Les 3 - H4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Welkom!

Als de timer is afgelopen heb je...

• Tas op de grond
• Leer- en opdrachtenboek op tafel
• Telefoon in je tas of telefoontas

Leg je telefoon weg (diep in je tas / telefoontas)

https://classroom.google.com/c/MzkxOTY1NjUzNTEy

Studiewijzer

Periode 2 =

H4, H5, H6. Let op: vanaf H5 gaan jullie 'lesgeven' (expert-opdracht)

https://classroom.google.com/u/0/h

Morgen uitleg leerling-expert

Denk alvast na met wie je dit wil gaan doen.

Groepjes van drie maken!

Startopdracht: herhalen 4 vwo

• Wat?  Maken stencil startopdracht
• Klaar? H4.1 

Bespreken startopdracht

Centrale vragen vandaag: §4.2

• Wat verstaan we onder tijd-ruimtecompressie? En wat zijn de (ruimtelijke) gevolgen hiervan?
• Welke invloed heeft de ontwikkeling van de transport- en informatietechnologie op de relatieve afstand?

Centrale vragen vandaag: §4.2 - §4.3

• Welke factoren zijn van invloed op tijd-ruimtecompressie?

• Wat is het verband tussen globalisering en tijd-ruimtecompressie?

• Aan welke basisvoorwaarden moet voldaan worden voordat er uitwisseling plaatsvindt van goederen tussen gebieden (interactietheorie)?  

• Wat zijn de belangrijkste oorzaken en gevolgen van economische globalisering?

Theorie §4.3 & §4.4

Krimpende wereld & Aspecten van globalisering

Wat?

Hoe?

Global Village

Globalisering = toenemende vervlechting tussen gebieden

Leidt tot:

• Relatieve afstand en relatieve ligging veranderen. 
  
• Geografische mobiliteit neemt toe
  

Wat is de oorzaak van deze tijd-ruimtecompressie?

Ontwikkeling transporttechnologie

1. steeds sneller en goedkoper
2. verbeterde infrastructuur
3. Grenzen opener

-> transportnetwerken tussen ontwikkelde landen

Maar....

Interactietheorie

... er moet wel voldaan worden aan de interactietheorie van Ullman, voordat een verplaatsing op gang komt.

Welke drie voorwaarden?

Interactietheorie

1. Complementariteit
2. Transporteerbaarheid
3. Geen tussenliggende mogelijkheden

Ontwikkeling informatietechnologie

Richting en intensiteit:

• Economisch: triade
• Sociaal-geografisch: principe van afstandsverval
• Cultureel: hoe meer verschil, hoe minder contact

Gevolg: groter verschil fast en slow world

Gevolg:

Goederen in beweging

Interactie tussen gebieden komt op gang onder drie voorwaarden:

1. Complementariteit
2. Transporteerbaarheid
3. Geen tussenliggende mogelijkheden

Herhaling domein wereld

stof 5v (par. 6, 7 en 8)

4.4 Aspecten van globalisering

Globalisering

het proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en samenlevingen op aarde toeneemt. 

• sterke verbetering transport- en communicatietechnologie
• Wegvallen van handelsbelemmeringen
• Snelle groei MNO's

Vier dimensies:

• ecnomische
• politiek
• sociaal 
• cultureel

Voorbeelden?

Economische globalisering

Vorming van een wereldmarkt.

Wereldhandelsorganisatie

Macht van mno's

Economisch: opdelen productieketen

opdelen productieketen

Economisch: gevolgen

• Economische verwevenheid
• Nieuwe internationale arbeidsverdeling
• Beslissingen mno's verreikend
• snelle groei wereldhandel
• traditionele wereldsysteem wordt opgeschud
• Eenwording en verbrokkeling: toename ongelijkheid

nos.nl

Culturele globalisering

Vorming van een 'wereldcultuur' met verwestersing en het ontstaan van mengculturen

Cultureel

Cultureel

Versnelde diffusie

Gevolg:

1. Homogenisering: verwestersing, engels als Lingua Franca
2. Heterogenisering: transnationale cultuur, verwevenheid

-> tegenbeweging: burgerschap, fundamentalisme

Politieke globalisering

Globalisten vs. Andersglobalisten

Globalisten: vrije markt, grote rol WTO en Wereldbank, MNO's leveren welvaart voor iedereen, milieu minder belangrijk.

Andersglobalisten: globalisering op een andere manier, zodat iedereen kan profiteren. Overheid moet kleine ondernemingen en armen beschermen, WTO en IMF minder grote rol, milieu beschermen.

Conclusie

Naast eenwording, ook verbrokkeling. Door uitsluiting en bewegingen die zich afzetten tegen het huidige proces van globalisering. 

Naar wat voor mondiale economie gaan wij naartoe?

www.vpro.nl

Aan de slag!

1. Maak  Opdrachten 4.3 & 4.4 in je werkboek

2. Klaar? Dat lukt je niet binnen de gegeven tijd...

Reflectie