herhaling werkwoordsvormen


werkwoordspelling

1 / 40
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

This lesson contains 40 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson


werkwoordspelling

Slide 1 - Slide

persoonsvorm tt en vt
Doelen:
-Ik kan de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd op de juiste      manier spellen.
-Ik kan de persoonsvorm in de verleden tijd op de juiste manier    spellen.

Slide 2 - Slide

Waarom doen we dit?
1) Werkwoorden kun je alleen maar goed spellen, als je weet met welke vorm      van het werkwoord je te maken hebt:
    fout:  dat gebeurd nooit                   goed:  dat gebeurt nooit
    fout:  dat is nog nooit gebeurt      goed:  dat is nog nooit gebeurd

2) Het is verplichte stof 

Slide 3 - Slide

pv-tt-ev           ik-vorm 
De stam van een werkwoord is het werkwoord zonder -en aan het eind. 
Soms zijn de ik-vorm en de stam hetzelfde, maar vaak moet je de stam aanpassen om de ik-vorm goed te spellen.

Slide 4 - Slide

werkwoord                 stam                   ik-vorm
lachen                           lach                     lach
lopen                             lop                        loop
zweven                         zwev                   zweef
reizen                            reiz                       reis

                        Let op bij s-z woorden en f-v woorden.


Slide 5 - Slide

Wanneer gebruik je de ik-vorm?
  • Als ik  het onderwerp is:                                                                                                                                  Ik loop door het bos.
                              Loop ik door het bos?
  • Als je of jij  achter de pv staat:
                             Loop jij door het bos?
                             Krijg jij een ijsje?
  • Bij de gebiedende wijs (bevel, let op uitroepteken)  
                             Kom hier!
                             Maak je huiswerk!


Slide 6 - Slide

pv-tt-ev         hij-vorm
  • De hij-vorm maak je door t achter de ik-vorm te schrijven:
                  Hij loopt
                  Hij fietst
                  Hij slaapt


Slide 7 - Slide

Wanneer gebruik je de hij-vorm?
  • Als hij of zij  het onderwerp is:                                                                                                                    Hij loopt door het bos.
  • Bij personen of dingen in het enkelvoud.
                              Het personeel ontvangt een bonus.
                              De stoel staat in de keuken.
  • Als je of jij onderwerp is en voor de pv staat:
                             Jij verft de deur.
                             Je helpt mij goed vandaag.


Slide 8 - Slide

werkwoorden op -d
Veel mensen maken fouten met werkwoorden met stam op -d.
  •  Probleem 1: je hoort een t, maar schrijft een d:  ik word
  • Probleem 2: de d blijft staan, ook als er t achter komt:  jij wordt

                  Bij twijfel, gebruik het werkwoord smurfen.

Slide 9 - Slide

persoonsvorm tegenwoordige tijd meervoud
(pv-tt-mv)
  • Heeft maar één vorm: de wij-vorm
  • De wij-vorm maak je door het hele werkwoord te schrijven:
                  Wij lopen
                  Jullie fietsen
                  Zij rennen


Slide 10 - Slide

Wanneer gebruik je de wij-vorm?
  • Als wij, jullie of zij  het onderwerp is:                                                                                                         Wij klimmen in een boom. 
                               Jullie lopen door de stad.
                               Zij zwemmen in de rivier.
  • Bij personen of dingen in het meervoud.
                              De leerlingen krijgen hun rapport.
                              De schoenen staan in de kast.


Slide 11 - Slide

schema werkwoordspelling

Slide 12 - Slide

onregelmatige vormen

Slide 13 - Slide

onregelmatige vormen

Het Nederlands heeft ook een aantal onregelmatige vormen. 
De ik-vorm, jij-vorm of hij-vorm wordt dan anders gespeld dan bij gewone werkwoorden.

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Hoe vorm je de persoonsvorm in de verleden tijd?

Slide 16 - Slide

sterke werkwoorden
Sterke werkwoorden zijn werkwoorden die in de verleden tijd onregelmatig worden vervoegd. Je krijgt een nieuwe vorm:
bijten    -  ik beet
kopen   -  ik kocht
lopen    -  ik liep

Slide 17 - Slide

sterke werkwoorden
Bij sterke werkwoorden kun je meestal schrijven wat je hoort. Als de vorm op een t-klank eindigt, kijk dan naar het hele werkwoord om te zien of je een t of een d moet schrijven. 
lijden        -   leed
smijten    -   smeet
rijden       -    reed
snuiten   -    snoot

Slide 18 - Slide

zwakke werkwoorden
Zwakke werkwoorden zijn werkwoorden die in de verleden tijd regelmatig worden vervoegd. Je gebruikt dan:
ik-vorm   +  te(n) : ik maakte, wij lachten
                                      of 
ik-vorm   +  de(n) : jij hoorde, jullie belden

Slide 19 - Slide

't ex kofschip
Om te bepalen of een zwak werkwoord in de verleden tijd met -d of -t geschreven moet worden, kun je gebruik maken van een ezelsbruggetje. 

