7.4 De vorming van het Nederlandse landschap

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1,2

      Welkom! 

Pak je laptop en je boek

1. Telefoons weg in de krat 
2. Zitten volgens plattegrond
3. Start lesson-up op 

       Paragraaf 7.4

0 -    5   Log in op lessonup

5 -   20   Terugblik en uitleg 

20 - 50  Werken

50 - 55  Afsluiting

Aan het eind van de les weet je 

Weet je hoe verschillende landschappen zijn ontstaan

      Aan het eind van de les

• Uitleggen wat stuwwallen zijn en hoe deze ontstaan.

• Uitleggen wat N.A.P. is en welk deel van Nederland onder de zeespiegel ligt.

• Benoemen hoe duinen ontstaan.

• Het verschil benoemen tussen terpen en dijken.

• Uitleggen wat een polder is.

Terugblik: Nederland is laagvlakte 

Laagvlakte

Rivier stroomt hier snel 

Stenen botsen tegen elkaar en worden kleiner

Zand en klei zakken naar de bodem

Rivier stroomt hier langzaam

Ontstaan bergen

In Nederland hebben we geen bergen

1. Juist
2. Onjuist

Hoe komen we dan toch aan hoogteverschillen in heuvels?

Samen lezen: een dik pak ijs blz. 113

De ijstijd 

• 200.00 jaar geleden wordt het kouder
• Noord Europa is bedenkt onder een laag ijs
• Ook de helft van Nederland

Wat zijn stuwwallen?

1. heuvels door landijs opgestuwd
2. landijstong
3. heuvels door water opgestuwd
4. kringen onder je ogen

IJstong

Smeltwaterdal

Stuwwal

Op welke foto zie je een stuwwal?

1. 
2. 
3. 

Na de ijstijd 

• het wordt warmer en het ijs smolt 
• Zwerfkeien uit Scandinavië blijven liggen
• Nederland kwam onder water te liggen

• Nederland ligt voor de helft onder water
• NAP = Normaal Amsterdams Peil
• Land hoger dan 1 m boven NAP noem je hoog-Nederland 

Nederland en NAP 

NAP staat voor:

1. Nieuw Amersfoorts Peil
2. Normaal Amsterdams Peil
3. Nieuw Amsterdams Peil
4. Nederlands Algemeen Peil

Hoog-Nederland

Laag-Nederland

15 meter boven de NAP

5 meter onder de NAP

      Aan het werk

Op laptop of in het boek

1. Maken 7.4 (blz. 112 t/m 117)
2. Maken verdiepen (blz. 118)
3. Topo (blz. 122) je kunt maps 

gebruiken of een atlas 

Duinen = 

Na elke overstroming blijft er klei achter waar zand op waait. Hier groeit gras op

Veen = 

Meren en plassen stapelen zich dode plantenresten

Terpen = 

woonheuvels om droog te blijven

Dijken = 

verhoging om droog te blijven 

Polder

Rivier

Kanaal

Veengrond

Stuwwal

Duin

Dijk

Door mensen gemaakt

Door de natuur gemaakt

Een polder

Een stukje van een dijk

Een terpdorp

1 Na de ijstijd veranderde het lage westen van Nederland in ___________________.

 

2 Doordat op hoopjes zand gras groeide, ontstonden ___________________ langs de kust.

3 Dode plantenresten op de bodem van plassen, vormden ___________________.

4 Om minder last van overstromingen te hebben, gingen mensen op ___________________ wonen.

5 Ook legden ze ___________________ aan die het water moesten tegenhouden.

 

Sleep de woorden naar de juiste plek

moerassen

duinen

veen

terpen

dijken

Duinen

Terp

Zwerfkeien

Stuwwallen

Polder = 

Omdijkt gebied dat door mensen gemaakt is en water is weggevoerd

Juist

Onjuist

Rivierdijken zijn een voorbeeld van een natuurlandschap

Duinen zijn een voorbeeld van cultuurlandschap

Stuwwallen zijn een voorbeeld van een natuurlandschap

Een polder is een voorbeeld van een natuurlandschap

      Aan het werk

Op laptop of in het boek

1. Maken 7.4 (blz. 112 t/m 117)
2. Maken verdiepen (blz. 118)
3. Topo (blz. 122) je kunt maps 

gebruiken of een atlas