3.5 Het parlement controleert

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

In de kring 

• Op de goede plek
• Met tekstboek + werkboek + aantekeningenschrift 

Wat gaan we deze week doen?

Actualiteit

Lezen

Opdrachten maken

Aantekeningen

Lezen

3.5

Kennen

• Tweede Kamer
• Eerste Kamer
• Wetsvoorstellen (goedkeuren/laatste check)
• Stemrecht - recht van amendement - recht van initiatief
• Vragenrecht - motierecht - motie van wantrouwen - recht van interpellatie - enquêterecht
• Coalitie - oppositie 

Kunnen

• Je kunt het verschil benoemen tussen de Eerste en Tweede Kamer en welke taken het parlement heeft. '
• 
  
• Je kunt de stappen weergeven van hoe een wet tot stand komt
  
  
• Je kunt de rechten en plichten benoemen van de wetgevende en controlerende taak van Kamerleden. 
  
  
• Je kunt het verschil tussen de coalitie en oppositie uitleggen

Aantekeningen

3.5 Het parlement controleert

Eerste en Tweede Kamer

Het parlement bestaat uit de Eerste en Tweede Kamer. 
Kamerleden noemen we volksvertegenwoordigers. 
Eerste Kamer: 75 leden. 
Tweede Kamer 150 leden. 

Taken parlement:
- (Mede)wetgeving & Controleren van het kabinet. 

Hoe komt een wet tot stand?

1. Er is een maatschappelijk probleem
2. Een minister of Tweede Kamerlid maakt een wetsvoorstel
3. Tweede Kamer debatteert over het wetsvoorstel
4. Tweede Kamerleden dienen amendementen in
5. Tweede kamer stemt over de amendementen en het definitieve wetsvoorstel
6. Eerste Kamer stemt over wetsvoorstel - geen aanpassingen meer. 
7. Koning + verantwoordelijke minister ondertekenen wetsvoorstel
8. De wet wordt gepubliceerd - wet automatisch van kracht.  

Coalitie & oppositie

Coalitie: partijen die samen de regering vormen. Meeste zetels in de Tweede Kamer (76 of meer). Stemmen altijd voor de plannen van hun eigen ministers.

Oppositie: andere partijen in de Tweede Kamer, buiten de coalitie. Zij stemmen vaak tegen nieuwe plannen van de ministers. 

Wetgeving (TL)

Tweede Kamerleden hebben de volgende rechten voor hun wetgevende taak:

- Stemrecht: goed- en/of afkeuren wetsvoorstellen

- Recht van amendement: delen van wetsvoorstellen veranderen

- Recht van initiatief: zelf wetsvoorstellen maken en voorleggen aan de Kamer

Controleren (TL)

Voor de controlerende taak hebben Kamerleden de volgende rechten:
- Vragenrecht: vragen stellen aan staatssecretarissen + ministers -->  kabinet moet beantwoorden

- Motierecht: uitspraak waarin Kamer haar mening over iets geeft of een minister vraagt iets te doen
Motie van wantrouwen: aftreden minister na fout/leugen.

- Recht van interpellatie: ter verantwoording roepen minister door een Kamerlid --> uitleg geven over beleid

Enquêterecht: uitvoeren van een groot onderzoek als de gedachte is dat het kabinet grote fouten heeft gemaakt. 

Kennen

• Tweede Kamer
• Eerste Kamer
• Wetsvoorstellen (goedkeuren/laatste check)
• Stemrecht - recht van amendement - recht van initiatief
• Vragenrecht - motierecht - motie van wantrouwen - recht van interpellatie - enquêterecht
• Coalitie - oppositie 

Kunnen

• Je kunt het verschil benoemen tussen de Eerste en Tweede Kamer en welke taken het parlement heeft. '
• 
  
• Je kunt de stappen weergeven van hoe een wet tot stand komt
  
  
• Je kunt de rechten en plichten benoemen van de wetgevende en controlerende taak van Kamerleden. 
  
  
• Je kunt het verschil tussen de coalitie en oppositie uitleggen

Opdrachten

3.5 opdrachten: 1 t/m 6, 10, 11, 13 t/m 17