Les 1 - Portretrecht: wat is het en waarom is het belangrijk?

Portretrecht

Wat is het en waarom is het belangrijk?

Leerdoelen

Aan het einde van deze les...

... weet je wat portretrecht inhoudt, waarom het belangrijk is.

... ken je de basisprincipes van portretrecht.

... weet je waar je op moet letten in de praktijk als het gaat over portretrecht. 

Introduceer de leerdoelen van de les en leg uit wat de studenten aan het eind van de les zullen kunnen begrijpen en weten.

Wat weet je al over portretrecht?

Wat is portretrecht?

Portretrecht is het recht om te beslissen wat er met een foto van jou gebeurt.

Leg uit wat portretrecht is en waarom het belangrijk is voor individuen om controle te hebben over hun eigen foto's.

Waarom is portretrecht belangrijk?

Portretrecht is belangrijk omdat het individuen beschermt tegen ongewenst gebruik van hun foto's.

Geef voorbeelden van ongewenst gebruik van foto's en leg uit hoe portretrecht individuen kan beschermen.

Basisprincipes van portretrecht

De basisprincipes van portretrecht zijn dat een foto niet zomaar gebruikt mag worden zonder toestemming van de geportretteerde en dat de geportretteerde het recht heeft om te bepalen hoe de foto gebruikt wordt.

Leg de basisprincipes van portretrecht uit en geef voorbeelden van hoe deze principes toegepast kunnen worden.

Mag je zo maar een foto van iemand op straat maken?

Ja

Nee

Ja, iedereen mag op de openbare / doorgaande weg foto's en video's maken. Hiervoor is vooraf geen toestemming nodig.

Het publiceren van een foto of video mag niet zomaar. 

Ja dat mag dus!

Maar het publiceren is een ander verhaal...

Dat mag niet altijd!

Commercieel gebruik

Als een foto commercieel gebruikt wordt, is toestemming altijd vereist. 

Leg uit wat commercieel gebruik betekent en waarom toestemming altijd vereist is in deze situatie.

Niet commercieel gebruik

• Nieuwsmedia (krant en journaal)
• Kunst 
• Educatie (school)

Hoeven geen toestemming
te vragen aan de geportretteerde.

Voor nieuwsgaring mag er zonder toestemming gepubliceerd worden. 

Maar.... 

Sociale media

Portretrecht is nog steeds van kracht als de foto of video is gedeeld via sociale media.

Leg uit hoe portretrecht van toepassing is op sociale media en geef voorbeelden van situaties waarin het mis kan gaan.

Samenvatting

Portretrecht is het recht om te beslissen wat er met een foto van jou gebeurt. Het beschermt individuen tegen ongewenst gebruik van hun foto's.
De basisprincipes van portretrecht zijn dat een foto niet zomaar gepubliceerd mag worden zonder toestemming van de geportretteerde en dat de geportretteerde het recht heeft om te bepalen hoe de foto gebruikt wordt.

Vat de belangrijkste punten van de les samen en zorg ervoor dat studenten begrijpen wat ze geleerd hebben.

Opdracht voor je portfolio...

Je krijgt straks een klein verhaaltje te lezen, dat gaat over een situatie in de praktijk. Daarna ga je een aantal vragen beantwoorden. De uitwerking van de vragen is de start van je portfolio.

Situatie

Een lokale ondernemer heeft een nieuwe reclamecampagne gelanceerd voor zijn kledingwinkel. Hij heeft een foto nodig van een groep jongeren die zijn kleding dragen om de diversiteit en stijl van zijn merk te laten zien.

De ondernemer komt een groep jongeren tegen op een openbaar evenement en vraagt hen of ze voor zijn campagne willen poseren. Ze stemmen toe en er wordt een foto gemaakt. De foto wordt vervolgens gebruikt in advertenties, op sociale media en op billboards om de winkel te promoten.

Beantwoord de vragen

1. Heeft de ondernemer genoeg toestemming gekregen om de foto te gebruiken?
   
2. Waarom is het belangrijk om toestemming te vragen voordat je iemands foto gebruikt?
   
3. Kunnen mensen zomaar foto's van anderen gebruiken zonder toestemming?

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.