1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1

Amerikaanse kolonies 

(1585-1833)

Paragraaf 2

India en het Britse Rijk

(1765-1885)

Paragraaf 3

Sociaaleconomische ontwikkelingen in het thuisland

(1750-1900)

Historische Context: HET BRITSE RIJK 

Alle gekleurde gebieden hebben een tijd tot het Britse Rijk behoord.

animatie Britse Rijk

Animatie over de groei/verval van het Britse Rijk.

140 miljoen tot wel 400 miljoen voor de duurste diamant ter wereld! De Koh-I-Noor. 

Queen Victoria krijgt in 1851 de Koh-I-Noor diamant.

Een historisch symbool van verovering

Wie  de Koh-I-Noor bezit, heeft de macht in India in handen.

Koh-i-Noor

De diamant is verwerkt in de Imperial State Crown, hier

gedragen door Queen Elizabeth II. 

140 miljoen tot wel 400 miljoen voor de duurste diamant ter wereld!

Sinds 2000 probeert de regering van India, via allerlei rechtszaken, de diamant terug te krijgen van Engeland. Bedenk een argument voor en tegen tegen eis van India.

Opdracht: Tijdlijn maken van HC1: Het Britse Rijk 

• Wat? In eigen woorden een tijdlijn maken van HC 1 
• Hoe? Maak gebruik van het tekstboek en eventueel internet
• Hulp? Naaste klasgenoot, de docent. 
• Tijd? 30 minuten
• Uitkomst? Een individuele tijdlijn waarin ten minste 15 jaartallen staan.
• Klaar? Geef in maximaal 3 zinnen aan waar iedere paragraaf over gaat. 

Havo 5 Historische context: Het Britse rijk

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Lesdoelen:

In deze paragraaf leer je:

- welke Engelse koloniën in Amerika ontstonden

- welke gevolgen de komst van Europeanen had voor de indianen

Leidende vraag

Op welke manier ontwikkelden zich de Engelse koloniën in de Amerika's (1585- 1833)?

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Engelse koloniën in Amerika

1497 ontdekte de ontdekkingsreiziger John Cabot Newfoundland.

Slechts kort aan land geweest --> territorium ingenomen.

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Engelse koloniën in Amerika

Eind 16e eeuw verkenden de Engelsen de Noord-Amerikaanse oostkust. Reden:

• uitvalsbasis voor strijd tegen Spanje 
• mogelijke kolonies

• 1585 --> eerste kolonie eiland Roanoke (North Carolina)
  Kort verblijf.
• 1607 --> 100 kolonisten vestigden zich in Virginia.
  Eerste blijvende kolonie
• 1620 --> New England

• Tegen 1700 waren er dertien Engelse kolonies en woonden
  er 250.000 Europeanen.

Waarom is 1585 als startjaar gekozen voor de historische context: Het Britse Rijk?

1. De Britten plantten toen hun vlag op Amerikaanse bodem
2. De Britten eisten Noord- Amerika op
3. Britten stichtten een kolonie in New England
4. Britten stichtten een kolonie op Roanoke Island

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Engelse koloniën in Amerika

Groep strenge Engelse calvinisten (Puriteinen)

• Wilden een nieuwe protestantse geloofsgemeenschap stichten in Amerika 
• Deze gemeenschap diende zelfbestuur te hebben en
• puur op basis van de bijbel te worden geregeerd
• Pilgrim Fathers
• Namen beslissingen voor hun gemeenschap door te stemmen.
  
• In een contract afgesproken om te blijven samenwerken voor het gemeenschappelijk welzijn.

Vertrek met het schip de Mayflower.

De staatsgodsdienst in Engeland

1. Katholieke Kerk
2. Lutheraanse Kerk
3. Calvinistische Kerk
4. Anglicaanse Kerk

Examenvraag

2pt. In 1659 wordt in de Engelse kolonie Massachusetts Bay het vieren van 

kerst verboden omdat de kerstviering niet in de Bijbel stond. Een publieke

aankondiging hiervan luidde: "Het vieren van kerst wordt als 

heiligschennis beschouwd; het uitwisselen van cadeaus en groeten, het

zich netjes aankleden, feesten en andere satanische (duivelse) gebruiken

zijn hierbij VERBODEN, waarbij de overtreder een boete kan krijgen van

vijf shilling."

