Wet zorg en dwang

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Wet zorg en dwang

brn

door: Ben van Iersel

Wetten 

• Vroeger: Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BoPZ)
• Sinds 1 januari 2020 nieuwe wetten ( De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) en de wet  zorg en dwang)

Bopz naar Wet Zorg en Dwang

1 januari 2020 is Bopz vervangen door twee andere wetten: 

- Wet verplichte GGZ

-Wet zorg en dwang

Meer gericht op de rechten van de cliënt 

Wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg

- vervangt Wet bijzondere opneming
Met als doel deze behandelingen minder ingrijpend maken. Gericht op voorkomen verplichte zorg en minder dwang.
Bijvoorbeeld: buiten een instelling verplichten tot behandeling.
En zeggenschap over een gewenste vorm van behandeling.

de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wvggz kent twee procedures om te komen

 tot verplichte zorg:

1. een zorgmachtiging via de rechter
   
2. een crisismaatregel via de burgemeester

De zorgmachtiging 

via de rechter

De zorgmachtiging is een machtiging van de rechter 

waarmee verplichte zorg toegepast kan worden bij 

iemand met een psychische stoornis die ernstig nadeel 

tot gevolg heeft.

een crisismaatregel via de burgemeester

Een crisismaatregel is een beslissing van de burgemeester. Daarmee kan verplichte zorg worden geregeld in een crisissituatie waarin snel ingegrepen moet worden vanwege onmiddellijk dreigend ernstig nadeel. De burgemeester baseert zich op een medische verklaring van een psychiater.

WvGGZ omschrijft ernstig nadeel als 

‘het bestaan van of het ernstig risico op’:

• levensgevaar voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig lichamelijk letsel voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang van de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig verstoorde ontwikkeling van de cliënt of iemand anders;
  
• bedreiging van de veiligheid van de cliënt al dan niet doordat hij onder invloed van een ander
  raakt
• de situatie dat de cliënt met hinderlijk bedrag agressie van anderen oproept;
  
• de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.
  

wat weet jij al van de wet Zorg en Dwang ?

Scholing wet zorg en dwang

Voor wie geldt dit ?

De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening. 

heb jij te maken met de wet Zorg en Dwang

ja

nee

Vrijheidsbeperking

De Wet zorg en dwang geldt vanaf 1 januari 2020. De bedoeling van de nieuwe Wet zorg en dwang is dat onvrijwillige zorg voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking zo veel mogelijk wordt voorkomen. Alleen als het niet anders kan, mag onvrijwillige zorg worden toegepast. Van zorgprofessionals wordt verwacht dat zij op de hoogte zijn van de nieuwe werkwijze volgens de Wet zorg en dwang.

Voor wie geldt de WZD

Een cliënt valt onder de wet zorg en dwang:

• Als er een verklaring is van een deskundig arts waaruit blijkt dat hij in verband met een psychogeriatrische aandoening of verstandelijke beperking is aangewezen op zorg en/of;
  
• Een persoon beschikt over een indicatie van het CIZ voor langdurige zorg met als grondslag een psychogeriatrische aandoening of verstandelijke beperking.
  

Stappenplan

Het stappenplan in de Wet zorg en dwang (Wzd) regelt de stappen die de zorgverantwoordelijke moet zetten bij de beoordeling of onvrijwillige zorg noodzakelijk is. 

In het stappenplan staat ook welke deskundigen de zorgverantwoordelijke daarbij moet betrekken.

stappenplan

Stappenplan 

Stappenplan Wet Zorg en Dwang, te vinden op: https://www.zorgvoorbeter.nl/zorgvoorbeter/media/documents/thema/vrijheidsbeperking/stappenplan-wet-zorg-en-dwang.pdf

 

De WZD onderscheidt de volgende 9 categorieën onvrijwillige zorg:

1. Medische handelingen en therapeutische maatregelen; 
2. Beperken van de bewegingsvrijheid;
3. Insluiten;
4. Uitoefenen van toezicht op betrokkene;
5. Onderzoek aan kleding of lichaam;
6. Onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen;
7. Controleren op de aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen;
8. Beperken van de vrijheid om het eigen leven in te richten;
9. Beperken van het recht op het ontvangen van bezoek. 

Het toedienen van gedragsmedicatie buiten de richtlijn.

Bij verlenen van onvrijwillige zorg wordt  stappenplan in gezet ter beoordeling noodzaak.

Rood = Het stappenplan altijd van toepassing bij wilsonbekwame cliënten; ook als de vertegenwoordiger

instemt met deze zorg en de cliënt zich daartegen niet verzet.

Stel je voor dat ...

• je dagelijks je telefoon moet inleveren als je naar je slaapkamer gaat;
• je elke ochtend om 08.00 uur moet opstaan (ook in het weekend en in vakanties);
• elke dag om 21.00 uur de lichten uit moeten;
• je niet zelf hebt kunnen kiezen welk broodbeleg op tafel staat;
• je met mensen woont die je niet aardig vindt;
• er kleding voor je is klaargelegd voor de volgende dag;
• er voor je bepaald wordt of je onder de douche kan of niet;
• je de dag na een feestje een urinetest moet doen ter controle op middelengebruik.

kan je voorbeelden noemen bij de 9 categorieën ?

Bewegingsvrijheid

Wet Zorg en Dwang zegt: elke vorm ten nadele van de bewegingsvrijheid van de cliënt, is dwang.

wat is volgens jou beperken van de bewegingsvrijheid

hoe registreer jij op je werk als je te maken hebt gehad met de WzD ?

Wanneer treedt de Wet zorg en dwang (Wzd) in werking?

1. 1 januari 2020
2. 1 juli 2021
3. 1 juli 2020
4. 1 januari 2021

Meneer de Graaf woont thuis en heeft een licht verstandelijke beperking, Zijn huisarts heeft medicatie voorgeschreven. Deze wil hij niet innemen. Nu is de vraag of de thuiszorg de medicatie wil geven. Wat is de juiste reactie van de thuiszorg ?

1. De wet zorg en dwang geldt thuis niet dus kunnen ze met zachte dwang toedienen
2. De thuiszorg geeft ongemerkt de medicatie
3. De thuiszorg gaat in overleg of onvrijwillige zorg noodzakelijk en mogelijk is,
4. De thuiszorg laat het toedienen over aan de arts

Wanneer mag je volgens de Wet zorg en dwang onvrijwillige zorg toepassen?

1. Als er 'ernstig nadeel' dreigt
2. Als de cliënt een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) heeft of een verstandelijke beperking
3. Als er geen andere oplossing is om 'ernstig nadeel' te bestrijden
4. Alle drie zijn een voorwaarde

Wanneer is iemand volgens de wet zorg en dwang wilsonbekwaam ter zake ? Als zij of hij ....

1. De informatie over zijn zorg niet kan begrijpen
2. geen besluiten kan nemen
3. onvrijwillig is opgenomen
4. niet begrijpt wat de gevolgen van het besluit zijn

In de wet zorg en dwang wordt gesproken over de zorgverantwoordelijke; wie kan dat zijn binnen de organisatie bij de wet zorg en dwang

1. altijd een arts
2. minimaal niveau 3
3. diegene die verantwoordelijk is voor het zorgplan

Hoe vaak moet volgens de Wet zorg en dwang een nieuwe maatregel geëvalueerd worden (niet toegepast in noodsituatie)?

1. Minimaal elke 4 weken
2. Minimaal elk half jaar
3. In eerste instantie 3 maanden en daarna 6 maanden
4. Minimaal elk jaar