4.3 Macht van de paus

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wereldlijke en geestelijke macht door God verdeeld:

• Paus (geestelijke macht > zieleheil gelovigen )
• Keizer (wereldlijke macht > bescherming gelovigen)
• beiden aan het hoofd van een hiërarchie
• belangrijk: Tweezwaardenleer >>>>>
•  afhankelijk van elkaar: zegen en bescherming
• Oosters Schisma (1054):
• machtsstrijd Paus in Rome en 
• Patriarch in Constantinopel 

andere problemen Paus: 

• 1. Hervormingsbeweging, o.a.
• Bernardus van Clairvaux:
• - paus leeft in weelde <>
• - Jezus in armoede
• - naastenliefde?
• - celibaat?
• 2. Investituurstrijd:
• machtsstrijd met Duitse keizers

De strijd tussen paus en keizer

de investituurstrijd

• tweezwaardenleer belangrijk
• waar ligt het primaat?


• keizer benoemde bisschoppen 
• - als leenman (geen vererving)
• - bisschop ('macht van God')
• paus Gregorius VII zette zaak op scherp 
• Koning Hendrik IV in de ban gedaan (1075) > 'Canossa' (1077)

geëxcommuniceerde Hendrik 

 in Canossa (1077)

verloop machtsstrijd

• na boetedoening opheffen ban >
  
• Dictatus papae (bron 22)
• Hendrik slaat terug:
• - Rome bezet (1084) >
• - Gregorius afgezet >
• - Clemens III benoemd tot paus >
• - Hendrik tot keizer gekroond

voorlopig einde investituurstrijd:

• Concordaat van Worms (1122):
• bisschoppen ontvangen van
• 1.  de paus: geestelijke macht
• 2. de keizer: wereldlijke macht
• gevolgen:
• - macht Paus nam toe maar
• - machtsstrijd keizer en paus niet uitgewoed
• Duitse rijk geen eenheid

0

leg uit wat de investituurstrijd inhield

0