Leg uit welk doel van de eerste Engelse kolonisten in Noord-Amerika 

deze wet moest ondersteunen. 

Correctieschrift

Maximumscore 2

Voorbeeld van een juist antwoord is:

Veel van de eerste kolonisten waren protestanten / Pilgrim Fathers, die

een nieuwe (streng protestantse) samenleving wilden stichten, waarin zij

(niet-Bijbelse) feestelijkheden tijdens kerst / het vieren van kerst als een

feest verboden.

Waarom waren de Pilgrim Fathers naar Amerika gekomen?

1. Avontuur
2. Geloof
3. Nieuwe producten
4. Handel

Hoe heeft de kolonie die de Pilgrim Fathers hebben gesticht?

1. North Carolina
2. Virginia
3. New England
4. Pennsylvania

Wat is fout? De Anglicaanse kerk

1. werd gesticht omdat Hendrik VIII niet mocht scheiden van de paus
2. is vooral in Engeland en voormalige koloniën te vinden
3. bij deze kerk is de koning het hoofd van de kerk
4. is voortgekomen uit kritiek op de bijbelvertaling

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Engelse koloniën in Amerika

Tot 1660 bleven Engelse koloniën in Amerika geïsoleerde buitenposten. --> Karel II Noord-Amerikaanse oostkust gekoloniseerd.

• Gepensioneerde soldaten kregen stukken land
• Voordelen:
  1. trouw aan de koning
  2. meer exportproducten
• Voorbeelden: de hertog van York (zuiden van New England) en William Penn (Pennsylvania).

Karel II, Koning van Engeland (1660 - 1685)

William Penn

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Engelse koloniën in Amerika

Er waren twee soorten koloniën: 

• vestigingskoloniën --> gericht op landbouw, nijverheid en handel in het noorden met weinig slavernij
• plantagekoloniën --> gericht op de export o.a. rijst, katoen, kleurstof indigo en tabak in het zuiden met veel slavernij

Karel II, Koning van Engeland (1660 - 1685)

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Het lot van de indianen

Het kolonialisme was een ramp voor de inheemse bevolking. In Noord-Amerika leefden minstens twee miljoen indianen, verdeeld over een groot aantal volken. 

• Aanvankelijk vreedzame handelscontacten met de indianen, want ze zijn nodig om te overleven / voor de handel, maar ... 
• 1. Door komst van meer kolonisten ontstaan bloedige oorlogen.
• 2. Indianenvolken van grond verdreven.
• 3. Massale indianensterfte door Europese ziekten (mazelen, griep of pokken).
• Verzet vaak niet effectief, want Indianen waren onderling verdeeld, waar Europeanen gebruik van maakten. 

Gebruik bron 3 

Er zijn conflicten tussen Engelse kolonisten en de inheemse bevolking aan de noordoostelijke kust van Amerika. De Engelse kolonisten winnen deze conflicten meestal.

3p Geef hiervoor een verklaring door:

-zonder bron aan te geven waardoor de Engelse kolonisten in conflict

komen met de inheemse bevolking en

- aan de bron twee verschillende redenen te ontlenen waarom de

Engelse kolonisten sterker kwamen te staan in hun conflicten met de

inheemse bevolking. 

Correctievoorschrift 

Havo 5 Historische context: Het Britse rijk

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Lesdoelen:

In deze paragraaf leer je:

- Hoe verlichte ideeën hebben bijgedragen aan het ontstaan van de Verenigde Staten van Amerika. 

Leidende vraag

Op welke manier ontwikkelden zich de Engelse koloniën in de Amerika's (1585- 1833)?

