Les 1, deel 2/3: Angst voor het donker

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 6

Les 1: Angst voor het donker

DEEL 2

 

           weet je meer over het nieuws;

           weet je meer over angst voor het donker bij kinderen en wat

           ouders eraan kunnen doen;

     

           kun je de tekst samenvatten met behulp van een mindmap;

          

           kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

het nieuws

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 

Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?

Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.

Het is niet te kort, maar ook niet te lang.

Je kunt er veel vragen over stellen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Je kunt er je mening over geven.

Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.

Je kunt er verder over doordenken en praten.

Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

    

Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.

Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.

Trouw

NOS.nl

AD

NU.nl

het nieuws

de tekst

terugblikken

Op welke website heb jij een artikel gelezen?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat is de titel van jouw artikel?

het nieuws

de tekst

terugblikken

           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.

Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.

In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

Samenvatten?

Denk aan:

• Over wie (of wat) gaat het?
• Wat is er aan de hand?
• Waar was dat?
• Wanneer was dat?
• Waarom was dat?
• Hoe is het gebeurd?
• Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?
  

het nieuws

de tekst

terugblikken

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tekst

Hoe wordt onze dochter minder bang in het donker?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?

Lees de hele zin.

Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.

Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.

Ken je het woord in
een andere vorm wel?

Vraag het aan iemand.

Wie weet kent diegene het woord!

Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.

Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Eerst even scannen!

Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.

In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.

bron

Bron: Trouw (4/3/2020)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.

scannend lezen

Scannen, hoe doe je dat?

• Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
• Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
• Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
• Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat ga je in deze tekst lezen over 'angst voor het donker', denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de titel en de inleiding

Hoe wordt onze dochter minder bang in het donker?

Bijna elk kind heeft wel een fase dat hij of zij bang is in het donker. Angst dat mama weggaat, bang dat er boeven komen of dat er monsters onder het bed zitten. “Onze dochter van zes jaar is niet een beetje, maar ontzettend bang in het donker. Haar fantasie slaat helemaal op hol. Ze ziet haar knuffels bewegen en zelfs als ik bij haar ga liggen, ziet ze soms enge dingen aan mijn gezicht”, vertelt haar moeder. Probeer dan maar eens te gaan slapen! Inmiddels is ze zo angstig dat ze ook overdag nauwelijks naar haar slaapkamer durft.” Moeder vraagt zich af wat ze kan doen om de angsten weg te nemen. “Met de lamp aan blijft ze lang wakker. Meestal blijf ik onderaan de trap zitten om haar een veilig gevoel te geven. Als ik dat niet doe, komt ze zeker uit bed. Maar wat kunnen we nog meer doen?”

Klik hier voor de betekenis van deze woorden.

de fase

Betekenis: de periode in je leven

het nieuws

de tekst

terugblikken

Waaraan merkt de moeder dat het meisje bang is in het donker?

Klik hier en luister mee!

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wanneer haar dochter naar bed moet, merkt de moeder dat haar dochter bang is in het donker, want:
- het meisje is bang dat haar moeder weggaat
- het meisje denkt dat er boeven komen
- het meisje ziet haar knuffels bewegen
- het meisje denkt dat er monsters onder haar bed zitten
- het meisje ziet enge dingen in het gezicht van haar moeder
En het meisje durft overdag ook bijna niet naar haar slaapkamer.

Ben jij wel eens bang in het donker?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de eerste alinea

De grens tussen echt en niet echt is erg dun 

“Het is vervelend om te zien dat je kind erg bang is, maar het zijn geen extreme gedachten”, zegt Anne-Minke Mulder, orthopedagoog bij Psychowijs, geruststellend. “Kinderen van deze leeftijd zien monsters en posters bewegen en geloven dat dat echt zo is. De grens tussen echt en niet echt is voor kinderen van deze leeftijd erg dun. Het magisch denken hoort bij hun ontwikkeling.” Bang zijn in het donker ontstaat vaak rond de leeftijd van drie jaar en kan jaren blijven voortbestaan. “Vaak verdwijnt het als kinderen rond de tien jaar zijn, omdat ze dan beter weten wat het verschil tussen fantasie en werkelijkheid is”, weet slaapcoach Merel Obermeijer van Opvoedings- ondersteuning Utrecht. Zij raadt aan om de angst zo nuchter mogelijk te benaderen. “Ga niet analyseren waar je kind bang voor is, doorvragen op wat ze precies ziet en of dat nu wel of niet klopt. Dat alles zorgt er namelijk voor dat er een focus op de angst blijft. Als ze naar bed gaat, is het niet meer het juiste moment om erover te praten. Als je dat al wilt doen, kun je dat beter overdag doen. Constateer en accepteer dat de angst er is, zonder die weg te willen halen.” 

analyseren

Betekenis: (iets) nauwkeurig onderzoeken en erover nadenken

nuchter

Betekenis: kalm en verstandig

extreem

Betekenis: veel meer dan gewoon

het nieuws

de tekst

terugblikken

de focus

Betekenis: de aandacht

constateren

Betekenis: zien of merken dat het zo is

accepteren

Betekenis: aannemen dat het zo is

Klik hier en luister mee!

