5.5.2 Ontstaan van het christendom

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

 Rome, eeuwig imperium

5.5.2 Ontstaan van het christendom

Aan het einde van de les....

• Kun je het jodendom beschrijven.
• Kun je beschrijven hoe het christendom ontstaan is

Polytheïsme

Monotheïsme

Het jodendom

• Het jodendom is een monotheïstische godsdienst. 
• Het jodendom kent veel voorvaderen en profeten.
• Tenach & Het Oude Testament. 
• Romeinen veroverden het koninkrijk Israël en er werd veel verwoest.
• Wachten op de Messias 

Monotheïsme= Godsdienst waarin maar één god wordt vereerd.

Profeten= Personen die boodschappen van God doorgeven.

Profeten & voorvaderen Jodendom

Abraham: aartsvader.

Jacob: trok met het joodse volk naar Egypte.

Mozes: leidt het volk weg naar het beloofde land.

Tenach= Het heilige boek van de joodse godsdienst

Oude Testament= het eerste onderdeel van het heilige boek van het christendom

Messias= De gezalfde, volgens de joden een persoon die door God gestuurd zal worden om hun bijzondere relatie met hem te herstellen

Verovering en vernietiging van Jeruzalem door de Romeinen

Hoe noem je het heilige boek van de Joden?

1. De Bijbel
2. Het Oude Testament
3. De Tenach
4. De Koran

Wat weet jij eigenlijk
van het christendom?

Koninkrijk?

De stadstaat Rome is ooit een koninkrijk geweest,

hoewel daar erg weinig over bekend is.

En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?

In 117 na Christus was het Romeinse Rijk op zijn grootst. 

In 63 v. Chr. veroverden de Romeinen de streek Palestina. Hier woonden vooral joden. Zij geloven in één god. Dit heet: monotheïsme (monos=enkel, theos=god).

De joden geloofden dat een verlosser hen zou bevrijden van al het kwaad, dus misschien ook wel van de Romeinen.

Romeinen geloven in meerdere goden. Dit heet: polytheïsme (poly=meer, theos=god). Overwonnen volken mogen hun eigen goden houden, zolang ze de belangrijkste Romeinse goden ook vereren. De Romeinen nemen op hun beurt ook weer Goden van andere volken over.

Jezus van Nazareth

• Jezus is een Joodse man die rondreist en vertelt dat God goede mensen beloont en slechte mensen straft.
• Jezus krijgt veel aanhangers. 
• De Romeinen vinden hem daarom gevaarlijk. Ze nemen hem gevangen en kruisigen hem, de straf voor een opstandige slaaf.

Heeft Jezus echt bestaan?

• Historici vermoeden van wel, hoewel er over het leven van Jezus geen (geschreven) bronnen zijn. 
• Ook de Romeinen hebben niets opgeschreven over deze persoon. 
• Alles wat wij van hem weten is (ongeveer 50 jaar) later opgeschreven, bijvoorbeeld in de Bijbel (Nieuwe Testament).
  

Christenen

• De volgelingen van Jezus noemen zichzelf christenen. 
• Zij geloven in de woorden die Jezus (via zijn Apostelen) aan hen heeft gegeven: 'Iedereen is gelijk voor God en voor ieder goed mens is er een plek in de hemel'.          
• De boodschap van Jezus wordt ook wel de Evangelie genoemd.
• Nieuwe Testament

Apostelen= Leerlingen van Jezus die door hem zijn uitgezonden om zijn leer te verspreiden

Evangelie= Boodschap (van Jezus Christus) / Woord van Jezus

Nieuwe Testament= tweede onderdeel van het heilige boek van het christendom

Christenen in het Romeinse Rijk

• Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 
• De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof (gelijkheid in de hemel, mysterieus en interessant) zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.
• Geen priesters meer nodig om in de hemel te komen
• Christendom goed georganiseerd.
  
• Vrouwen net zo belangrijk als mannen
• Je hoeft geen offers te plegen om in de hemel te komen
  

Christenen gebruikten zelden het kruis als symbool. Ze gebruikte liever het Chi Rho-teken: de eerste twee letters van de naam Christus in het Grieks. De twee letters naast het teken zijn de alpha (α) en de omega (Ω): de eerste en laatste letter van het Griekse alfabet. Hiermee gaven ze aan dat Jezus het begin en het einde was.

Christenen in het Romeinse Rijk

Het Christendom verspreidt zich snel in het Romeinse Rijk. 

De goede wegen en de aantrekkingskracht van het geloof 

zorgen ervoor dat veel mensen christen worden.

De verspreiding van het Christendom in het Romeinse Rijk.

Verspreiding rond het jaar 75.

Verspreiding rond het jaar 200.

Verspreiding rond het jaar 300.

Verspreiding rond het jaar 400.

Christenvervolging

• Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 
• Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, en dat is niet de Romeinse keizer!

• De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...
  

Onder sommige Romeinse steden bevonden zich catacomben waarin christenen (maar ook Joden) hun doden begroeven.

Veel van deze catacomben zijn mooi versierd met christelijke muurschilderingen.

De catacomben werden soms ook gebruikt voor kerkdiensten, omdat het boven de grond te gevaarlijk was om openlijk voor je geloof uit te komen.

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Voor de leeuwen gooien, was een gebruikelijk doodstraf voor christenen tijdens hun vervolgingen in het Romeinse Rijk.

Het moet een gruwelijk spektakel zijn geweest, maar wat vooral indruk op de toeschouwers maakte was dat de christenen soms niet gingen vechten met de leeuwen, maar bidden tot hun god. 

De toeschouwers waren verbijsterd, maar ook nieuwsgierig: als je toch zoveel vertrouwen in je god hebt, dan moet het wel een hele goede god zijn. 

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Keizer Nero was één van de felste tegenstanders van de christenen. Hij gaf hen de schuld van de grote brand van Rome (die hij vermoedelijk zelf had laten stichten) en liet hen op de meest gruwelijke manieren aan hun eind komen.

Dit is een schilderij uit de 19e eeuw: Nero kijkt naar het lichaam van een christen die zojuist om het leven is gebracht.

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Om voor elkaar (maar niet voor de Romeinen!) herkenbaar te zijn, gebruikten christenen symbolen. Zo tekenden ze bijvoorbeeld een ichthus (vis) in het zand om hun geloof aan andere christenen kenbaar te maken. Als er dan een Romein in de buurt was, konden ze het symbool weer eenvoudig wissen.

Hoewel de naam ichthus, vis betekent, is het ook een afkorting van de eerste letters van: Jezus Christus, Gods zoon, (en / de) Redder, in het Grieks.

Begrippen uit deze les

• polytheïsme
• monotheïsme
• christendom
• Christus/Messias
• vervolgen

Jaartallen uit deze les

• 63 v. Chr.: Romeinen veroveren de streek Palestina
  
• 30 n. Chr. Jezus wordt door de Romeinen gekruisigd

Aan het einde van de les....

• Kun je het jodendom beschrijven.
• Kun je beschrijven hoe het christendom ontstaan is

Wat ga je doen:

Lezen: 5.5.2 Ontstaan van het christendom

Maken: 5.5.2 Ontstaan van het christendom &  tijd voor een verhaal

Eerste 10 minuten in stilte (timer)

Klaar? Maken invulsamenvatting