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

De trans-Atlantische driehoekshandel

   13 koloniën:   

•  noordelijke staten --> vestigingskolonie --> landbouw en nijverheid (weinig slaven/huisslaven).
• zuidelijke staten --> plantagekolonie --> 20% van de hele bevolking is slaaf.
• 
  

Video slavetrade

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

De Amerikaanse onafhankelijkheid

• Amerikanen namen verlichte ideeën uit Europa over:
  - Trias politica
  - Volkssoevereiniteit
  - Natuurlijke rechten v/d mens (leven,veiligheid,bezit)

• Frustratie Amerikanen: willen alleen belasting betalen die
  door eigen parlementen zijn opgelegd.
• Engelse regering zag de kolonie enkel als winstgebied. 

Verlichte denkers zagen volkssoevereiniteit als alternatief voor absolute vorsten.
Maar wat betekent volkssoevereiniteit?

1. Een kleine groep mensen heeft de macht namens het volk .
2. Het volk heeft alle macht.
3. Het volk heeft de hoogste macht en bepaalt wie de bestuurders zijn.
4. Het volk wijst één leider aan dat namens hen gaat besturen.

Welke 'macht' hoort niet in de driehoek van trias politica thuis?

1. Rechterlijke
2. Wetgevende
3. Uitvoerende
4. Monarchistische

Trias Politica betekent ...

1. alleenheerschappij
2. scheiding der machten
3. vrijheid
4. Montesquieu

Waarop was de gedachte van volkssoevereiniteit gebaseerd?

1. De renaissance
2. De wetenschappelijke revolutie
3. De verlichting
4. De Franse revolutie

Wat was de strijdkreet van de kolonisten, bij de eerste voorzichtige opstand tegen de koning van Engeland?

1. No taxation
2. No taxation without representation
3. Gods own country
4. Thank God I'm free, free at last

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

De Amerikaanse onafhankelijkheid

1765 'No taxation without representation' --> Verzetsleiders riepen het volk op te protesteren.

Havo 5 Historische context: Het Britse rijk

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

Lesdoelen:

In deze les leer je
- wat het abolitionisme inhoudt en

- waarom Engeland de slavernij heeft afgeschaft 

Leidende vraag

Op welke manier ontwikkelden zich de Engelse koloniën in de Amerika's (1585- 1833)?

Driehoekshandel

Van Amerika naar GBR/ Europa:

Van GBR/Europa naar Afrika:

Van Afrika naar Amerika:

Slaven

Goud

Tabak

Suiker

Sterke drank

(vuur)wapens

Katoen

ivoor 

Bij welk kenmerkende aspect uit TV 7 past deze afbeelding?

Gebruik je boek.

1.1 Brits kolonialisme in Amerika (1585 - 1833)

De trans-Atlantische driehoekshandel

Expansiedrift van de Engelsen verplaatste naar het Caribische gebied.

• 1627 Barbados: plantagekolonie voor tabak --> pas winstgevend nadat ze overstapte op suiker.

• 1655 Jamaica veroverd op de Spanjaarden: plantagekolonie voor suiker.
• Op de plantages werd het werk verricht door tot slaaf gemaakte Afrikanen.

Bartolomé de las Casas beredeneerde dat de 'Indios Bravos' mensen waren met een ziel. Wanneer zij gekerstend werden mochten zij geen slaven meer zijn. Karel V verbood de handel in deze slaven. Nu was er wel een tekort aan personeel ... 

Abolitionisme

Vanaf 1750, steeds meer roep tot afschaffing van slavernij 

• Geïnspireerd door verlichting 
  Slavernij gaat in tegen natuurlijke rechten (recht op vrijheid, leven, bezit)
• Christenen verzetten zich (naastenliefde) 
• Society for Effecting the Abolition of the Slave Trade (1787)
• To abolish = afschaffen 

“In 1833, Britain used 40% of its national budget to buy freedom for all slaves in the Empire. Britain borrowed such a large sum of money for the Slavery Abolition Act that it wasn’t paid off until 2015,” a graphic posted by the political activist Raheem Kassam reads.