Thema 2 BS4: Bevruchting en zwangerschap MAX

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

BS 4: Bevruchting en Zwangerschap

Blz. 98 lesboek

Aanmelden op LessonUp

Herhaling menstruatiecyclus

Wat weet je nog?

Een menstruatiecyclus duurt.....

1. 21 dagen
2. 3 tot 5 dagen
3. 28 dagen
4. 7 dagen

Wat gebeurt er op dag 14 van de menstruatiecyclus?

1. Je bent vruchtbaar
2. Je bent ongesteld
3. Je hebt de eisprong
4. Er gebeurt niks bijzonders op dag 14

In de menstruatiecyclus is dag 1

1. De eisprong
2. Begin van de menstruatie
3. Eind van de menstruatie

In afbeelding 12 is de lengte van de menstruatiecyclus van vijf vrouwen
weergegeven.
De lengte van de menstruatiecyclus
verandert het meest op:

1. 16 jarige leeftijd
2. 32 jarige leeftijd

Wat bepaalt het begin van de menstruatiecyclus?

1. Bloedverlies uit vagina
2. De eisprong.
3. Dikker worden baarmoederslijmvlies
4. Er is geen beginpunt.

Op de kalender in afbeelding 16 heeft Sarah aangegeven wanneer ze ongesteld was. Ze menstrueert erg regelmatig. Haar cyclus duurt precies vier weken.

Hoeveel dagen was Sarah ongesteld?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Op de kalender in afbeelding 16 heeft Sarah aangegeven wanneer ze ongesteld was. Ze menstrueert erg regelmatig. Haar cyclus duurt precies vier weken.

Op welke dag zal de ovulatie naar verwachting plaatsvinden?

1. 15 januari
2. 29 januari
3. 30 januari
4. 12 januari

Op de kalender in afbeelding 16 heeft Sarah aangegeven wanneer ze ongesteld was. Ze menstrueert erg regelmatig. Haar cyclus duurt precies vier weken.

Op welke dag zal de volgende menstruatie naar verwachting plaatsvinden?

1. 15 januari
2. 29 januari
3. 11 januari
4. 12 januari

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van  een vrouw plaatsvinden net voor en na de bevruchting.
• Je kunt de verschillen in de functie van zaadcellen en eicellen noemen.
• Je kunt de embryonale ontwikkeling beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe eeneiige en twee-eiige tweelingen ontstaan.

Bij geslachtsgemeenschap komen de zaadcellen eerst in de _______ en gaan via de __________ naar de eileiders. In een _________ kan een eicel worden bevrucht door een ___________ . Bij bevruchting ____________ de kern van een zaadcel met de _______________ van een _________ . Er ontstaat dan een _____________ eicel. Als de eicel niet wordt bevrucht, gaat hij binnen een dag dood.

 

.

eicel

Vagina

Baarmoeder

eileider

Zaadcel

Versmelt

Kern

Bevruchte

Bevruchting

Als sperma in de vagina komt, bewegen de zaadcellen zich met behulp van de zweepstaart naar de eicel (in de eileider).

Eicellen zijn groot, doordat ze veel reservevoedsel bevatten.

Zaadcellen zijn klein en bevatten geen voedingsstoffen. Zij halen hun energie uit de voedingsstoffen in het vocht van de zaadblaasjes. 

Zaadcel vs Eicel

Zaadcellen kunnen ongeveer 

3 dagen in leven blijven.

Voor bevruchting moet er in de eileider ook een eicel aanwezig zijn. 

Een eicel blijft na de ovulatie ongeveer 12 tot 24 uur in leven.

Het moment van bevruchting.

Als een zaadcel in de eileider een eicel tegenkomt, dringt 

de kop van de zaadcel de eicel binnen.

Als 1 zaadcel binnen is, wordt het celmembraan van de eicel meteen ondoordringbaar voor de andere zaadcellen.

Als de kern van de zaadcel samensmelt met de kern van de eicel spreken we van Bevruchting!

Bevruchting

Als een eicel is bevrucht, blijft het gele lichaam in stand. 

(het gele lichaam sterft niet af).

