handen van de staat: kranten, radio en bioscoopjournaals.
• De staat heeft volledige controle over de economie.

​

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen de posities van minderheden in de V.S waren in de jaren 20.