mvs variant START BURGERLIJKE CULTUUR 5V

De burgerlijke cultuur van Nederland
(17de eeuw) Bespiegeling H5


Deze les: "hoe zat het ook weer" en waarom is dit een apart hoofdstuk?
1 / 21
next
Slide 1: Slide
KunstMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

De burgerlijke cultuur van Nederland
(17de eeuw) Bespiegeling H5


Deze les: "hoe zat het ook weer" en waarom is dit een apart hoofdstuk?

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Paleis op de Dam

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Excursie & knowledge
Paleis op de Dam
Rijxmuseum
17e eeuw Nederland

Slide 3 - Mind map

This item has no instructions

Burgerlijke cultuur
Burgerij = in de zeventiende eeuw ontstaat in de Verenigde Republiek der Nederlanden een cultuur waarin de burgerij bepalend is!

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Bevolkingslagen
Regenten
Regenten
Gegoede burgerij
Gegoede burgerij
Kleine burgerij
Kleine burgerij
Het gemeen
Het gemeen

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Waarom is het voor KuA belangrijk om te weten wat er speelde in de 17e eeuw in Nederland?

Slide 6 - Open question

This item has no instructions

Waarom heet het de burgerlijke cultuur?
A
burgers gingen niet naar de kerk in de 17de eeuw
B
omdat we eerst de kerkelijke cultuur hadden
C
de burgers aan de macht waren
D
Burgers hadden veel invloed, gaven opdrachten en organiseerden het bestuur

Slide 7 - Quiz

This item has no instructions

Reformatie: de macht van de kerk komt onder druk te staan!
Prostestantisme
  • Kritiek op corruptie en geldjagerij katholieke kerk
  • Vertaling van de bijbel in landstaal ipv latijn
  • Calvijn: andere uitleg van de Bijbel ("predestinatie is leidend, mens is verantwoordelijk voor eigen daden").

Calvinisme slaat aan in NL! Vroomheid, ijver, eerlijkheid en ernst.

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Wat betekende de reformatie voor de kunst?
A
Kerken hadden geen geld meer en raakten in verval
B
De kerk was niet meer de belangrijkste opdrachtgever
C
Er werd geen religieuze kunst meer gemaakt
D
Kunstenaars zaten zonder werk

Slide 9 - Quiz

This item has no instructions

Hoezo is dit BAROK?

Slide 10 - Open question

This item has no instructions

Hoezo is dit TYPISCH HOLLANDSE BAROK?

Slide 11 - Open question

This item has no instructions

Opstand tegen Spanje
  • NL'ers verzetten zich tegen de katholieke Spaanse bezetter. De Tachtigjarige Oorlog brak uit! (1568-1648)


  • Hereniging van de 7 gewesten
  • Godsdienst- en gewetensvrijheid (vluchtelingen voelen zich er veilig en welkom)

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
werd uitgeroepen (1588).

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

a. In de Republiek der 7 Verenigde
Nederlanden ligt de macht bij....
b. Dat is ongebruikelijk, want...

Slide 13 - Open question

na opstand tegen Spanje: DE REPUBLIEK een
GEDECENTRALISEERD SYSTEEM. Nederland is een STEDENLAND. De GEGOEDE
BURGERIJ aan de macht.
Burgerij
Wie was je? 
Hoeveel geld had je? 
Hoe gedraag je je? Soberheid, zuiverheid, lijdzaamheid

Regenten bestuurden de steden!

