Herhaling grammatica woordsoorten VWO 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Herhaling grammatica woordsoorten VWO 1

• zelfstandig naamwoord
• lidwoorden 
  
• bijvoeglijk naamwoord
• werkwoorden: hulp-, zelfstandig en koppelwerkwoord 
• voornaamwoorden: persoonlijk, bezittelijk
• voorzetsel
• bijwoord

Zelfstandig naamwoord (zn)

Mensen, dieren, dingen, planten, gevoelens, namen.

Tips om ze te herkennen:

• Je kan er een lidwoord (de, het, een) voorzetten;
• Je kan er meervoud van maken;
• Je kan er (meestal) een verkleinwoord van maken.

Lidwoord (lw)

Hoort ALTIJD bij een zelfstandig naamwoord. En komt dus nooit alleen voor.

De, het = bepaald lidwoord (blw)

een = onbepaald lidwoord (olw)

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

De mooie kast.

Het leuke liedje.

De docent is aardig.

Het spannende en tragische verhaal.

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord: Een stof/materiaal > staat altijd voor een zn

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

De kenmerken:

1. Een bn staat vaak direct voor een zelfstandig naamwoord.
2. Een bn kan er ook achter staan (met het werkwoord zijn).
3. Korte vorm / lange vorm 
   fantastisch / fantastische
4. Kent vaak trappen van vergelijking.

Verschillende werkwoorden

Zelfstandig werkwoord

Geeft de handeling aan wat het onderwerp doet

Koppelwerkwoord

Geeft aan wat het onderwerp is of wordt

(zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen > ZWaBBeLS)

Hulpwerkwoord
Kan je weglaten.
(Ondersteunt het kww of zww)

zelfstandig werkwoord

Geeft aan wat er wordt gedaan --> Het onderwerp doet iets.

Er staat altijd 1 zelfstandig werkwoord OF 1 koppelwerkwoord in de zin. Nooit allebei.

• Imme fietst elke dag naar school.
• Imme is naar school gefietst.
• Imme zal elke dag naar school moeten fietsen.

koppelwerkwoord

Koppelt het onderwerp aan een eigenschap --> Het onderwerp is iets.

Er zijn een aantal werkwoorden die kunnen koppelen:

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen (ZWaBBeLS)

• Imme is een leuke meid.
• Voetbal schijnt een leuke sport te zijn.
• Ik word morgen 14 jaar.

hulpwerkwoord

Staat extra in de zin --> Kan ik ook weglaten

Er kunnen 0, 1, 2 of 3 hulpwerkwoorden in een zin staan

• Imme fietst elke dag naar school.
• Voetbal schijnt een leuke sport te zijn.
• Imme zal elke dag naar school moeten fietsen.

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw)

Verwijst naar een persoon, dier of ding. 

Ik, jij, hij, zij, wij, het, mij, jou, u, hem, haar, ons

Namen horen hier NIET bij. Dat zijn zelfstandig naamwoorden.

Twijfel je? Een pers.vnw kun je vervangen door je eigen naam.

Bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw)

Geeft aan van wie iets is.

Mijn, jouw, uw, zijn, haar, jullie, ons

Twijfel je? Je kunt elk bezittelijk voornaamwoord vervangen door zijn.

Twijfel je? Een bezittelijk voornaamwoord staat ALTIJD voor een zelfstandig naamwoord.

Vaste voorzetsels

Sommige werkwoorden hebben altijd hetzelfde voorzetsel:

een vast voorzetsel

1. Ik hou .... pindakaas.
2. Ik ga akkoord .... jouw voorstel.
3. Ik ben blij ..... jou.
4. Wil jij de brief doorgeven ..... Sophie?

Voorzetseluitdrukking

Sommige zelfstandig naamwoorden hebben altijd hetzelfde voorzetsel:

een voorzetseluitdrukking

1. In overleg met
2. door middel van
3. .... verband ....

Bijwoord (bw)

• Een bijwoord zegt iets over hoe, wanneer, waar iets gebeurt.
  
  
• Een bijwoord kan iets zeggen over alle andere woordsoorten BEHALVE over een zn (want dat doet het bn al).

Bijwoord

Een bijwoord kan van alles aangeven, bestaat uit één woord!

• Tijd: Binnenkort, gisteren, nu
• Plaats: Daar, hier, ergens, ginds
  
• Een vraag: Hoe, waar, waarom, wanneer
• (On)zekerheid: Vast, misschien, vermoedelijk, zeker
• Ontkenning: Niet, nooit, nimmer

Verschil bv en bn

          BN                                                       BW

Een spannend boek            Hij vertelde spannend

Het boze meisje                    Het meisje kijkt boos

Oefenen

Er volgen nu een aantal vragen over deze lesstof.

Meer oefenen? Op de laatste sheet vind je twee websites om op te oefenen.

Welke bepaalde lidwoorden zijn er?

Hoeveel bijvoeglijk naamwoorden (bn) staan er in onderstaande zin?
Ons nieuwe huis is mooi en groot.

Hoe noem je de volgende woordsoorten?

in, op, onder, door

1. lidwoorden
2. voorzetsels
3. telwoorden
4. bijwoorden

Je moet ook nooit Cola drinken bij de computer.

1. Zelfstandig naamwoord (zn)
2. Voorzetsel (vz)
3. Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Ik fiets nog snel even naar de winkel.

1. Bepaald lidwoord (blw)
2. Onbepaald lidwoord (olw)

Gisteravond heb ik een film gekeken.

1. Zelfstandig werkwoord (zww)
2. Hulpwerkwoord (hww)

Benoem de woordsoorten:
Woordsoorten zijn lastig.

'Woordsoorten' =

1. zn
2. ww
3. bn
4. lw

Benoem de woordsoorten:
Woordsoorten zijn lastig.

'lastig' =

1. zn
2. ww
3. bn
4. lw

Er zijn ... soorten werkwoorden. (woordsoorten)

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
'prijs' =

1. vz
2. zn
3. bn
4. lw

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
'gewonnen" =

1. hww
2. zww
3. kww

1. pers.vnw
2. bez.vnw
3. bw
4. zn

Welk woord is het bijvoeglijk naamwoord in deze zin?
'Judith trok een vragend gezicht.'

1. vragend
2. trok
3. gezicht
4. Judith

Noteer de persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden.

Jullie zullen toch wel jullie mond houden tijdens deze voorstelling?

Kies de juiste woordsoort.

Archeologen hebben

 een bijzondere vondst gedaan 

 in het Italiaanse Pompeï

1. zww
2. hww
3. zn
4. bn

Kies de juiste woordsoort.

Volgens mij word jij beïnvloed door jouw vrienden

1. Pers.vnw
2. Bez.vnw

Zelfstandig werkwoord

Hulpwerkwoord

Koppelwerkwoord

Wat

lees

jij

momenteel

voor

boek

?

Dat

boek

is

leuker

dan

dit

boek.

Vroeger

scheen

ik

bakker

worden.

willen

te

Meer oefenen

Alles behalve de soorten werkwoorden oefenen:

Www.taaloefenen.nl > woordsoorten > alles aanvinken wat je nu zou moeten kennen.   

Werkwoorden oefenen

https://www.cambiumned.nl/woordsoorten/werkwoorden/

oefening 1, 2 en 3