Examentraining 4K 2025

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Examen Bio 

Hoofdstukken: 1, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10

Organismen uit 4 Rijken              Ademen en eten

Organismen leven samen                                Bloed

Waarnemen en reageren           

Bescherming tegen ziekten          Voortplanting

Leesvaardigheid

• Lees de vraag.
• Lees de tekst goed door. 
• Lees nogmaals de tekst en vraag
  
• Wat willen ze van me weten????
  

Rekenvaardigheden

Bij het berekenen moet je de vraag goed lezen. Neem de moeite, want het is zonde om de punten te laten liggen. Zet de berekening erbij.

Voor de bloem op de foto is insectenbestuiving belangrijk.

Waaraan kun je dat zien?

Kenmerken van insectenbloemen en windbloemen

Zet de stappen van de levensloop van een plant in de juiste volgorde

Zaad

Volwassenplant

Ontkieming

Bloei

Kiemplant

Levenscyclus

Levenscyclus plant

-Zaad

-Kiemplant

-Volwassen plant

-Bloem

-Vrucht

Een menstruatiecyclus duurt.....

1. 21 dagen
2. 3 tot 5 dagen
3. 28 dagen
4. 7 dagen

Dag 14:

Ovulatie

In de tekening is een deel van het oog met de letter Q aangegeven.

Hoe heet deel Q?

Volgorde licht in het oog

• Hoornvlies
• Pupil
• Lens
• Glasachtig lichaam
• Gele vlek (netvlies)

Profvoetballers trainen veel. Tijdens het trainen verliezen ze veel energie. Deze energie vullen ze na de training aan door een drankje te drinken met daarin veel glucose. De glucose wordt na opname in het bloed naar de lever vervoerd.

Waar in het bloed bevindt de glucose zich vooral?

1. in de bloedplaatjes
2. in de rode bloedcellen
3. in de witte bloedcellen
4. in het bloedplasma

De samenstelling van bloed.

Het bloed bestaat uit plasma, witte bloedcellen, bloedplaatjes en rode bloedcellen.

Elk onderdeel heeft zijn eigen functies.

De rode bloedcel.

Vorm; rond met een deukje in het midden. Ze hebben geen celkern.

Functie: vervoeren van zuurstof

Bevat  ijzerhoudende stof: hemoglobine.

De witte bloedcel.

Vorm: heeft geen vaste vorm. Heeft wel een celkern.

Functie: maken ziekteverwekkers dood.

Etter/pus bestaan uit witte bloedcellen met dode ziekteverwekkers.

Bloedplaatjes.

Vorm: als propjes met armen. zijn restanten van uiteengevallen cellen.

Functie: zorgen voor de bloedstollen. 

Vormen een web bij een wondje. (het korstje)

Speciale cellen in de hersenen maken voortdurend nieuw hersenvocht aan. Andere cellen nemen het vocht op en geven het af aan het bloed.

Hersenvocht komt in een bloedvat terecht dat bloed uit het hoofd wegvoert.

Is dit bloedvat een ader of een slagader? En behoort het tot de grote of tot de kleine bloedsomloop?

1. Het is een ader van de grote bloedsomloop
2. Het is een ader van de kleine bloedsomloop
3. Het is een slagader van de grote bloedsomloop
4. Het is een slagader van de kleine bloedsomloop

Slagader

• Wijde vaten
  
• Dikke gespierde wanden
  
• Van hart naar organen
  
• Elastisch
  
• Alleen kleppen aan het begin van de aorta en de longslagader
  
• De slag van het hart is er in te voelen (pols)
  
• Meeste liggen dieper in het lichaam
  

Aders

• Dunner dan slagaders
  
• Dunne weinig gespierde wanden
  
• Van organen naar hart
  
• Bevat veel kleppen (om de 10 cm) om terugstromen                                   bloed te voorkomen
  
• Geen slagkracht van hart te voelen
  
• Holle aders voeren bloed terug naar hart
  

Plantaardige cellen hebben een kern.
Niet alle levende organismen hebben een kern in hun cellen.

Welke eencelligen hebben GEEN kern?

Celkenmerken

• Op basis van celkenmerken 

De Oostvaardersplassen worden gekenmerkt door:

- een hoge grondwaterstand
- een bodem van klei
- weinig begroeiing
- veel wind
Welk van deze kenmerken is biotisch?