Deze blijft hormonen maken om te zorgen dat het baarmoederslijmvlies dik blijft en er geen menstruatie optreedt. Ze wordt niet ongesteld en is "overtijd".

Eerste deling

Na de bevruchting deelt de bevruchte eicel zich een aantal keren. Er komen cellen bij, maar het klompje cellen wordt niet groter.

Dit klompje cellen wordt door de eileider naar de baarmoeder vervoerd. 

Dit proces duurt 5 tot 12 dagen.

Innesteling

Als het klompje cellen aangekomen is in de baarmoeder vindt de innesteling plaats. 

Het klompje cellen nestelt zich (zet zich vast) in het baarmoederslijmvlies.

De vrouw is dan zwanger.

Embryo

Na de innesteling groeit het klompje cellen door heel veel celdelingen (mitose) uit tot een embryo.

Zo noem je het nieuwe 

leven de eerste 8 weken 

na de bevruchting.

In het baarmoederslijmvlies zitten holten gevuld met bloed van de moeder. Hieruit kan het Embryo zuurstof en voedingsstoffen opnemen. 

Terwijl het embryo groeit ontstaat er een placenta (moederkoek) uit het weefsel van de moeder en het Embryo

Placenta

Placenta en navelstreng

Het bloed van de moeder en het bloed van 

het embryo stromen vlak langs elkaar, 

maar komen nooit met elkaar in aanraking.

Stoffen kunnen worden uitgewisseld. 

• Zuurstof en voedingsstofen van moeder 
    naar het embryo

• Afvalstoffen en CO2 van het embryo naar 
    de moeder

afvalstoffen

foetus

navelstreng

placenta

voedingstoffen

zuurstof

De navelstreng

De placenta is via de navelstreng verbonden met het embryo 

Navelstrengader : Hierin stroomt bloed van de placenta

naar het embryo. Rijk aan zuurstof en voedingsstoffen

Navelstrengslagaders : Hierin stroomt bloed van het
embryo naar de placenta. Rijk aan afvalstoffen en 

koolstofdioxide (CO2)

De stofwisseling vindt plaats in de placenta.

Welke (slag)ader vervoert wat in de navelstreng?

1

2

A gaat richting placenta

B is richting embryo/foetus

zuurstof

voedingsstoffen

afvalstoffen

Vruchtvliezen en vruchtwater.

Vanaf de derde maand noem je het embryo een foetus (spreek uit: feutus). Bij een Foetus zijn alle belangrijke organen al gevormd. 

Om de foetus heen liggen 2  vruchtvliezen. Ze bestaan uit weefsel van het embryo) 

De vruchtvliezen zijn gevuld met vruchtwater. 

De foetus kan hierin gemakkelijk bewegen.

Het vruchtwater beschermt de foetus tegen stoten, uitdroging en verandering van de temperatuur.

SLEEP DE BESCHRIJVINGEN NAAR HET JUISTE BEGRIP

Placenta

Vruchtwater

Baarmoeder-
slijmvlies

Navelstreng

Bevat bloed van het moeder en bloed van het embryo

Beschermt het embryo tegen o.a. schokken en uitdroging

Hierdoor stroomt alleen bloed van het embryo (niet van de moeder)

Dit zorgt in de eerste weken van de zwangerschap voor zuurstof en voedingsstoffen

Embryo en foetus

Tweelingen

Twee-eiige tweeling: Ontstaan uit 2 bevruchte eicellen. Er ontstaan 2 klompjes cellen die beide innestelen.

Eeneiige tweeling: Ontstaat uit 

1 bevruchte eicel. Tijdens de eerste 

delingen raken de cellen los van elkaar. 

Er ontstaan dan 2 losse klompjes cellen. 

Beide klompjes nestelen zich in.

Een feitje....

vragen

VRAGEN? 

Aan de slag:

2.4. Bevruchting en Zwangerschap
Lees blz. 98 t/m 103

Maak opdracht 1 t/m 8 in BVJMAX

Zelf aan de slag

Maken Bs 4:  1, 3,6,7,8

eerder klaar:

ga naar "oefenen" op biologiepagina.nl