§3.2 Temperatuurverschillen op aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

3.2 Temperatuurverschillen op aarde

Planning

- Leerdoelen §3.2

- Uitleg §2 Temperatuurverschillen op aarde

- Video

- Opdrachten maken

Leerdoelen

- Je weet dat de aarde dankzij de atmosfeer en leefbaar klimaat heeft.

- Je begrijpt welke invloed de stand van de zon en de geografische breedte op de temperatuur hebben. 

- Je kunt de gemiddelde dagtemperatuur berekenen.

Wat hoort bij weer en wat bij klimaat? Sleep het naar de juiste plek. 

Klimaat

Weer

Gemeten over 30 jaar

kan elk moment veranderen

een groot gebied

een klein gebied

Deken over de aarde

De atmosfeer (luchtlaag om ons heen) zorgt ervoor dat we op aarde kunnen leven.

- Zonnestralen worden

opgenomen door het aardopper-

vlak. Het aardoppervlak geeft

warmte af aan de lucht erboven.

Atmosfeer

Hoe hoger, hoe kouder

Boomgrens

Hoe hoger je komt in de lucht, hoe kouder het wordt.

Gemiddeld daalt de temperatuur 6 graden per 1000 meter. 

Als je bijvoorbeeld aan het skiën bent, bereik je naar mate je hoger op de berg komt een grens waar geen bomen meer te zien zijn. Dit heet de boomgrens. Na deze grens is het te koud voor bomen om te groeien.

De stand van de zon

De zon is in de middag het krachtigst. Dit komt omdat de zon dan loodrecht aan de hemel staat, met als gevolg dat ze een klein stuk oppervlak moeten opwarmen.

In de ochtend staat de zon lager (er ontstaan lange schaduwen, zie afbeelding), hierdoor moeten de zonnestralen een groter oppervlak opwarmen dan in de middag. In de avond is de zon weg, waardoor er geen zonnestralen meer op aarde komen. De aarde zal dan de warmte, die het overdag ontvangen heeft, uitstralen naar het heelal waardoor het aardoppervlak afkoelt.

Maximum- en minimumtemperatuur

Klimaat = het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar.

Elke dag wordt er een maximum- en minimumtemperatuur per dag gegeven.

Van de evenaar tot de pool

Evenaar

Zonnestralen verliezen minder energie, en hoeven maar een klein stuk oppervlak te verwarmen. Hierdoor is het hier altijd warm. De invalshoek van de zon is hier groter, omdat de zonnestraal een klein stuk aardoppervlak hoeft op te opwarmen.

Noordpool

De zonnestralen verliezen meer energie, omdat die door een langer stuk in de dampkring heen moeten (atmosfeer). Daarnaast moet diezelfde zonnestraal met minder energie een groter stuk land opwarmen. Met als gevolg dat het hier kouder is dan op de evenaar.

De invalshoek van de zon is hier kleiner, omdat ze een groter stuk aardoppervlak moeten opwarmen.

De regel geldt: hoe verder van de evenaar, hoe kouder het wordt.

0

Waarom ligt er in Zwitserland vaker sneeuw dan in Nederland?

Waarom ligt er in Finland vaker sneeuw dan in Nederland?

Waarom ligt er in Polen vaker sneeuw dan in Nederland?

Welke temperatuurfactor speelt een rol?

Hoogteligging

Breedteligging

Afstand tot zee

Leg uit waarom het in Nederland minder warm is dan bij de evenaar

Lage breedte

Hoge breedte

Onderaan de berg is het 22 graden, de berg is 2830m hoog. Wat is de temperatuur op de berg?

Opdracht

Maak de opdrachten van §2 in je werkboek.