1. een hoge grondwaterstand
2. een bodem van klei
3. weinig begroeiing
4. veel wind

Biotische & abiotische factoren

Levende factoren

Levenloze factoren

Je ziet een voedselketen uit de Noordzee.
In zee begint de voedselketen met plantaardig plankton.
Noem alle consumenten uit de voedselketen.

Voedselketen

Voedselketen

• Een voedselketen begint altijd met een plant/producent. 
• Pijlen gaan van links naar rechts!

In de afbeelding zie je een stukje huid.
De letter P geeft de laag aan met cellen die pigment maken.

Hoe heet deze laag van de opperhuid?

• Je moet de lagen van buiten naar binnen goed kennen.
• Ook wat waar zit!

Lagen van de huid

Zeeotters krijgen veel zout water binnen. De organen die overtollig zout uit het bloed verwijderen, zijn bij zeeotters goed ontwikkeld.

Geef de naam van een orgaan dat overtollig zout uit het bloed verwijdert, zodat het in de urine terechtkomt.

Het uitscheidingsstelsel

12-vingerigedarm, lever, galblaas, alvleesklier. 

Wat komt waar uit?

lever produceert gal --> opgeslagen in galblaas. vetten worden kleiner gemaakt --> Emulgeren. alvleesklier produceert alvleessap. 

De alvleesklier maakt alvleessap.

Waar in het verteringskanaal komt alvleessap voor het eerst in aanraking met de voedselbrij?

1. in de maag
2. in de lever
3. in de twaalfvingerige darm
4. in de dikke darm

Verteringstelsel

-  Speekselklier
-> koolhydraten

-  Maagsapklieren
- > eiwitten

- De lever  en zijn gal -> emulgeren vetten

- Alvleesklier -> eiwitten, vetten en koolhydraten

 - Darmsapklieren  -> eiwitten, vetten en koolhydraten

Wetenschappers hebben jonge kinderen met overgewicht onderzocht. Ze wilden weten of kinderen met overgewicht meer kans hebben om later het metabool syndroom te krijgen. In een verslag van hun onderzoek staat: "Als jonge kinderen overgewicht hebben, dan hebben ze een vergrote kans op het metabool syndroom."

Bij welk deel van hun verslag past deze zin?

1. Bij hun onderzoeksvraag
2. bij hun resultaten
3. bij hun verwachtingen
4. bij hun werkwijze

Het maken van een onderzoeksplan/werkplan

1. Vraagstelling/onderzoeksvraag
2. Hypothese (wat denk je?)
3. Werkwijze (Wat ga je doen?)
4. Benodigdheden (Wat heb je nodig?)
5. Resultaten (Wat zie je, verwerkt in tabellen of grafieken)     Let op! Dit is nog geen antwoord op je vraag!
6. Conclusie (Antwoord op je onderzoeksvraag)

Fotosynthese

                   +                      -->                       +

Verbranding

                   +                      -->                       +

______________________________________________________

Bij fotosynthese is dit nodig:

Bij verbranding ontstaat dit:

Koolstofdioxide

Koolstofdioxide

Zuurstof

Zuurstof

Water

Water

Glucose

Glucose

licht

energie

energie

licht

Fotosynthese

Verbranding

De plant waterpest is net als veel andere planten opgebouwd uit cellen, organen en weefsels. Deze delen verschillen in grootte en bouw.

Wat is de juiste volgorde als je deze delen van een plant rangschikt van klein naar groot?

1. cel - orgaan - weefsel
2. cel - weefsel - orgaan
3. orgaan - cel - weefsel
4. orgaan - weefsel - cel

Opbouw van groot naar klein

Je ziet verschillende orgaanstelsels.
Enkele orgaanstelsels zijn: bloedvatenstelsel, verteringsstelsel, voortplantingsstelsel en zintuigstelsel.

Noteer een ander orgaanstelsel waarvan een deel in de afbeelding is weergegeven.

Orgaanstelsels

Bewustwording

Bewustwording vindt plaats in grote hersenen. Pas als de impulsen daar aankomen, ben je je bewust dat de bonbons voor je neus staan.

Typen zenuwcellen

Er wordt onderscheid gemaakt tussen 3 typen zenuwcellen:

1. Gevoelszenuwcellen
2. Schakelcellen 
3. Bewegingszenuwcellen

uitloper

uitloper

Succes!