Wat wordt in deze alinea bedoeld met 'magisch denken'?

het nieuws

de tekst

terugblikken

1. toverspreuken bedenken
2. niet goed nadenken
3. een jong kind snapt de dingen die om hem heen gebeuren nog niet altijd zo goed en fantaseert daarom zijn eigen 'waarheid' om het te kunnen begrijpen
4. zelf een sprookje verzinnen

Hoe zou je ervoor kunnen zorgen dat de focus NIET op de angst ligt?

Tip!

Maak je deze opdracht zelfstandig en weet je het even niet meer precies? Dan kun je altijd een paar dia's terug om de alinea of de hele tekst nog een keer te bekijken.

het nieuws

de tekst

terugblikken

de tweede alinea

Misschien zijn het wel lieve monsters 

Volgens Mulder hoeven ouders de monsters en enge beelden ook helemaal niet te verjagen. “Ze zijn echt voor je kind en dat hoef je niet te ontkennen. Wel kun je ervoor zorgen dat je kind er een positiever gevoel bij krijgt. Misschien zijn het wel lieve monsters die haar beschermen als ze gaat slapen. Je gaat deels mee in de fantasiewereld van je kind en maakt de gedachten en beelden minder bedreigend.” Ouders moeten niet meegaan in het vermijden van haar kamer overdag. “Help haar om naar haar kamer te blijven gaan en zorg dat ze daar een positief gevoel bij krijgt”, zegt Mulder. Het kan zijn dat dit meisje extra last heeft van haar gedachten en fantasie omdat ze veel nadenkt. “Misschien is ze te onrustig om lekker te kunnen gaan slapen. Overdag kun je met haar bespreken of ze ergens mee zit”, oppert Obermeijer.   

ontkennen

Betekenis: zeggen dat eht niet zo is

bedreigend

Betekenis: gevaarlijk, eng

meegaan in

Betekenis: goedkeuren

het nieuws

de tekst

terugblikken

Lees de tweede alinea nog eens goed. Hoe zou de moeder kunnen zorgen

dat het meisje een positiever gevoel bij haar slaapkamer krijgt, denk je?

het nieuws

de tekst

terugblikken

de laatste alinea

Nog meer tips

Wat in de avond kan helpen, is een vast bedritueel hanteren. Mulder adviseert kinderen om hun gedachten in een denkbeeldig doosje te stoppen. Obermeijer heeft nog meer tips: “Tel rustig tot zeven en weer terug, leg een knuffel op je buik en volg hoe die knuffel beweegt op je buik. Doe eventueel een nachtlampje aan, maar geen wit of blauw licht. En wat deze moeder goed doet, is op de trap gaan zitten. Je moet het elastiek bij een angstig kind niet te ver willen oprekken.” 

het ritueel

Betekenis: het vaste patroon in dingen die je doet

het nieuws

de tekst

terugblikken

Heb jij zelf een vast bedritueel? 

Leg uit waarom wel  (en hoe ziet dat er dan uit?) of niet.

de ziektekiem

Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt

het nieuws

de tekst

terugblikken

Wat denk je dat er met de laatste zin van deze alinea bedoeld wordt:

'je moet het elastiek bij een angstig kind niet te ver willen oprekken.'?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Voor wie denk je dat deze tekst bedoeld is?

het nieuws

de tekst

terugblikken

voor kinderen die bang zijn in het donker

voor ouders van kinderen die bang zijn in het donker

voor juffen en meesters van kinderen die bang zijn in het donker

een ander antwoord

Licht je antwoord toe.

de ziektekiem

Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt

het nieuws

de tekst

terugblikken

In de tekst worden veel tips gegeven voor ouders van kinderen met angst voor het donker.

Welke tip(s) kun jij bedenken voor deze kinderen zelf?

het nieuws

de tekst

terugblikken

Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.

Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Maak op een groot vel wit papier een mindmap van de tekst.

Maak een foto van je mindmap en upload die hier.

Een mindmap maken?

Vraag aan je leerkracht de handout 'Een mindmap maken'!`Daarin staat precies hoe je dat een beste kunt doen.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Voor het maken van een mindmap is een hand-out met aanwijzingen beschikbaar (zie lesplan). Print hem uit voor je leerlingen zodat ze hem bij deze opdracht kunnen gebruiken.

terugblikken

het nieuws

de tekst

terugblikken

Hier staan de doelen van dit deel van de les.

Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

het nieuws

de tekst

terugblikken

Ja, dit doel heb ik behaald

Nee, aan dit doel moet ik nog werken

Ik weet meer over het nieuws.

Ik kan vertellen hoe je merkt dat 

een kind angst heeft voor het donker.

Ik weet waardoor angst voor het donker

ontstaat en wat ouders eraan kunnen doen.

Ik kon de tekst samenvatten met

behulp van een mindmap.

Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.

Veel plezier met deel 3!

het nieuws

de tekst

terugblikken