Slide 20 - Slide

't ex kofschip
1)   vind de stam van het werkwoord : haal -en van het                              werkwoord af 
2)  kijk of de laatste letter van de stam een medeklinker uit                    't  ex-kofschip is : t, x, k, f, s, ch, p

              Let op:  Gebruik hiervoor de stam, niet de ik-vorm!

Slide 21 - Slide

't ex kofschip
Is de laatste letter van de stam een medeklinker uit                           't ex-kofschip?                 t, x, k, f, s, ch, p 

ja     ->  schrijf ik-vorm + te(n)  : praten  ->  ik praatte
                                                                 kruisen -> ik kruiste
nee ->  schrijf ik-vorm + de(n) : zagen  ->  ik zaagde
                                                                 zeven  ->  ik zeefde

Slide 22 - Slide

schema werkwoordspelling

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

voltooid deelwoord,
onvoltooid deelwoord,
voltooid deelwoord als bn

Slide 25 - Slide

voltooid deelwoord
  • Hoort bij het gezegde.
  • Kan nooit het enige werkwoord in de zin zijn.
  • Kan achter hij heeft, hij is of hij wordt gezet worden.
  • Begint meestal met ge-
  • Kan ook beginnen met be-, ver-, ont-, her- of er-

Slide 26 - Slide

voltooid deelwoord bij zwakke werkwoorden
Het voltooid deelwoord bij zwakke werkwoorden is regelmatig.
Je schrijft:

ge  +  ik-vorm  +  t : gefietst, gemaakt, gedanst
ge + ik-vorm + d : gebeld, gehoord, gekneusd

Slide 27 - Slide

voltooid deelwoord bij zwakke werkwoorden
Om te weten of het voltooid deelwoord op -d of -t eindigt, 
moet je kijken naar de verleden tijd.

spelen   -   speelde   -   gespeeld
maken   -   maakte    -   gemaakt
spellen  -   spelde     -    gespeld


Slide 28 - Slide

schema werkwoordspelling

Slide 29 - Slide

 voltooid of onvoltooid deelwoord ?
Voltooid deelwoord : het is al gebeurd           ->  de geverfde deur

Onvoltooid deelwoord : het is nog gaande  ->  De dampende maaltijd staat                                                                                                      klaar.

Slide 30 - Slide

onvoltooid deelwoord
  • geeft aan dat een handeling nog niet voltooid is, nog                    bezig is.
  • Je schrijft ALTIJD en d achter het hele werkwoord.                                   Lachend loopt de jongen door school.                                                   Fietsend belde Eva naar huis.

Slide 31 - Slide

 voltooid deelwoord, bijvoeglijk gebruikt

Slide 32 - Slide

bijvoeglijk naamwoord (BN)
voltooid : het is al gebeurd

de geverfde deur
de gewonnen wedstrijd
het verzonnen verhaal

Slide 33 - Slide

BN bij een voltooid deelwoord
Om te weten of het voltooid deelwoord op -d of -t eindigt, 
moet je kijken naar de verleden tijd.

spelen   -   speelde   -   gespeeld
maken   -   maakte    -   gemaakt
spellen  -   spelde     -    gespeld


Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

werkwoorden uit het Engels

Slide 36 - Slide

gebruik de normale regels
Werkwoorden die uit het Engels komen, vervoeg je zoals Nederlandse werkwoorden.

Lastig hierbij is de ik-vorm. Voor de uitspraak moet hier soms een -e in blijven staan. Je krijgt dan een vorm die er wat ‘gek’ uitziet.
                         tapen  -> fout: ik tap
                                       -> goed: ik tape


Slide 37 - Slide

Let op:
Als het werkwoord in het Engels aan het eind een dubbele medeklinker heeft, schrijven we in het Nederlands een enkele medeklinker, tenzij een dubbele medeklinker nodig is voor de uitspraak (ik baseball).

softballen ->  ik softbal
scrollen     ->   ik scrol
crossen     ->   ik cros
chillen        ->   ik chil

Slide 38 - Slide

Als je de ik-vorm weet, vervoeg je de werkwoorden vervolgens zoals je geleerd hebt:
1) faxen:           ik fax           -  jij faxt           -  hij faxt          -        wij faxen
2) racen:          ik race        -  jij racet        -  hij racet        -        wij racen
3) typen:          ik typ          -  jij typt           -  hij typt          -        wij typen
4) stressen:    ik stres      -  jij strest       -  hij strest      -        wij stressen
5) recyclen:    ik recycle  -  jij recyclet  -  hij recyclet  -        wij recyclen


Slide 39 - Slide

Slide 40 - Slide