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Sinds is de Nachtwacht 363 bij 438 cm, maar dat was het schilderij niet toen Rembrandt het maakte! Het was toen een stuk groter: 500 bij 387 cm. Maar omdat het schilderij niet paste op de plaats waar het zou gaan hangen in het stadhuis op de Dam (tegenwoordig Paleis op de Dam), werden er in 1715 stukken vanaf gesneden.
Benieuwd hoe de Nachtwacht eruit zag vóór de stukken eraf waren gesneden? Klik op de afbeelding rechtsonder in de hoek.
De Nachtwacht heet tegenwoordig zo, maar de oorspronkelijke titel is: De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren.
Het is onduidelijk waar de naam Nachtwacht precies vandaan komt. Is het misschien de kleur van het schilderij? Of was dit inderdaad een nachtwacht?
Kapitein Frans Banninck Cocq
Luitenant Willem van Ruytenburgh
Schilderijen van schutterijen (een soort politie) waren erg populair in de tijd. De leden van een schutterij betaalden veel geld om er goed en stoer uit te zien. Rembrandt had voor het maken van dit schilderij ongeveer 3500 gulden verdiend. Dat was in die tijd veel geld, maar niet ongebruikelijk voor een schilderij van Rembrandt.
Is dit Rembrandt zelf? Sommige mensen zeggen van wel.
Het meisje stelt een soort mascotte voor. Aan haar riem hangt een dode vogel. Vooral de twee poten van het beest, de klauwen, zijn duidelijk te zien. Ze zijn het symbool voor de kloveniers (de schutters), die ook wel klauweniers werden genoemd.
Kloveniers waren schutters met een musket (geweer). Rembrandt heeft in zijn schilderij laten zien wat er allemaal bij komt kijken om zo'n musket te gebruiken. Zo vult er één zijn musket met kruit; ééntje schiet zijn musket af en een ander reinigt zijn musket door het kruit weg te blazen.
Het is bijna niet te zien, maar in hun wapen hadden de Kloveniers twee klauwen van een vogel. Die twee klauwen zie je ook weer terug bij de vogel die het meisje bij zich draagt.
Op dit schild staan de namen van de personen die zijn afgebeeld (en waarschijnlijk ook hebben betaald).
Hoeveel is de Nachtwacht waard? Dat is niet te zeggen: het schilderij is nooit verkocht of te koop aangeboden. Er is later weleens geprobeerd om het uit te rekenen. Ze kwamen toen uit op een bedrag van 500 miljoen Euro!
De signatuur (soort handtekening) van Rembrandt: Rembrandt f 1642
Sommige leden van de schutterij weigerden te betalen toen ze het schilderij zagen: ze stonden er maar half op! Of keken de andere kant op! "Daarvoor ga ik niet betalen!", zeiden sommigen
Honden op schilderijen waren vaak een teken van trouw ('trouwe viervoeter'). Of de hond in dit schilderij dezelfde functie heeft, trouw aan de stad Amsterdam, is niet bekend.
De Nachtwacht lijkt misschien een rommeltje, maar als je goed kijkt zitten er duidelijk 'lijnen' in. Dat zie je bijvoorbeeld aan de lansen en geweren.

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Waarom kunnen we de term 'Gouden Eeuw' niet meer gebruiken voor de 17de eeuw in Nederland?

Slide 16 - Open question

Nederlandse Republiek, met de
gewetensvrijheid en het gunstige
handelsklimaat, uitgroeien tot een van de
machtigste en meest welvarende landen
van de 17de eeuw. Deze eeuw waarin niet
alleen handel en economie tot een grote
bloei kwamen, kwamen ook de kunst en
cultuur tot een grote bloei: dit alles zorgde
voor de benaming ‘de Gouden Eeuw”.
De samenleving in de 17de eeuw

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

De VOC en de WIC werden opgericht

Florerende handel en economische welvaart

MAAR OOK...
Zeeslagen, plunderen, slavernij...

Slide 18 - Slide

Een opperkoopman van de VOC, Aelbert Cuyp, ca. 1640 - 1660
Maak op papier in duo's
1 een mindmap van hoofdstuk 5
2 een lijst met overeenkomsten en verschillen tussen hoofdstuk 4 en 5
3 maak een foto en load up hiero
Tevens HUISWERK

Slide 19 - Open question

This item has no instructions

Stadhuis op de Dam
(1672)
Paleis van Versailles
(1643-1684)

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Hoe zat het ook alweer met de kunst in Nederland in de 17e eeuw?
En: waarom is dit een apart hoofdstuk, waarom is dit zo bijzonder in die tijd?

Slide 21 - Open question

This item has no instructions